มุคฺค : (ปุ.) ถั่ว, ถั่วเขียว, มะกล่ำดำ.
จีนก : ป., นป. ถั่วเขียว
กุมฺมาส : (ปุ.) ขนมแดง, ขนมสด, ขนมทำด้วย ถั่วเขียว, ขนมถั่ว. แปลว่า นมเปรี้ยวก็มี.
พิทล : นป. ถั่วเขียว; ไม้ไผ่, ระแนง
กฏากฏ : นป. กรรมที่ทำแล้ว; น้ำถั่วเขียวที่ข้นนิดหน่อย
เตกฏุล : ค. (ยาคุ) ทำด้วยงา, ข้าวสาร, ถั่ว, รวม ๓ อย่าง
เมจก : (วิ.) ดำ, เขียว, เขียวคราม.
สาม : (วิ.) ดำ, ดำคล้ำ, เขียว, เขียวคราม, เหลือง.
สามล : (วิ.) ดำ, ดำคล้ำ, เขียว, เขียวคราม, เหลือง.
ถว : ป. การยกย่อง, การชมเชย, การสรรเสริญ, การสดุดี
ปรณฺณ : (นปุ.) พืชอื่นจากข้าว ( คือถั่ว ), ถั่ว ( ต่างๆ ). ปร+อนฺน แปลง นฺน เป็น ณฺณ.
กาทมฺพ : (ปุ.) นกกาน้ำ ตัวดำคล้ายนกกาแต่ คอยาวกว่า หากินในน้ำ, นกทิ้งทูดเท้งทูด ก็เรียก เป็นจำพวกนกทืดทือ, นกเค้าโมง เป็นนกหากินกลางคืน, นกกะลิง ปากดำตัว เขียว คล้ายนกแก้ว. กทมฺพโยคา กาทมฺโพ.
กณฺห : (วิ.) ชั่ว, ดำ, มืด, กฤษณะ (ดำ), เขียวคราม.
กปฺปิยโวหาร : (ปุ.) ถ้อยคำอันควร, ถ้อยคำ อันสมควร, กัปปิยโวหาร คือถ้อยคำที่ควรใช้พูด ถ้อยคำที่ภิกษุใช้พูดให้เหมาะ สมแก่ภาวะไม่ผิดพระวินัย ในเมื่อต้องการให้ผู้อื่น (มิใช่บรรพชิต) ทำสิ่งหนึ่งสิ่งใด เช่นพูดว่า หญ้าข้างกุฏิรกเด็กหรือคนวัด ถอนหรือดายหญ้าให้ ภิกษุไม่ต้องอาบัติใน เพราะพรากของเขียว ดังนี้เป็นต้น.
กรณิย : (ปุ.) ถั่วราชมาศ, ถั่วทอง.
กรติ : ๑. ก. ตัด, ทำอันตราย, ทำร้าย
๒. อิต. ถั่วชนิดหนึ่ง, ถั่วราชมาส
กรีร : (ปุ.) ดองดึง ชื่อไม้เถาชนิดหนึ่งใช้ทำยา, สวาท ไม้เถาชนิดหนึ่ง มีหนาม เมล็ดกลม เปลือกแข็งสีเทาเจือเขียว. กรฺ กรเณ, อีโร.
กลาย : (ปุ.) ถั่วดำ, ถั่วแปบ. ดู กฬาย.
กลาย กฬาย : (ปุ.) ถั่วดำ วิ. กํ วาตํ ลาตีติ กลาโย กฬาโย วา. กปุพฺโพ. ลา อาทาเน, โย. ถั่วแปบ ถั่วราชมาศ ก็แปล.
กฬาย : ป. ถั่วราชมาส, ถั่วดำ
กาฬ : (ปุ.) ดำ (สี...), เขียวคราม (สี...), สีดำ, สีเขียวคราม. วิ. วณฺเณสุ เอกโกฏฺฐ าสภา เวน กลฺยเตติ กาโล. โส เอว กาโฬ. กลฺ สํขฺยาเณ, อโล. กาติ ผรุสํ วทตีติ วา กาโฬ. กา สทฺเท, โฬ.
กาฬาย : (ปุ.) ถั่วดำ, ถั่วแปบ ถั่วราชมาศก็แปล.
กุฏช : (ปุ.) ไม้มวกเหล็ก, ไม้มวก, อัญชันเขียว, ทุมแทง, มูกมัน, มูกหลวง. วิ. โรคํ กุฏตีติ กุฏโช. กุฏฺ เฉทเน, โช. กุฏชี (ปุ.?) ใบมวกเหล็ก, ฯลฯ.
กุมฺภณฺฑี : อิต. กุมภัณฑ์, นางยักษ์; ฟักเขียว
คิริกณฺณิกา, คิริกณฺณี : อิต. ต้นทุมแทง, อัญชันเขียว
คิริกณฺณี : (อิต.) อัญชันเขียว, ทุมแทง. วิ. คิริมฺหิ ชาตา กณฺณี คิริกณฺณี.
คิริมลฺลิกา : (อิต.) มวกเหล็ก, อัญชันเขียว, ทุมแทง. วิ. คิริมฺหิ ชาตา มลฺลิกา คิริมลฺลิกา.
คุนฺทา : (อิต.) กะเม็ง, ต้นกะเม็ง, หญ้ากะเม็ง ชื่อของต้นหญ้าเล็กๆ ไม่มีแก่น ขึ้นตามที่ ชื้นแฉะ ใบเขียว มีขนคาย ดอกขาว ใช้ ทำยาเด็กเป็นต้น, หญ้าปากกา. คุ สทฺเท, โท, นิคฺคหิตาคโม.
