ปุรี : (อิต.) วัง, เมือง, เมืองหลวง, นคร, พระนคร. ปุร+อี อิต.
ปุริ :
(วิ.) สูง, ฯลฯ. ปุรฺ อคฺคคมเน, อิ. ดู ปุร(วิ). ปร : (วิ.) สูง, สูงสุด, ยิ่ง, เป็นใหญ่, เป็น ประธาน. วิ. ปกฏฺฐ ราตีติ ปรํ. ปกฏฺฐปุพฺ โพ, รา อาทาเน, โณ. โน้น, อื่น, นอก ออกไป, ต่อไป. ปรฺ คติยํ, อ.
ปุริส : (ปุ.) ชาย, ผู้ชาย (ชาย), บุรุษ, คน, อาตมะ, มานพ, อาตมัน, จิต. วิ. อตฺตโน มาตาปิตูนํ หทยํ ปูเรตีติ ปุริโส (ผู้ยังหทัยของมารดาและบิดาของตนให้เต็ม). ปุรฺ ปูรฺ วา ปูรเณ, อิโส. ถ้าตั้ง ปูรฺ ธาตุ พึงรัสสะ อู เป็น อุ. ปุ นิรยํ ริสตีติ ปุริโส (ผู้กำจัดนรก). เป็นความเชื่อของพราหมณ์ว่าลูกชายจะกำจัด คือป้องกันไม่ให้พ่อแม่ตกนรก. ปุ บทหน้า ริสฺธาตุในความกำจัด อ ปัจ. ปุริ อุจฺเจ ฐาเน เสตีติ ปุริโส (ผู้ดำเนินไปในฐานะสูง). ปุริปุพฺโพ, สิคติยํ, อ. อตฺตโน มาตาปิตูนํ มโนรถํ ปุเรตีติ ปุริโส.
ปรทาริก : (วิ.) ผู้ถึงซึ่งภรรยาของคนอื่น ( ผิดเมียเขาในทางประเวณี ) วิ. ปรทารํ คจฺฉตีติ ปรทาริโก. ณิกปัจ. ตรัต๎ยาทิตัท.
ปรทาริกกมฺม : (นปุ.) การกระทำของคนผู้ถึงซึ่ง ภรรยาของคนอื่น วิ. ปรทาริโก จ โส ปุคฺคโล จาติ ปรทาริกปุคฺคโล. ปรทาริก ปุคฺคลสฺส กมฺมํ ปรทาริกกมฺมํ.
ปรนิมฺมิตวสวตฺตี : (ปุ.) เทวดาชั้นปรนิม มิตวสวัตตี วิ. ปรนิมฺมิเตสุ โภเคสุ วสํ วตฺเตนฺตีติ ปรนิมฺมิตวสวตฺตี ( เทวา ) . ปรนิมมิตวสวัตดี ชื่อสวรรค์ชั้นที่ ๖.
ปรปกฺข : (ปุ.) ชนผู้เป็นฝักฝ่ายอื่น, ข้าศึก, ศัตรู, ปรปักษ์. ส. ปรปกฺษ.
ปรปุฏฺ : (ปุ.) นกกระเหว่า ชื่อนกผู้อันนกกา ฟักจนคลอดจากไข่เลี้ยงไว้ ( ระยะที่ยังบิน ออกไปไม่ได้ ). วิ. ปเรน วิชาติเยนกาเกน โปสิโตติ ปรปุฏฺโฐ. ปรปุพฺโพ, ปุสฺโปสเน, โต. แปลง ต เป็น ฏฺฐ ลบที่สุดธาตุ.
ปรมนฺน : (นปุ.) ข้าวปายาส ( ข้าวระคนด้วย น้ำนม ) วิ. เทวนฺนตฺตา ปรมญฺจ ตํ อนฺนญฺเจติ ปรมนฺนํ.
ปรมาภิเธยฺย : (นปุ.) ชื่ออย่างยิ่ง, ชื่อ, ปรมา- ภิไธย (ชื่อ ) ใช้เฉพาะพระเจ้าแผ่นดิน.
ปรเมสฺสร : (ปุ.) ชนผู้เป็นใหญ่ยิ่ง, เทพผู้เป็น ใหญ่ยิ่ง, พระอิศวร, ปรเมศวร์.
ปร : อ. เบื้องหน้า, ถัดไป, ต่อจาก, พ้นไป, ในฝ่ายอื่น
ปรกมฺม : นป. การงานของผู้อื่น
ปรการ : ป. การกระทำของผู้อื่น, การสร้างสรรค์โดยผู้อื่น
ปรกุล : นป. ตระกูลของผู้อื่น, ตระกูลอื่น
ปรคุณมกฺขลกฺขณ : (วิ.) ผู้มีอันลบหลู่ซึ่งคุณ แห่งบุคคลอื่นเป็นลักษณะ.
