ปจฺฉนฺน : กิต. มุง, บัง, ปกปิด, ห่อหุ้ม
กติกา : (อิต.) การทำ, กฤษฎีกา. กติศัพท์ ก สกัด อา อิต. กติกา ไทยใช้ในความหมายว่า การนัดหมาย ข้อตกลง ข้อ บังคับ เงื่อนไขที่กำหนดไว้ สัญญาบัง เกิดแต่การทำ. กฤษฏีกา (แผลงมาจาก กติกา) ใช้เป็นชื่อของกฎหมาย ซึ่งฝ่าย บริหารบัญญัติออกใช้เมื่อคราวจำเป็นใน นามของพระมหากษัตริย์ เรียกว่าพระราช กฤษฎีกา.
จนฺทคาห จนฺทคฺคาห : (ปุ.) การจับซึ่งดวง จันทร์, การยึดดวงจันทร์, จันทคาธ, จันทรคาธ, จันทคราส, จันทรคราส (ราหู จับจันทร์ ราหูอมจันทร์ วิทยาศาสตร์ว่า ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์และโลกโคจรมาอยู่ ในแนวเดียวกัน โลกอยู่ระหว่างกลางทำ ให้เงาของโลกไปบังดวงจันทร์).
จิตฺตุปฺปาท : (ปุ.) การยังจิตให้เกิดขึ้น, การบัง เกิดขึ้นแห่งจิต. ความบังเกิดขึ้นแห่งจิต, ความบังเกิดขึ้นแห่งความคิด.
เจลวิตาน : นป. เพดานผ้า, ผ้าใบบังแดด
ฉทน : (นปุ.) การปิด, การบัง, ที่เป็นที่มุง, เครื่องมุง, หลังคา, ใบ, ใบไม้. ยุ ปัจ. ฉทส (ไตรลิงค์) หกและสิบ, สิบยิ่งด้วยหก, สิบหก.
ฉาทิย : นป. เครื่องมุง, เครื่องบัง, เครื่องปกปิด
ตโมถูต : (อิต.) เป็นโลกมืดแล้ว, เป็นโลกมืดบัง เกิดแล้ว.
ถิรา : (อิต.) บังโกรยตัวผู้. ถุ คติยํ. อิโร.
ธูปายติ : ก. บังหวนควัน, รมควัน
ธูเปติ : ก. อบหรือรมควันด้วยน้ำมัน, บังหวนควัน
ธูมายติ : ก. รมควัน, บังหวนควัน, เป็นควันขึ้น, มืดมัว
ธูมายนา : อิต. การบังหวนควัน, การรมควัน
นฬาคาร : (ปุ. นปุ.) เรือนอันบุคคลมุงแล้วและบังแล้วด้วยไม้อ้อวิ.นเฬหิฉนฺน-ปริฉนฺนาอคารานฬาคารา.
นิกิณฺณ : ค. เก็บไว้อย่างมิดชิด, ซ่อนไว้, บังไว้
นิวารณ : (นปุ.) การปิด, การปิดบัง, การเปิด บังให้พ้นภัย, การเกียดกัน, การป้องกัน, การป้องกันให้พ้นภัย, การพิทักษ์รักษา, ความปิด. ฯลฯ. นิปุพฺโพ, วรฺ อา วรเณ, ยุ. ส. นิวารณ การขัดขวาง, การต่อต้าน.
ปจฺฉาท : ป. การมุง, การบัง
ปฏิจฺฉท : ป. เครื่องปกปิด, เครื่องบัง, เครื่องมุง
ปณฺณกุฏิ : อิต. บรรณกุฎี, กระท่อมมุงบังด้วยใบไม้
ปณฺณสาลา : อิต. บรรณศาลา, ศาลาที่มุงบังด้วยใบไม้, อาศรม
ปธูปาติ : ก. พ่นควัน, บังหวนควัน
ปธูปิต : กิต. (อันเขา) พ่นควันแล้ว, บังหวนควันแล้ว
ปริขา : (อิต.) คู ชื่อร่องน้ำที่ขุดขึ้นพื่อเป็น เครื่องกีดขวางป้องกัน หรือเก็บน้ำไว้ใช้, สนามเพลาะ ตือคูที่ขุดบังข้าศึก. วิ. ปริ สมนฺตโต นครสฺส พาหิเร ขญฺญตีติ ปริขา. ปริปุพฺโพ, ขณุ อวทารเณ, โร. รูปฯ ๕๗๙.
