ลูขปฺปมาณิก : ค. ผู้ถือเอาความเศร้าหมองเป็นประมาณ
เลณ : นป. ถ้ำที่เป็นเอง, ถ้ำธรรมชาติ; ความปลอดภัย, ที่กำบัง
โลกคฺค : ค. ผู้เป็นใหญ่ในโลก
โลกนายก, - นาถ : ป. ผู้เป็นใหญ่ในโลก, ผู้นำของโลก, ผู้เป็นที่พึ่งของโลก
โลกิก, - กิย : ค. สิ่งที่เป็นโลกิยะ
วชิราวุธ : ค. มีวชิระเป็นอาวุธ, พระอินทร์
วฏฺฏ : ๑. ค. กลม, เป็นวงกลม;
๒. นป. วงกลม, การหมุนเวียน
วฏฺฏล : ค. เป็นวงกลม
วตฺตก : ป. ผู้ออกกำลัง, ผู้เป็นไป
วตฺตติ : ก. เป็นไป
วตฺตน : นป. ความเป็นไป
วตฺตมาน : กิต. กำลังเป็นอยู่
วสีภาว : ป. ความเป็นผู้มีอำนาจ
วสีภูต : ค. เป็นผู้มีอำนาจ
วาจนก : นป. ที่เป็นที่สวด
วาชเปยฺย : นป. ชื่อพิธีตั้งพราหมณ์เป็นหัวหน้าในวรรณะ, เครื่องบวงสรวง
วาณิชฺช : นป. ความเป็นพ่อค้า, การค้าขาย
วาตปาน : นป. ที่เป็นที่ดื่มลม, หน้าต่าง
วิกฏ : ค. เปลี่ยนแปลง, สกปรก, เป็นมูตรคูถ
วิคฺคห : ป. การทะเลาะ, การโต้เถียง, การแยกออกเป็นส่วน ๆ, กาย, ตัว
วิฆาส : ป. ผู้กินเดน; อาหารเป็นเดน
วิจฺฉิทฺทก : ค. เป็นโพรง, เป็นรู
วินทฺธ : กิต. ผูกแล้ว, ปิดรอบแล้ว, ผูกเป็นเกลียว
วิภว : ป. ความไม่เป็น, สมบัติ, ความเจริญ
วิภู : ๑. ป. ผู้เป็นแจ้ง, ผู้ครอง;
๒. ค.แข็งแรง, มีอำนาจ
วิภูต : กิต. เป็นแจ้งแล้ว, เด่นชัด
วิรูปกฺข : ป. ท้าววิรูปักษ์ผู้เป็นใหญ่ในหมู่นาค
วิสยฺห : ค. พอทนได้, พอเป็นไปได้
วิสูก : ค. เป็นข้าศึกของใจ
วุตฺติ : อิต. ความเป็นไป, ความประพฤติ, การเลี้ยงชีพ
เววณฺณิย : นป. ความเป็นผู้มีเพศต่างกัน
เวสารชฺช : นป. ความเป็นผู้แกล้วกล้า
ส : อ. กับ, เป็นไปกับ, ของตน
สกฺกตฺต : นป. ความเป็นพระอินทร์, ความเป็นผู้สามารถ
สขฺย : นป. ความเป็นมิตร, ความเป็นเพื่อน, ความสนิทสนม
สงฺกิเลสิก : ค. มีความเศร้าหมอง, เป็นอันตราย
สงฺกุล : ค. เต็มไปด้วย, เป็นหมู่, เป็นกลุ่ม
สงฺฆิก : ค. เป็นของสงฆ์
สโชติภูต : ค. เป็นเปลว, เป็นประกาย
สญฺชีวน : นป. ความเป็นอยู่, การฟื้นฟู, คืนชีพ
สทฺธิวิหาริก : ค. ผู้อยู่ร่วม, หมายถึงภิกษุที่บวชกับอุปัชฌาย์องค์ใดก็เป็นสัทธวิหาริกของอุปัชฌาย์องค์นั้น
สนฺถาคาร : (ปุ. นปุ.) เรือนเป็นที่ตั้งพร้อม, โรงรับแขก. สนฺถ สำเร็จรูปมาจาก สํ บทหน้า ถา ธาตุ อ ปัจ.
สนฺทฎฐ : (ปุ.) เพื่อนเห็น (เห็นครั้งแรกก็เป็นเพื่อนกัน). สํปุพฺโพ, ทิสฺ เปกฺขเน, โต. วิ. กิญจิ กาลํ ปสฺสิตพฺโพติ สนฺทิฏโฐ.
สนฺนิปาต : (ปุ.) การประชุม, การประชุมกัน, ที่ประชุม, สันนิบาต. คำ สันนิบาต ไทยใช้เป็นชื่อของไข้ชนิดหนึ่ง มีอาการสั่นเทิ้มและเพ้อ. สํ นิ ปุพฺโพ, ปตฺ คติยํ, โณ. ส. สนฺนิปาต.
สปญฺญ สปฺปญฺญ : (วิ.) ผู้เป็นไปด้วยปัญญา วิ. สห ปญฺญย วตฺตตีติ สปญฺโญ. ผู้มีปัญญา ผู้มีปรีชา. ศัพท์ที่ ๒ ซ้อน ปฺ.
สปฺปฏิภย : ค. มีอันตรายเฉพาะหน้า, เป็นไปกับด้วยอันตราย
สปฺปาณก : (วิ.) เป็นไปกับด้วยสัตว์, มีตัวสัตว์.
สปริวาร : (วิ.) เป็นไปกับด้วยบริวาร, มีบริวาร, มีผู้แวดล้อม, มีผู้ห้อมล้อม. วิ.สห ปริวาเรหิ วตฺตตีติ สปริวาโร.
สปิติก : (วิ.) ผู้เป็นไปกับด้วยบิดา.
สปีติ : (วิ.) ผู้เป็นไปกับด้วยปีติ, ผู้มีปีติ.