จินฺตก จินฺตนก : (วิ.) ผู้นึก, ฯลฯ. ศัพท์แรก ณฺวุ ปัจ. ศัพท์หลัง ยุ ปัจ. ก สกัด.
จินฺตก, - ตนก : ค., นป. ผู้คิด, ผู้ดำริ, ผู้แต่ง; คนมีความคิด, คนมีความฝักใฝ่, ผู้คิดสร้าง, ผู้แต่ง
จุมฺพฏ จุมฺมฏก จุมฺพตก : (นปุ.) เชิง, เชิงรอง, เครื่องรองภาชนะ, เทริด, เสวียน, รัดเกล้า ชื่อเครื่องประดับศรีษะเพื่อรัดผมที่เกล้าไว้ ให้แน่น, ของที่เป็นวงกลม, เครื่องสำหรับ รองของที่เทินไว้บนศรีษะ (ส่วนมากทำ ด้วยผ้าเป็นวงกลม). จุมฺพฺ วทนสํโยเค, อโฏ. สองศัพท์หลัง ก สกัดศัพท์สุดแปลง ฏ เป็น ต.
จุลหสมหาหสกกฺกฏหชาตก : (นปุ.) ชาดกอัน บัณฑิตกำหนดแล้วด้วยหงส์น้อยและหงส์ ใหญ่และปู.
เจตก : (ปุ.) สัตว์อันเขาส่งไป. สัตว์สำหรับต่อ ( สัตว์พวกเดียวกัน), สัตว์ต่อ, จิฎฺ เจฏฺ วา เปสเน, จิต เปสนีเย วา, โณ, สตฺเถ โก. หรือลง ณฺวุ ปัจ. ถ้าลง ณฺวุ ก็ไม่ต้องลง ก สกัด.
ชยสุมนาลตฺตกปาฏลวณฺณ : (วิ.) มีสีเพียง ว่าสีแห่งดอกชัยพฤกษ์และสีครั่งและ ดอกแค. เป็น ฉ. อุปมาพหุพ. มี อ.ทวัน. เป็นท้อง.
ชาตก : (นปุ.) ชาตกะ ชื่อองค์ที่ ๗ ของ นวัง – คสัตถุสาสน์ แสดงเรื่องที่เกิดแล้วในชาต ก่อนๆ ชาตปุพฺโพ, เก สทฺเท, อ.
ชาตกภาณก : ค. ผู้เล่าชาดก
ญาตก : (ปุ.) คนรู้จัก, คนรู้จักกัน, พี่น้อง, ญาติ. วิ. ญาติ เอว ญาตโก. แปลง อิ เป็น อ ก สกัด.
ญาตก, ญาติ : ป. ญาติ, พี่น้อง, คนสนิท
ตตฺตกปาล : (ปุ.) กระเบื้องอันไฟให้ร้อนแล้ว, กระเบื้องร้อน.
ตนฺตก : นป. การทอหูก, การทอผ้า
ตาลาวตฺถุตก : ค. ต้นตาลที่มีรากขาดแล้ว, ต้นตาลที่ถอนรากแล้ว
ติก : (วิ.) สาม. ติ ศัพท์ ก สกัด มีประมาณสาม ติ+ ก ปัจ.
ติก, ติกกฏุก : นป., ค. หมวดสาม, อย่างละสาม, ประกอบด้วยสาม
ติตฺตก : (ปุ.) กระดอม, เทพชาลี, ขี้กา. ทั้ง ๓ ชนิดนี้เป็นไม้เลื้อย ผลมีรสขม ใช้ทำยา ไทย. ติตฺตรสตาย ติตฺตโก. ก สกัด.
ติตฺต ติตฺตก : (วิ.) ชม, พอ, พอใจ, อิ่มใจ, อิ่มหนำ ( สำราญหรืออิ่มเต็มที่). ติปฺ ปีณเน, โต, ปสฺส โต อถวา, ติสฺ ติตฺติยํ โต, สสฺส โต. ศัพท์หลัง ก สกัด.
