พนฺธุ : (ปุ.) พวกพ้อง, พงศ์, พงศ์พันธุ์, ญาติ, ญาติพี่น้อง, วงศ์, วงศ์วาน. วิ. พนฺธตีติ พนฺธุ. พนฺธียติ สิเนหภาเวนาติ วา พนฺธุ. พนฺธฺ พนฺธเน, อุ, ณุ วา. อตฺตนิ ปรํ พนฺธตีติ วา พนฺธุ. อยํ อมุหากํ วํโสติ สมฺพนฺธิตพฺพฏฺเฐน เปมพนฺธเนน พนฺธตีติ วา พนฺธุ.
โคตฺต โคตฺร : (นปุ.) แซ่, เผ่า, พันธุ์, เหง้า, เหล่า, เหล่ากอ, เชื้อ, เชื้อสาย, สกุล, วงศ์, โคตร. วิ. โค วุจฺจติ อภิธานํ พุทฺธิ จ, เต ตายตีติ โคตฺตํ. ควํ สทฺทํ ตายตีติ วา โคตฺตํ. โคปุพฺโพ, ตา ปาลเน, อ, ตฺสํ โยโค. รูปฯ ๕๕๒ วิ. โคปตีติ โคตฺตํ. คุปฺ รกฺขเณ สํวรเณ วา, โต, ปสฺส โต. กัจฯ ๖๕๖ รูปฯ ๖๕๐ ลง ต, ตฺรณฺ ปัจ.
พุนฺท : (ปุ.) ราก. วุ สํวรเณ, โท, นิคฺคหิตาคโม, วสฺส โพ. ปุ่ม, พันธุ์ ขา ก็แปล.
กมฺมพนฺธุ : (วิ.) มีกรรมเป็นพวกพ้อง, มีกรรม เป็นเผ่าพันธุ์.
กเฏรุกฺข : ป. พันธุ์ไม้เลื้อยชนิดหนึ่ง
กรุมฺภก : ป. พันธุ์ข้าวชนิดหนึ่งมีสีแดงก่ำ
โคตฺต : นป. โคตร, วงศ์สกุล, เผ่าพันธุ์
ตนฺตุนาค : (ปุ.) เมล็ดผักกาด, เมล็ดพันธุ์ผัก กาด, ปลีน่อง (กล้ามเนื้อที่มีลักษณะคล้าย หัวปลีอยู่ด้านหลังของหน้าแข้ง).
พนฺธุตา : อิต. ประชุมแห่งเผ่าพันธุ์, หมู่ญาติพี่น้อง
พนฺธุมนฺตุ : ค. มีเผ่าพันธุ์, มีญาติพี่น้อง
พีช : (นปุ.) เหตุ, มูลเหตุ, มูลเค้า, เมล็ด, ฟอง (ฟองไข่), นิมิตบุรุษ, นิมิตสตรี, องคชาต, น้ำสุกกะ, พันธุ์ไม้, ต้นไม้, พืช (สิ่งที่จะเป็นพันธุ์ต่อไป). วิเสสปุพฺโพ, ชนฺ ปาตุภาเว, โร. ลบ เสส แปลง วิ เป็น พิ ทีฆะ ลบ ที่สุดธาตุ และ รปัจจัย อภิฯ ลง กฺวิ ปัจ.
พีชคาม : (ปุ.) พันธุ์ไม้, พีชคาม ชื่อของผักที่เกิดแต่เมล็ด เช่น แมงลัก พืชพันธุ์ที่ถูกพรากจากที่แล้วยังไม่ตายยังจะเป็นได้อีก.
สสฺสพีช : (นปุ.) ข้าวปลูก คือข้าวเปลือกที่ชาวนาเก็บไว้สำหรับทำพันธุ์.
สาสป : (ปุ.) เมล็ดพันธุ์ผักกาด, สาสฺ อนุสิฎฐยํ, อโป.
สิทฺธตฺถ สิทฺธตฺถก : (ปุ.) เมล็ดพันธุ์ผักกาด วิ. สิทฺธา อตฺถา อสฺมินฺติ สิทฺธตฺโถ. ศัพท์หลัง ก สกัด.
อตฺถิรา : (อิต.) บังโกรย ชื่อพันธุ์ไม้ชนิดหนึ่ง.