โคกณฺฏก : (ปุ.) โคกกระสุน ชื่อไม้เลื้อย ลูก เป็นหนาม ใช้ทำยา, กระจับ ชื่อพรรณไม้ ใบสีเขียว อาศัยใบและก้านเป็นทุ่นลอย อยู่ในน้ำ มีฝักคล้ายเขาควาย เมื่อแก่มีสีดำ เนื้อในสีขาว เป็นอาหารมีรสมัน วิ. ควํ กณฏโก โคกณฺฏโก. ปฐวึ วา ลคฺคคณฺฏโก โคกณฺฏโก, เอกักขรโกสฏีกา วิ. โคสฺส สุริยสฺส กณฺฏโก โคกณฺฏโก.
ฆรสปฺป : (ปุ.) งูเรือน, งูกินหนู, งูเขียว. วิ. ฆเร สปฺโป ฆรสปฺโป. ฆเร วา นิวาโส สฺปโป ฆรสปฺโป.
จณก : (ปุ.) ถั่วดำ, ถั่วราชมาษ. จณฺ ทาเน, ณฺวุ. หรือ ลง อ ปัจ. ก สกัด.
ฉพฺพณฺณรสิ : (อิต.) รัศมีมีสีหก. ฉัพพัณณรังษี. รัศมี ๖ ประการนี้ คือ เขียวเหมือนดอก – อัญชัน เรียกนีละ ๑ เหลืองเหมือน หอ – ระดาล เรียก ปีตะ ๑ แดงเหมือน ตะวัน อ่อน เรียก โลหิตะ ๑ ขาวเหมือนแผ่นเงิน เรียก โอทาตะ ๑ สีหงสบาทเหมือนดอก เซ่งหรือดอกหงอนไก่ เรียกมัญเชฏฐะ ๑ เลื่อมพรายเหมือนแก้วผนึก เรียก ปภัสสร รัศมีทั้ง ๖ นี้ แผ่เป็นวงกลมอยู่ เบื้องหลังพระเศียรของพระพุทธเจ้า. พระ พระอรหันต์ทั้งหลาย แม้พระอัครสาวก ก็ ไม่มีรัศมีทั้ง ๖ นี้.
ฌชฺฌรี : (อิต.) มะรุม ต้นไม้ชนิดหนึ่ง ฝักยาว ใช้แกงส้ม, ผักไห่ ชื่อ ผักชนิดหนึ่งใช้ทำ ยา, ผักปลัง มีสองชนิด เถามีสีครั่งอ่อน อย่าง ๑ เถาสีเขียวอ่อนอย่าง ๑, ผักทอด ยอด (ผักบุ้ง), ฌชฺฌฺ ปริภาสนตชฺชเนสุ, อโร, อิตฺถิยํ อี.
นวโลห : (ปุ. นปุ.) โลหะเก้า,โลหะเก้าอย่าง,โลหะเก้าชนิด.โลหะเก้าประการ,โลหะเก้าคือเหล็ก,ปรอท,ทองแดง,เงิน,ทองคำ,เจ้าน้ำเงิน(แร่ชนิดหนึ่งสีเขียวเป็นสีน้ำเงิน),สังกะสี,ซิน,บริสุทธิ์(คือทองแดงบริสุทธิ์).ห้าอย่างข้างต้นเรียกปัญจโลหะตั้งแต่เหล็กถึงสังกะสีเรียกสัตตโลหะ.
นีล : ค. สีเขียวแก่, สีขาบ, สีน้ำเงิน
นีลกสิณ : นป. นีลกสิณ, วัตถุสีน้ำเงินหรือเขียวซึ่งใช้เพ่งเมื่อทำสมาธิ
นีลสปฺป : ป. งูชนิดหนึ่งตัวเล็กคล้ายงูเขียว
ปณฺณปจฺฉิ : อิต. กระเช้าใบไม้, กระเช้าใส่ของเขียว
ปณฺณิก : ป. คนขายของเขียว, คนขายดอกไม้, คนขายผัก
ปณฺณิกา : อิต. ของเขียว, ใบไม้เขียว, ผัก
ปราชิต : (ปุ.) อัญชันเขียว?
พินฺทุกปฺป : (ปุ.) การทำพินทุ คือ การเขียนจุด ทำจุดที่มุมผ้าเหนืออนุวาตด้วยสีเขียวคราม หรือสีโคลน หรือสีดำคลำ เพื่อทำให้เสียสีตามพระวินัยบัญญัติ.
ภทฺทมุตฺต : (นปุ.) กะเม็ง ชื่อหญ้าต้นเตี้ยๆ ไม่มีแก่น ลำต้นสีม่วง ใบเขียวมีขนคายดอกขาว ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ ใช้ทำยา, หญ้าปากกา. มุจฺ โมจเน, โต. โรคหรณตฺตา ภทฺทญฺจ ตํ มุตฺตญฺเจติ ภทฺทมุตฺตํ.
มณิสปฺป : ป. งูเขียว
มรกฏ มรกต : (ปุ.) มรกฏ, มรกต, แก้วมรกฏ, แก้วมรกต (แก้วสีเขียว แก้วสีเขียวใบไม้).
มสูร : (ปุ.) ข้าวเปลือกวิเสส, เบาะ, แก้วมณี, ถั่วราชา. มสฺ อามสเน, อูโร. รูปฯ ๖๔๔.
มุคฺคสูป : (ปุ.) แกงถั่ว.
วลฺลิภ : ป. ฟักทอง, ฟักเขียว
สสก : (นปุ.) ถั่วแปบ.
สิลาภู : (ปุ.) งูเห่า, งูเขียว, งูเล็ก. วิ. ปฐมกาเล สิลายํ ภวตีติ สิลาภู. ภู สตฺตายํ, กฺวิ.