อายุธิก : ป. นักรบ, ทหาร
ปทค : (ปุ.) ทหารเดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหาร ราบ. วิ. ปเทหิ คจฺฉตีติ ปทโค. กฺวิ ปัจ.
ทหร : (วิ.) เยาว์, เล็ก, น้อย, หนุ่ม. ส. ทหาร.
ปทาติ : (ปุ.) ทหาร เดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหารราบ. วิ. ปเทหิ อตตีติ ปทาติ. ปท ปุพฺโพ, อตฺ สาตจฺจคมเน, อิ.
ปทิก : (ปุ.) ทหาร เดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหารราบ. วิ. ปเทหิ คจฺฉตีติ ปทิโก. อิก ปัจ.
โยธ : (ปุ.) คนรบ, พลรบ, นักรบ, ทหาร. ยุชฺ สมฺปหาเร, โณ.
โขลก : (นปุ.) หม้อ, ไห, กระถาง, หมวดทหาร จอมปลวก, ผลหมาก.
คุมฺพ : (ปุ.) กอ, กอไม้, พง, พุ่ม, พุ่มไม้, ซุ้ม ไม้, สุมทุม (ซุ้มไม้ที่ปกคลุมด้วยต้นไม้ และเถาวัลย์) หมู่, พวก, ฝูง, ประชุม, กอง, คณะ, กลุ่มก้อน, กองทหาร, ขบวนทัพ, เสา. คุปฺ รกฺขเณ, โพ, ปสฺส โม. คุมฺพฺ คุมฺพเน วา, อ.
คุมฺพิย : (ปุ.) ทหารผู้อยู่ในกอง, ทหารผู้อยู่ใน ขบวนทัพ.
จมฺมโยธี : ป. ทหารมีเกราะหนัง, พลสวมเกราะหนัง
จมู : (อิต.) เสนา, กองทหาร, กองทัพ, กองทัพบก. จมุ อทเน (คมเน), อู อภิฯ ลง อุ ปัจ. เป็น จมุ ฎีกาอภิฯลง อู ปัจ. เป็น จมู. ส. จมู.
จมูนาถ : ป. นายทหารผู้เป็นที่พึ่งแห่งกองทัพ, นายทัพ, นายพล
ชยปาน : (นปุ.) น้ำอันบุคคลพึงดื่มในการเป็น ที่ชนะข้าศึก, น้ำดื่มของทหารผู้ชนะ สงคราม, ชัยบาน.
ชาชี : (ปุ.) ทหารกล้าศึก. ชชฺ ยุทฺเธ, ณี.
ธมฺมำธิปเตยฺย : (นปุ.) ความเป็นใหญ่ยิ่งโดย ธรรม, ธรรมาธิปไตย (ถือความถูกต้อง เป็นใหญ่).
นาย นายก : (วิ.) เป็นเจ้า, เป็นใหญ่, เป็น หัวหน้า, เป็นประธาน, ผู้นำ, ผู้นำไป. วิ. เนตีติ นายโก. นิ นี วา นเย, ณฺวุ. ศัพท์ต้น ณ ปัจ.
นาวิกโยธ : (ปุ.) ทหารเรือ.
นาวิกโยธิน : (ปุ.) นาวิกโยธิน ชื่อทหารเรือ ที่ประจำการเป็นพลรบฝ่ายบก คือเป็น ทหารเรือแต่อยู่บนบกและฝึกการรบแบบ ทหารราบ. นาวิกโยธ+อิน ปัจ.
ปฏิโยธ : ป. นักรบฝ่ายศัตรู, ทหารฝ่ายตรงข้าม, การต่อสู้ของฝ่ายตรงข้าม
ปตฺตการิก : ป. กองทหารราบ, กองทหารเดินเท้า
ปตฺติ : (ปุ.) ทหารเดินเท้า, พลเดินเท้า, ทหารราบ, กองพลราบ. วิ. ปตฺตีติ ปตฺติ. ปตฺ คมเน, อิ, ทฺวิตฺตํ. ปเทน อตตีติ วา ปตฺติ. ปทปุพฺโพ, อตฺ สาตจฺจคมเน, อิ, อโลโป, ทสฺส โต. คนกล้าหาญ ก็แปล.
ปตฺติกาย : ป. กองทหารเดินเท้า, กองทหารราบ
ปตฺติการก : (ปุ.) ทหารราบ, กองเดินเท้า.
