ชลธิ ชลธี : (ปุ.) ประเทศผู้ทรงไว้ซึ่งน้ำ, ทะเล, มหาสมุทร. ศัพท์หลังทีฆะ. ส. ชลธิ.
ชลนิธิ : (ปุ.) ประเทศผู้ทรงไว้ซึ่งน้ำ, ทะเล, มหาสมุทร. วิ. ชลานิ นิธียนฺเต อตฺรติ ชลนิธิ. อิ ปัจ. ส. ชลนิธิ.
ตาวิส : (ปุ.) สวรรค์, ทะเล, ลูกสาวพระอินทร์, แผ่นดิน ?
โตยนิธิ : (ปุ.) ขุมแห่งน้ำ, ทะเล, มหาสมุทร.
ปสว : ป. การไหลออก, การพุ่งออก, ดอกไม้, การเกิด, ผลิตผล, การรับผล
มาลา : (อิต.) ระเบียบ, แถว, แนว, ถ่องแถว, โครง, แผน, หมวด, สาขา, สร้อยคอ, สาย, ดอกไม้, พวง, พวงดอกไม้. วิ. มียติ ปริมียตีติ มาลา. มา มาเน, โล, อิตฺถิยํ อา. มลฺ ธารเณ วา, อ. มา ภมรา ลสนฺติ เอตฺถ ปิวเนนาติ วา มาลา, มาปุพฺโพ, ลสฺ กนฺติยํ, กฺวฺ ลบที่สุดธาตุ.
สินฺธุ : (ปุ.) ห้วงน้ำ, ทะเล, ประเทศสินธุ. สนฺทฺ ปสเว, อุ, แปลง อ เป็น อิ และแปลง ทฺ เป็น ธฺ. ส. สินธุ.
อิราวต : (ปุ.) แหล่งของน้ำ, ที่อยู่ของน้ำ, ทะเล, เมฆ. อิราปุพฺโพ, วสฺ นิวาเส, อ, สสฺส โต.
ทล : (วิ.) เจริญ, รุ่งเรือง, สดใส, สดชื่น.
ชลาสย : (ปุ.) บ่อ, สระ, ห้วงน้ำ, ทะเล, ทะเล สาบ. วิ. ชลานํ อาสโย. แปลว่า หม้อน้ำ บ้าง. ส. ชลาศย.
กูปาร : (ปุ.) ทะเล (เต็มด้วยน้ำ มีน้ำเค็ม).
คงฺคา : (อิต.) น้ำ (น้ำทั่วๆไป), คงคา ชื่อแม่น้ำ สายที่ ๑ ใน ๕ สาย ของอินเดีย. วิ. สพฺพตฺร คจฺฉตีติ คงฺคา คมฺ คติยํ, อ, คาคโม, มสฺส นิคฺคหิตํ (แปลง ม เป็น นิคคหิต แล้วแปลง นิคคหิตเป็นพยัญชนะที่สุดวรรค). อา อิต. แปลว่า แม่น้ำ ทะเล ก็มี.
ชลาลย : (ปุ.) ที่อยู่คือน้ำ, ที่อยู่ของน้ำ, แม่น้ำ, ทะเล.
ชโลทร : (นปุ.) ท้องน้ำ (พื้นที่หรือบริเวณอัน กว้างใหญ่ของน้ำ), ห้วงน้ำ, แม่น้ำ, ทะเล.
โตยธิ : (ปุ.) ประเทศผู้ทรงไว้ซึ่งน้ำ, ทะเล.
ผุลฺล, ผุลฺลิต : ค. ซึ่งบาน (ดอกไม้); ซึ่งแตก, ซึ่งผลิออก
มหาสมุทฺท : ป. มหาสมุทร ทะเล
ยวนปุปฺผ : (ปุ.) ดอกไม้ที่เกิดในยวนะประเทศ. วิ. ยวนเทเส ชาตํ ปุปฺผํ ยวนปุปฺผํ. ดอกไม้ คละกัน วิ. ยวนํ ปุปฺผํ ยวนปุปฺผํ.
รตนากร : (ปุ.) บ่อเกิดแห่งรตนะ, ทะเล.
สมุทฺท : (ปุ.) สมุทร, ทะเล. วิ. สมํ อุทเกน โลณํ เอตฺถาติ สมุทฺโท. สํ สุฏฐุ อุทนฺติ เอตฺถาติ วา สมุทฺโท, สํปุพฺโพ, อุทิ ปสเว, โท. ส. สมุทร.
สาคร : (ปุ.) ประเทศเป็นที่ไปแห่งน้ำทั้งหลายโดยรอบ, แม่น้ำ, ทะเล. วิ. สคเรหิ ราชกุมาเรหิ นิพฺพตฺโตติ สาคโร. สานํ ธนานํ อากโรติ วา สาคโร. กสฺส โค. สงฺคํ สํสีทนํ ราตีติ วา สาคโร. สงฺคปุพฺโพ, รา อาทาเน, อุ. งฺโลโป, ทีโฆ จ. ศ. สาคร.
อมฺพุราสิ อมฺโพราสิ : (นปุ.) ประชุมแห่งน้ำ, กองแห่งน้ำ, น้ำสมุทร, สมุทร, ทะเล. ส. อมฺโภราศิ.
