นิโรธสญฺญา : อิต. นิโรธสัญญา, ความสำคัญในการดับ
นิลชฺช : (วิ.) มีความสะอาดแล้ว, มีความกระดากออกแล้ว, ฯลฯ, หมดความละอาย, หมดความกระดาก, หน้าด้าน.
นิลฺลชฺช : ค. ไม่มีความละอาย, หมดยางอาย, หน้าด้าน
นิลฺโลภ : ค. ซึ่งไม่มีความโลภ, ซึ่งปราศจากความโลภ
นิวรณ : (ปุ.) การห้าม, การกั้น, การขัดขวาง, เครื่องห้าม, เครื่องกั้น, เครื่องขัดขวาง, กิเลสอันกั้นจิตไม่ให้บรรจุความดี, ธรรม อันกั้นจิตไม่ให้บรรลุความดี, นิวรณ์, นีวรณ์. นิยยานวรณฏฺเฐน นิวารณา นีวารณา วา. ชื่อว่า นิวรณ์ เพราะอรรถ ว่าเป็นเครื่องกั้นธรรมเครื่องนำออก. ไตร. เป็น นปุ. บ้าง. ฌานาทิกํ ทิวาเรนฺตีติ นิวารณาทิ.
นิวาร : (ปุ.) การป้องกัน, ความป้องกัน. นิปุพฺโพ, วรฺ อาวรณ์เณ, โณ.
นิวารณ : (นปุ.) การปิด, การปิดบัง, การเปิด บังให้พ้นภัย, การเกียดกัน, การป้องกัน, การป้องกันให้พ้นภัย, การพิทักษ์รักษา, ความปิด. ฯลฯ. นิปุพฺโพ, วรฺ อา วรเณ, ยุ. ส. นิวารณ การขัดขวาง, การต่อต้าน.
นิวิจิกิจฺฉา : อิต. ความแน่ใจ, หมดข้อสงสัย
นิสนฺติ : อิต. ความตั้งใจจริงจัง, ความเอาใจใส่สังเกต
นิสฺสนฺท : ป. ผลลัพธ์, ความหลั่งไหล, การไหลออก
นิสฺสย : ป. ที่พึ่ง, ที่อาศัย, ความประพฤติที่นอนเนื่องอยู่ในสันดาน
นีฆ : ป. ความระทมทุกข์, ความยุ่งยากใจ
นีจกุลีนตา : อิต. ความเป็นผู้มีตระกูลต่ำ
นุติ : อิต. ความชมเชย
เนปุญฺญ : นป. ความเฉลียวฉลาดในงานฝีมือ
ปกฺขพิลาล : ป. นกเค้าแมว, ค้างความแม่ไก่ (ค้างคาวใหญ่ บางตัวมีช่วงปีกกว้างถึงห้าฟุต)
ปกติก : ค. มีความคงที่, เป็นไปตามธรรมดา
ปกปฺปน : นป., - นา อิต. การจัดแจง, ความดำริ, ความสำเร็จ, การให้เหตุผล
ปโกป : ป. ความโกรธเคือง, ความเดือดพล่าน, ความยุ่งยาก
ปคุณตา : อิต. ความเป็นผู้คล่องแคล่ว
ปจฺจตฺถิก : ป. มีประโยชน์ขัดกัน, มีความต้องการขัดกัน, ข้าศึก, คู่แข่ง
ปจฺจูห : ป. อันตราย, ความขัดข้อง
ปจฺฉานุตาป : ป. การตามเดือดร้อนในภายหลัง, ความสำนึกตัว
ปชฺชลน : นป. ความรุ่งเรือง, ความลุกโพลง
ปชานนา : อิต. ความรู้, ความเข้าใจ
ปญฺจกลฺยาณี : อิต. หญิงมีความงามห้าประการ (ผมงาม, ผิวงาม, ฟันงาม, เนื้องาม, วัยงาม)
ปญฺจาภิญฺญา : อิต. อภิญญาห้า, ความรู้ยิ่งห้าประการ (แสดงฤทธิ์ได้, หูทิพย์, ตาทิพย์, รู้ใจคนอื่น, ระลึกชาติได้)
ปญฺญ : ค. ฉลาด, มีความรู้
ปญฺญตฺติ : อิต. การตั้งขึ้น, การเรียก, ความคิด
ปญฺญา : อิต. ความรู้, ความเข้าใจ
ปญฺญาณ : นป. ความรู้ทั่ว, ความปรากฏ
ปญฺญาวิมุตฺติ : อิต. ความหลุดพ้นเพราะปัญญา
ปญฺญาวุฑฺฒิ : อิต. ความเจริญด้วยปัญญา
ปญฺญาสมฺปทา : อิต. ความถึงพร้อมตัวปัญญา
ปฏิกุลฺยตา : อิต. ความเป็นสิ่งปฏิกูล, ความเป็นของน่ารังเกียจ
ปฏิกูล : ค., นป. ปฏิกูล, น่าเกลียด, น่ารังเกียจ, ซึ่งขัดแย้ง; ความเป็นของน่ารังเกียจ, ความเป็นของไม่สะอาด
ปฏิกูลคาหิตา : อิต. ความเป็นผู้ถือเอาโดยอาการอันขัดแย้ง
ปฏิกูลตา : อิต. ความเป็นของปฏิกูล
ปฏิกูลสญฺญา : อิต. ปฏิกูลสัญญา, ความสำคัญว่าเป็นของปฏิกูล, ความกำหนดหมายว่าเป็นของน่ารังเกียจ
ปฏิฆ : ป., นป. ปฏิฆะ, ความขัดเคือง, ความขึ้งเคียด, ความขัดใจ, ความกระทบใจ, ความโกรธ
ปฏิฆาต : ป. การป้องกัน, การกำจัด; ความขัดเคือง, ความคับแค้น, ความไม่พอใจ
ปฏิชคฺคก : ค. ผู้ปฏิบัติ, ผู้บำรุง, ผู้ดูแล, ผู้เลี้ยงดู
ปฏิชคฺคน : นป. การปฏิบัติ, การบำรุง, การดูแล, การเลี้ยงดู, การซ่อมแซม
ปฏิชคฺคนก : ค. ผู้ปฏิบัติ, ผู้บำรุง, ผู้ดูแล, ผู้เลี้ยงดู
ปฏิชคฺคาเปติ : ก. ให้ปฏิบัติ, ให้บำรุง, ให้ดูแล, ให้เลี้ยงดู
ปฏิชคฺคิต : กิต. (อันเขา) ปฏิบัติแล้ว, บำรุงแล้ว, ดูแลแล้ว, เลี้ยงดูแล้ว
ปฏิชานาติ : ก. ปฏิญาณ, ยอมรับ (สารภาพ), ให้สัญญา, รับรอง, ตกลง, แสดงความเห็นชอบ
ปฏิต : ค. ซึ่งได้รับความพอใจ, ซึ่งเป็นสุข
ปฏิทุกฺขาปนตา : อิต. ภาวะที่กลับทำให้เกิดมีความทุกข์ขึ้นใหม่อีก
ปฏินนฺทติ : ก. ยินดีเฉพาะ, บันเทิง, ทักทายตอบ, รับด้วยความยินดี