ปริจฺฉาทน : นป., - นา อิต. การปกปิด, การมุง, การบัง
มณฺฑป : (ปุ. นปุ.) โรงอันรักษาไว้ซึ่งรัศมีคือแสงแห่งพระอาทิตย์ วิ. มณฺฑา รวิรํส-โย ปาตีติ มณฺฑโป. โรงดื่มซึ่งรัศมีคือแสงแห่งพระอาทิตย์ คือยังแสงแห่งพระอาทิตย์ให้ฉิบหาย (บังแสง อาทิตย์ไว้). ปา ปาเน, อ. โรงอันชนย่อมประดับ วิ. มณฺฑิยติ ชเนหีติ มณฺฑ-โป. มณฺฑฺ ภูสเน, โป. ปะรำ, โรงปะรำ, มณฑป (เรือนยอดรูปสี่เหลี่ยม).
สหปุจฺฉิ : (อิต.) บังโกรยตัวเมีย ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง. วิ สีหปุจฺฉาการกุสุมมญฺชริตาย สีหปุจฺฉิ.
สาลปณฺณี : (อิต.) บังโกรยตัวผู้. สาลปณฺณสทิสวิสฎตาย สาลปณฺณี. สาลํ โสภณยุตฺตํ ปณณ มสฺสาติ วา สาลปณฺณี.
อจฺฉาทน : (วิ.) บัง, กำบัง, ปกปิด, นุ่งห่ม, แต่งตัว.
อตฺถิรา : (อิต.) บังโกรย ชื่อพันธุ์ไม้ชนิดหนึ่ง.
อาณตฺติ : (อิต.) การบังคับ, ความบังคับ, ข้อบังคับ, ข้อบังคับที่นัดหมายกันไว้, คำบังคัง, คำสั่ง, กฏ.อาณฺธาตุติปัจ.แปลงติเป็นตฺติ.ส. อาชฺญปฺติ.
อาณอาณน : (นปุ.) เสาตะลุง.อาณฺธาตุในความบังคับอ, ยุ ปัจ.
อาตปวารณ : นป. เครื่องบังแดด, ร่ม, ฉัตร
ปโทล : (ปุ.) กระดอม, ขี้กา, เทพชาลี. วิ. ปํ สีสโรคาทิกํ วา ทวติ ทุโนติ วา หึสติ วินาเสตีติ ปโทโล. ปปุพฺโพ, ทุ หึสายํ, โล, อโล วา.
กุฏิ กุฏิล : (วิ.) คด, โค้ง, โกง, งอ, บิด. กุฏฺ โกฏิลฺเล, อิ, อิโล. เกี่ยว, ตัด, แบ่ง, ปัน, กุฏฺ เฉทเน, อิ, อิโล. กุฏิล นั้นรูปฯ ๖๕๕ ลง อิร ปัจ. แปลง ร เป็น ล. ส. กุฏิล.
จิตฺตกา : (อิต.) เครื่องลาดขนสัตว์มีรูปอันวิจิตร ด้วยการปัก,เครื่องลาดขนสัตว์ปักรูปวิจิตร. วิ จิตฺตรูปํ อสฺส อตฺถีติ จิตฺตกา. ฎีกาอภิฯ เป็น นปุ.
ตุวฏฺเฏติ : ก. แบ่ง, ปันส่วน
ทาริต : ค. แตก, ทำลาย, แบ่ง, แยกออก
ปฏิภชติ : ก. แบ่ง, แจก, จำแนก
ปวิภชติ : ก. แบ่ง, จำแนก
พุทฺธวส : (ปุ.) วงศ์ของพระ พุทธเจ้า , พุทธวงศ์. ไตร. ๓๓ ข้อ ๒ กล่าวถึงวงศ์ของพระพุทธเจ้าไว้ ๒๕ วงศ์ ๑. พระทีปังกร, ฯลฯ ๒๕ พระโคตมะ.
ภาเชติ : ก. แบ่ง, แจก, จำแนก
เภเทติ : ก. ทำลาย, แบ่ง, แยก, แตก
วิภชติ : ก. แบ่ง, จำแนก
สวิภชติ : ก. แบ่ง
อาลุมฺปติ : ก. ปั้น, แบ่ง, ตัด; กิน, กินหญ้า