ปรจิตฺต : (นปุ.) จิตของบุคคลอื่น, จิตของ สัตว์อื่น.
ปรจิตฺตชานน : (นปุ.) ความรู้จิตของบุคคล อื่น, ฯลฯ.
ปรจิตฺตวิชานน : นป. การรู้แจ้งจิตของผู้อื่น, การรู้ความคิดของผู้อื่น
ปรชน : ป. คนอื่น, คนแปลกหน้า, คนภายนอก, คนฝ่ายตรงข้าม, ข้าศึก, ปีศาจ
ปรตีร : (นปุ.) ฝั่งอื่น, ฝั่งโน้น, ฟากโน้น . ฟาก คือ ฝั่ง, ข้าง.
ปรตุกมฺยตา : (อิต.) ความที่แห่งคำพูดเป็น คำพูดเพื่อยังคนอื่นให้รัก (พูดสอพอเพื่อให้เขารัก ).
ปรโต : (อัพ. นิบาต) ข้างอื่น, ข้างหน้า.
ปรทาร : ป. ภรรยาของบุคคลอื่น, เมียของผู้อื่น
ปรทารกมฺม : (นปุ.) กรรมคือการประพฤติ ล่วงซึ่งภรรยาของบุคคลอื่น, การประพฤติ ล่วงภรรยาของคนอื่น, การคบหาภรรยา ของผู้อื่น. คบหา หมายถึง การคบในทาง ชู้สาว.
ปรทารเสวนา : (อิต.) การเสพภรรยาของคนอื่น.
ปรธมฺมิก : ค. ผู้ประพฤติตามธรรมของผู้อื่น, ผู้ประพฤติตามคำสั่งสอนของผู้อื่น
ปรนิฏฺฐิต : ค. ซึ่งผู้อื่นให้สำเร็จ, ซึ่งผู้อื่นทำให้สำเร็จสิ้นแล้ว, ซึ่งผู้อื่นให้จบลงแล้ว
ปรนิมฺมิต : ค. ซึ่งผู้อื่นสร้างไว้แล้ว, ผู้อื่นเนรมิตไว้แล้ว
ปรเนยฺย : ค. ผู้ควรที่ผู้อื่นจะแนะนำได้, ซึ่งถูกผู้อื่นชักจูง, ผู้อยู่ในปกครองของผู้อื่น
ปรปริคฺคหิตสญฺตา : (อิต.) ความที่แห่งบุคคล มีความสำคัญว่าของอันบุคคลอื่นหวงแหน แล้ว, ความเป็นแห่งบุคคลผู้มีความรู้ว่าของ อันคนอื่นหวงแหนแล้ว, ความเป็นผู้มี ความรู้ว่าของมีคนอื่นหวงแหน, ความรู้ว่า ของมีเจ้าของหวงแหน.
ปรปาณ : ป. สัตว์อื่น
ปรปุคฺคล : ป. บุคคลอื่น
ปรปุฏฺฐ : ค., ป. ผู้ที่คนอื่นเลี้ยงแล้ว; นกดุเหว่า
ปรปุตฺต : ป. บุตรของคนอื่น
ปรปุริส : (ปุ.) บุรุษอื่น, บุรุษอื่นๆ, บุรุษ เบื้องหลัง.
ปรเปสฺส : ค. ผู้ถูกผู้อื่นส่งไป, ผู้รับใช้คนอื่น, ผู้เป็นทูต
ปรเปสฺสิยา : อิต. หญิงที่ถูกคนอื่นส่งไป, หญิงรับใช้, หญิงส่งข่าวสาร
ปรภาค : ป. ส่วนอื่น, ส่วนนอก
ปรโภชน : นป. โภชนะที่คนอื่นให้
ปรมาณุ : (วิ.) น้อยอย่างยิ่ง.
ปรมายุ : ป. กำหนดอายุ, เกณฑ์อายุ
ปรมิสฺสริย : (วิ.) เป็นใหญ่ยิ่ง, เป็นยอดเยี่ยม.
ปรโลกหิตาวหนกมฺม : (นปุ.) กรรมอันเป็น เครื่องนำมาซึ่งประโยชน์เกื้อกูลในโลกอื่น.
ปรวิสย : ป. วิสัยของผู้อื่น, เขตแดนของผู้อื่น, ดินแดนผู้อื่น, ต่างแดน; โลกอื่น, เปตติวิสัย
ปรเวทิย : ค. ซึ่งผู้อื่นรู้, ซึ่งผู้อื่นเข้าใจ
ปรสุ : (ปุ.) พร้ามีด้าม, ผึ่ง, ขวาน, ขวานถาก. ฎีกาอภิฯ ว่าเป็น นปุ. ดู ผรสุ ประกอบ.
ปรสุปหาร : ป. การทุบด้วยขวาน, การตีหรือฟันด้วยขวาน