อสฺสสทสฺส : ป. ม้าพันธุ์ดี
อสฺสาชานิย : ป. ม้าอาชาไนย, ม้าพันธุ์ดี
อาชานีย : ป. ๑. ม้าอาชาไนย, ม้ามีไหวพริบดี, ม้าพันธุ์ดี, บุรุษผู้ประเสริฐ ;
๒. ได้รับอบรมมาดี, มีกำเนิดดี, รู้ได้เร็ว
อาวล : นป. พันธุ์ไม้เลื้อยมีดอกสีแดงใหญ่มีรูปเหมือนแตร
พนฺธชีว พนฺธชีวก : (ปุ.) ชบา. พนฺธุ เอว ชีวโก พนฺธุชีวโก.
พนฺธว : (ปุ.) ญาติ, มิตร. พนฺธุ เยว พนฺธโว. แปลง อุ เป็น อว.
พนฺธุกรุจิร : ค. ซึ่งงามประดุจดอกชบา
โกกนทพนฺธุ : ป. พระอาทิตย์
ญาณพนฺธุ : ป. พวกพ้องญาณ
ทฺวิพนฺธุ : ค. ผู้มีพวกพ้องสอง, ผู้มีเพื่อนสองคน
ปฏิพนฺธุ : ป. ความเกี่ยวข้อง, ความพัวพัน; พวกพ้อง, ญาติ
ปมตฺตพนฺธุ : (ปุ.) ปมัตตพันธุ ชื่อมารชื่อ ๑ ใน ๘ ชื่อ, มาร.
พนฺธ : (ปุ.) บ่วง, บ่วงผูก.
พฺรหฺมพนฺธุ : (ปุ.) ชนผู้เป็นพวกพ้องแห่งพรหม, พราหมณ์.
โพนฺธิ : ป.ร่างกาย, อัตภาพ
อาทิจฺจพนฺธุ : (ปุ.) วงศ์แห่งพระอาทิตย์, อาทิจ-จพันธุพระนามของพระพุทธโคดมพระนาม ๑.
นิพนฺธน : (นปุ.) เหตุ, มูลเค้า. วิ. นิสฺเสเสน อตฺตโน ผลํ พนฺธติ ปวตฺเตตีติ นิพนฺธนํ. นิปุพฺโพ, พธฺ พนฺธ พนฺธเน, ยุ. ส. นิพนฺธน.
ปพนฺธ : (วิ.) แต่ง, แต่งขึ้น, ผูกขึ้น, เรียบเรียง, ร้อยกรอง. ปปุพฺโพ, พนฺธ พนฺธเน, อ.
พทฺธ : (ปุ.) บ่วง. พนฺธฺ พนฺธเน, โต. แปลง ต เป็น ทฺธ ลบ นฺธฺ.
พธิร : (ปุ.) คนหนวก. พนฺธฺ พนฺธเน, อิโร, นฺโลโป. พธฺ พนฺธเน วา, อิโร.
พนฺธุก พนฺธูก : (ปุ.) ชบา. พนฺธฺ พนฺธเน, อุ, สตฺเถ โก. ศัพท์หลังทีฆะ.
มจฺฉพนฺธ : (ปุ.) บุคคลผู้จับซึ่งปลา, ชาวประมง. วิ. มจฺเฉ พนฺธติ ชาเลนาติ มจฺฉพ-นฺโธ. มจฺฉปุพฺโพ, พนฺธฺ พนฺธเน, อ. คนผู้ฆ่าปลา, ชาวประมง, พรานปลา. วิ. มจฺเฉ วธตีติ มจฺฉพนฺโธ. หนฺ หึสายํ. ลง นิคคหิตอาคม แปลง หน เป็น วธ แปลง นิคคหิต เป็น นฺ ว เป็น พ.
มิคพนฺธนี มิควนฺธนี มิคพนฺธีนี : (อิต.) เครื่องดัก, บ่วง. วิ. มิเค พนฺธตีติ มิคพนฺธินี, มิคปุพฺโพ, พนฺธฺ พนฺธเน, ยุ, อิตฺถิยํ อี, อินี วา. ศัพท์ที่ ๒ แปลง พ เป็น ว.
สมฺพนฺธ : (ปุ.) การผูกพร้อม, การผูกด้วยดี, การผูกพัน, การติดต่อกัน, การเกี่ยวเนื่องกัน, ความผูกพัน, การติดต่อกัน, การเกี่ยวเนื่องกัน, ความผูกพัน, ฯลฯ, สัมพันธ์. สํปุพฺโพ, พนฺธฺ พนฺธเน, อ.