ปติ : ๑. ป. ผัว, นาย, เจ้าของ;
๒. ค. เป็นเจ้า, เป็นใหญ่, เป็นนาย, เป็นหัวหน้า ;
๓. อ. จาก ปฏิ ตอบ; ห้าม; ทวน; มั่น; หยุด ; เหมือน; ที่ตั้ง; ต่อหน้า; รู้ตลอด; กลับ, ทำอีก; เนืองๆ ; สรรเสริญ; เหตุ; ลักษณะ
ปธาน : (วิ.) เลิศ, ใหญ่, เป็นใหญ่, เป็นประธาน, สูงสุด, อุดม.
ปภู : (วิ.) เป็นเจ้า, เป็นใหญ่, เป็นประธาน. ปปุพฺโพ, ภู สตฺตายํ, อู, กฺวิ วา. ฎีกาอภิฯ ลง อุ ปัจ. เป็น ปภุ.
ปมุข : (วิ.) เลิศ, ประเสริฐ, สูงสุด, ก่อน, แรก, แรกเริ่ม, เริ่มแรก, ดั้งเดิม, เป็นที่พึ่ง, เป็นใหญ่, เป็นประธาน, เป็นหัวหน้า, โดย ความเป็นประธาน, เป็นหัวหน้า, เป็น ประธาน, เป็นประมุข. ปกฏฺฐปุพฺโพ, ปธานปุพฺโพ, วา, ปปุพฺโพ. วา, มุ พนฺธเน, โข.
ปร : (วิ.) สูง, สูงสุด, ยิ่ง, เป็นใหญ่, เป็น ประธาน. วิ. ปกฏฺฐ ราตีติ ปรํ. ปกฏฺฐปุพฺ โพ, รา อาทาเน, โณ. โน้น, อื่น, นอก ออกไป, ต่อไป. ปรฺ คติยํ, อ.
ปรเสนา : อิต. ทหารฝ่ายอื่น, กองทัพข้าศึก
พฺยูหติ : ก. ยืนเป็นแถว (คล้ายแถวทหาร)
พลโกฏฺฐก : (นปุ.) เขตทหาร.
พลขณฺฑ : (ปุ.) หมู่แห่งกำลัง, หมู่แห่งพล, กองแห่งกำลัง, กองทหาร, กองทัพ, พลขัณฑ์.
พลคุมฺพ : ป. แถวทหาร
พลฏฺฐ : ป. ทหาร; ทหารองครักษ์; ราชทูต, มหาดเล็ก
พลวาหน : นป. ทหารและยานพาหนะ, กองทัพ
พลากร : (ปุ.) หมู่แห่งกำลัง, กองแห่งกำลัง, กองพล, กองทัพ, กองทหาร.
พลานีก : ค. ซึ่งมีทัพแข็งแรง, มีกำลังทหารแข็งแรง
พลานึก : (ปุ.) ทหาร, กองทหาร, พลานึก.
ภฏเสนา : อิต. ทหารราบ
มหาปเทส : (ปุ.) ประเทศใหญ่, มหาประเทศ. คือประเทศที่มีกำลังมาก ทั้งทางการเมือง ทางการทหารและทางเศรษฐกิจ.
มหาโยธ : (ปุ.) นายทหารใหญ่.
มหาสนฺทน : (ปุ.) ปืนใหญ่
มหาสนฺทนา : (อิต.) ปืนใหญ่
มุข : (วิ.) เป็นใหญ่, เป็นประธาน, เป็นประมุข, เป็นหัวหน้า, เป็นประถม, ฉลาด, ชำนาญ.
รถาโรห : ป. ทหารประจำรถ
ราชภฏ : ป. ทหาร, ผู้ที่พระราชาทรงชุบเลี้ยง, ข้าราชการ
วฺยูห : ป. หมู่, กอง, กำลังทหาร
สนฺนทฺธ : (ปุ.) ทหารสวมเกราะ วิ. จมฺเมน สม.มา นทฺธวาติ สนฺนทฺโธ. สํปุพฺโพ, นหฺ พนฺธเน, โต, ตสฺส ทฺโธ, หฺโลโป. ตสฺส วา โธ, หสฺส โท.
สเสน : ค. พร้อมด้วยทหาร
สุงฺก : (ปุ. นปุ.) ภาษี, อากร คือค่าธรรมเนียมที่รัฐบาลเรียกเก็บจากสิ่งที่เกิดจากธรรมชาติหรือสิ่งที่ทำขึ้นเพื่อการค้า, ส่วย คือของที่เรียกเก็บจากพื้นเมืองส่งเป็นภาคหลวงตามวีเรียกเก็บภาษีอากรสมัยโบราณ หรือเงินช่วยเหลือราชการที่กำหนดเรียกเก็บจากราษฎร สมัยก่อนชายที่ไม่ได้เป็นทหารจะต้องเสียส่วยให้รัฐบาลปีละ ๖ บาท. วิ. สํกติ เยน ตํ สุงฺกํ. สํก คมเน, อ.