ติตฺต, ติตฺตก : ๑. นป. รสขม;
๒. ค. ขม; คม, แหลม;
๓. กิต. อิ่มแล้ว, พอใจแล้ว
ตุณฺฑิลชาตก : นป. ชาดกว่าด้วยสุกรชื่อว่าตุณฑิล
ถุลฺลผุสิตก : ค. ซึ่งมีหยดใหญ่, (ฝน) มีเม็ดโต
ทกฺขิณาวฏฺฏ, วตฺต, - วตฺตก : ค. ซึ่งเวียนขวา, ซึ่งวนไปทางขวา
ทนฺตก : นป. เข็มกลัดที่ทำด้วยฟันสัตว์หรืองาช้าง
ทาตพฺพยุตฺต ทาตพฺพยุตฺตก : (วิ.) อันควร แล้วแก่ความเป็นแห่งทานอันบุคคลพึงให้, อันควรแก่ทานอันบุคคลพึงให้.
ทิฎฺฐมตตก : (ปุ.) เพื่อนเห็น (เห็นกันครั้ง แรก ก็เป็นเพื่อนกัน) วิ. ทสฺสนํ ทิฎฺฐํ, ตํ มตฺตํ ปมาณ เมตสฺสาติ ทิฎฺฐมตฺตโก. ก สกัด.
ทิฏฺฐมตฺตก : ป. เพื่อนที่สักว่าพบกัน, เพื่อนเห็น
ทีฆชาติ, - ติก : ป. ทีฆชาติ, สัตว์จำพวกงู
เทวขาตก : (นปุ.) เหมืองน้อย วิ. เทเวน ขาตํ เทวขาตกํ (เทวดาขุด เนรมิต). ก สดัด. ส. เทวขาต.
ธตฺต ธุตฺตก : (ปุ.) นักเลง, นักเลงสภา, นักเลงพนัน. ธุ เถริเย, ธู กมฺปเน วา, โต, รสฺโส.
ธุตฺต ธุตฺตก : (ปุ.) คนล่อลวง, ธุพฺพิ หึสายํ, โต. แปลง ต เป็น ตฺต ลบที่สุดธาตุ.
นฏ, นฏก, นฏฺฏ, นฏฺฏก, นตฺตก : ค. คนฟ้อนรำ, นักเต้นรำ, ตัวละคร
นนฺตก : นป. ชิ้นเล็กชิ้นน้อย, เศษ, ผ้าขี้ริ้ว, ผ้าเปื้อน
นมตก : นป. ชิ้นผ้า (ที่ตัดด้วยศัสตรา)
นมฺตก : (นปุ.) ผ้าเปื้อน. ผ้าขี้ริ้ว. นตฺถิ อนฺโตทสา ยสฺส ตํ นนฺตกํ. ก สกัด.
นฺหาตก : (วิ.) อาบแล้ว, อันพระอริยเจ้าอาบ แล้ว (หมดกิเลส).
นหาตก, (นฺหาตก) : ค. ผู้อาบ
นาคทนฺตก : (ปุ.) นาคทันตกะ ชื่อหลักติดไว้ แขวนหมวด เป็นต้น, ไม้แขวนหมวก, ที่ แขวนสิ่งของ, ที่ห้อยของ. โบราณว่า บันไดแก้ว. ส. นาคทนฺต.
นานตฺตกถา : (อิต.) เรื่องเบ็ดเตล็ด.
นาสิตก : ค. ผู้ถูกนาสนะ, ถูกขับไล่, ถูกไล่หนี
นิจฺจิตฺตก : ค. ผู้ไม่มีความนึกคิด, ผู้ปราศจากจิตคิดถึง, ผู้ไม่ทันคิด
นิปาตก : ค. ซึ่งแบ่งออกเป็นตอนๆ
นิพฺพตฺตก : ค. ซึ่งเกิดขึ้น, ซึ่งผลิตขึ้น, อันประดิษฐ์ขึ้น
นิมนฺตก : ค. ผู้นิมนต์, ผู้เชื้อเชิญ
นิวาตก : นป. ที่กำบัง, ที่หลบ
นิสฺสิตก : ป., ค. ผู้ติดตาม
เนมิตฺตก, เนมิตฺติก : ป. ผู้ทำนายโชคชะตา
ปฏิกฺกนฺตก : ค. ผู้ก้าวกลับแล้ว, ถอยกลับแล้ว, กลับมาแล้ว
ปฏิกุฏฺฐก, - กุตฺตก : ป. นกกะปูด
ปฏิมนฺตก : ป. ผู้พูดโต้ตอบ, คู่สนทนา; ผู้มีปัญญาเครื่องคิดอ่าน, ผู้รู้จักคิด