อุทธิ : (ปุ.) ประเทศผู้ทรงไว้ซึ่งน้ำ, ส่วนแห่ง แผ่นดินที่ทรงไว้ซึ่งน้ำ, ทะเล. อุทกปุพฺโพ, ธา ธารเณ, อิ, อุทกสฺส อุโท (แปลง อุทก เป็น อุท). ถ้าใช้ อุท เป็นบทหน้า ก็ไม่ ต้องแปลง.
อูมฺมิมาลิ : อิต. ทะเล
อมฺพุราสิอมฺโพราสิ : (นปุ.) ประชุมแห่งน้ำ, กองแห่งน้ำ, น้ำสมุทร, สมุทร, ทะเล.ส.อมฺโภราศิ.
พล : (นปุ.) ใบ, ใบไม้, ส่วน, ส่วนแบ่ง,ฝัก, ฝักดาบ, ท่อน, ตอน, กลีบ, กลีบดอกไม้. วิ. ทลตีติ ทลํ วิกสเน, อ. เป็น ทลฺล บ้าง ส. ทล.
กกฺการุชาต : (นปุ.) ดอกไม้สวรรค์ ?
กรหาฏ กรหาฏก : (นปุ.) เหง้าในดิน, หัวใน ดิน, เหง้า, หัว, ก้านดอกไม้. วิ. กุยํ รูหตีติ กรหาฏํ. กุปุพฺโพ, รุหฺ ชนเน, อาโฏ, อุสฺสตฺตํ. ศัพท์ หลัง ก สกัด.
กิญฺชกฺข : (ปุ.) เกษร (ส่วนในของดอกไม้) วิ. กิสฺมึ (ในดอกไม้) ชายติ ชลตีติ วา กิญฺชกฺโข. กิปุพฺโพ ชนฺ ชนเน, ชลฺ ทิตฺติยํ วา, โข, นสฺส ลสฺส วา กการตฺตํ, นิคฺคหิ ตาคโม.
กุฑุมล, - ก : ป. ดอกไม้ตูม, ดอกไม้ที่กำลังจะแย้มบาน
กุตุมฺพก : ป. ดอกกุตุมพกะ (ชื่อดอกไม้ชนิดหนึ่งในอินเดีย)
กุปฺปิล : นป. ดอกไม้ชนิดหนึ่ง
กุสมุทฺท : ป. ทะเลน้อย
โกรก : (ปุ. นปุ.) ดอกไม้ใกล้จะบาน. กุรฺ สทฺเท, ณฺวุ.
ขารก : (ปุ.) ดอกไม้เพิ่งผลิ, ดอกไม้เพิ่งจะ แตกออก. ขรฺ วินาเส, ณฺวุ.
ขีรณฺณว : (ปุ.) ห้วงแห่งน้ำนม, ห้วงน้ำมีสีเพียง ดังสีน้ำนม วิ. ขีรวณฺโณ อณฺณโว ขีรณฺณโว. ทะเลใหญ่ มีชื่อ ๗ ชื่อ คือ ขีรณฺณว ลวโณท ทธฺยูท ฆโตท อุจฺฉุภิสท มทิโรท สาทูทก เป็น ปุ. ทุกศัพท์.
คนฺธมาลาทิหตฺถ : (วิ.) ผู้มีสักการะมีของหอม และดอกไม้เป็นต้นในมือ. เป็น ภินนา. พหุพ. มี อ.ทวัน. และ ฉ. ตุล. เป็นภายใน.
คุจฉ : (นปุ.?) พวงมาลัย, ช่อดอกไม้, ฟ่อน- หญ้า, ผ้าผูกคอ, มัด, ห่อ (สองคำนี้เป็น นามนาม). สิ. คุจฺฉ คุชฺช.
ฆโตท : (ปุ.) ฆโตทะ ชื่อทะเลอย่างที่ ๔ ใน ๗ อย่าง ดู ขีรณฺณว.
จมฺปกนีลุปฺปลาทิเภท : (วิ.) อันต่างด้วยดอกไม้ มีดอกจำปา และดอกอุบลเขีนวเป็นต้น.
จุลฺลกี : อิต. หมูทะเล; หม้อน้ำ; ฝั่งนั้น
ชลกปิ : ป. หมูทะเล
ตทฺทาม : (นปุ.) พวงดอกไม้.
ตีวร : (ปุ.) ทะเล, สมุทร, พราน, นายพราน. ส. ตีวร.
ทกฺขิณสมุทฺท : ป. ทะเลใต้, มหาสมุทรทางใต้
ทธิมาล : ป., ทธิมาลี อิต. ทะเลนมส้ม, ชื่อมหาสมุทรแห่งหนึ่ง
ทิสากาก : ป. กาบอกทิศ, กาที่เขานำไปกับเรือเพื่อบอกทิศทางบกในเวลาเรืออยู่ในทะเล
ธุนีนาถ : (ปุ.) ทะเล, มหาสมุทร
นกฺขตฺตมาลา : อิต. มาลาคือดาว, พวงดอกไม้คือดาว, กลุ่มดาว
นิยฺยูห : (ปุ.) การไหล, การซึม, การไหลซึม, ความไหล. ฯลฯ, ยาง, ยางไม้, เหงือก, ดอกไม้กรองบนศรีษะ, มงกุฎ, ประตู, หลักติดไว้สำหรับแขวนหมวก. โบราณว่า บันไดแก้ว เขมรว่า ไดแก้ว หมายเอาที่ แขวนหมวก. นิปุพฺโพ, อูหฺ วิตกฺเก ปีฑเน วา. อ. ยฺอาคโม, ทฺวิตฺตญจ. ส. นิรฺยูห, นิรฺยฺยูห.