ภณฺฑ : (นปุ.) ราคาทรัพย์, ต้นทุน, ทรัพย์อันเป็นต้นทุน, สมบัติ, ทรัพย์สมบัติ, เครื่อง (สิ่ง สิ่งของ), สิ่งของ, ข้าวของ, ของใช้, เครื่องใช้, สิ่งของเครื่องใช้, เครื่อง ใช้สอย, เครื่องทัพพสัม ภาระ, เครื่องประดับ, เครื่องแต่งตัว, ลอม (ของที่รวมตะล่อมเข้าเป็นกอง), ทรัพย์อันบุคคลพึงห่อ, สินค้า. ภฑิ ภณฺฑตฺเถ, โก, นิคฺคหิตาคโม, กโลโป.
ภณฺฑ, - ฑก : นป. สิ่งของ, สินค้า
กุลาจล : ป. มหาบรรพต, ชื่อรวมของภูเขาใหญ่ทั้งเจ็ด คือเขาสัตตบริภัณฑ์ ซึ่งล้อมรอบเขาพระสุเมรุอยู่
ขุรภณฺฑ : นป. ขุรภัณฑ์, เครื่องมือช่างตัดผม
ราชกกุธภณฺฑ : นป. เครื่องราชกุธภัณฑ์
สีวล สีวิย : (วิ.) มีความงาม, ฯลฯ. สิว+ล, อิย ปัจ. ทีฆะ อิ ที่ สิ เป็น อี โมคฯ ณาทีภัณฑ์ ๕๘.
อสฺสกณฺณ : (ปุ.) อัสสกัณณะชื่อภูเขาลูก๑ใน๗ลูกเป็นลูกที่๗ทั้ง๗ลูกนี้ล้อมเขาสุเมรุจึงเรียกว่า สัตตปริภัณฑ์.
อิทปจฺจย อิทปฺปจฺจย : (วิ.) (สังสารวัฏ) มีกิเลส มีอวิชชาเป็นต้นนี้เป็นปัจจัย. วิ. อิทํ อวิชฺชาทิ ปจฺจโย เอเตสนฺติ อิทปจฺจ โยอิทปฺปจฺจ โยวา. ณ ปัจ. ตทัสสัตถิตัท. แปลง อิม เป็น อิทํ เมื่อเป็นบทปลง ลบ นิคคหิตโมคฯ สมาสภัณฑ์ ๕๕.
อีสธร :
(ปุ.) อีสธร ชื่อภูเขาสัตตปริภัณฑ์ ลูก ๑ ใน ๗ ลูก, ภูเขาอีสธร. วิ. อีสํ มหิสฺสรํ ธาเรติ ตสฺส นิวาสนฏฺฐาน ตาติ อีสธโร. อีสปุพฺโพ, ธรฺ ธารเณ, อ. ดู อิสธร ด้วย. ภณฺฑากี : (อิต.) มะเขือ, ภณฺฑ ปริภาสเน, ยุ.
ภณฺฑน : (นปุ.) การทะเลาะ, การทะเลาะกัน, การทุ่มเถียงกัน, การเถียงกัน, การแก่งแย่ง, การหมายมั่น, การด่า, การบริภาษ. ภฑิ ภณฺฑ ภณฺที ปริภาสเน, ยุ.
ภณฺฑติ : ก. ทะเลาะ, ก่อการวิวาท
กฏุกภณฺฑ : นป. เครื่องเทศ
กปฺปิยภณฺฑ : (นปุ.) สิ่งของอันสมควร, สิ่งของ อันสมควรแก่สมณะ, กัปปิยภัฑ์ สิ่งของที่ ภิกษุใช้ได้ไม่ผิดพระวินัย.
กมฺมารภณฺฑ : นป. เครื่องมือของช่างเหล็ก
กสิภณฺฑ : (นปุ.) อุปกรณ์ทำนา, อุปกรณ์การเพาะปลูก.
กุมฺภณฺฑ : (ปุ.) กุมภัณฑะ ชื่อกำเนิดเทวดาอย่างที่ ๗ ใน ๘ อย่าง, กุมภัณฑ์ (ยักษ์). กุมฺภปฺปมาณณฺฑตาย กุมฺภณฺโฑ.
กุมฺภณฺฑสามิ : (ปุ.) กุมภัณฑสามิ ชื่อท้าวจตุโลก- บาลประจำ (ทิศใหญ่) ทิศใต้, ท้าววิรุฬหก.
ครุภณฺฑ : (นปุ.) ของหนัก, ของมีค่ามาก, ของใช้ทน, ครุภัณฑ์.
ปฏิภณฺฑ : นป. ของหรือสินค้าแลกเปลี่ยน
ปฏิภณฺฑติ : ก. ด่าตอบ
ปริภณฺฑ : ป. ของใช้, สายรัด, เครื่องเรือน, วงขอบ
พหุภณฺฑ : ค. มีภัณฑมาก, มีสิ่งของมาก
ภณฺฑี : (ปุ.) หงอนไก่.
ภณฺฑุ : (วิ.) โล้น, ล้าน.
เภณฺฑิ : (อิต.) ฉมวก ชื่อเครื่องมือสำหรับแทงปลาเป็นต้น ทำเป็น ๓ ง่ามบ้าง ๕ ง่ามบ้าง ปลายง่ามแหลมและมีเงี่ยงเหมือนเบ็ดมีด้ามยาว. ภิทิ วิทารเณ, อิ. แปลง ท เป็น ฑ นิคคหิตอาคม แปลงเป็น ณฺ แปลง อิ ที่ ภิ เป็น เอ.
เภณฺฑุ, เภณฺฑุก : ป. ลูกกลมๆ สำหรับเล่น
ภณฺฑิก : (ปุ.) ชบา. ภณฺฑ+อิก ปัจ.
ภณฺฑิล : (ปุ.) ไม้ซึก (ต้นจามจุรี). ภณฺฑฺ ปริภาสเน, อิโล.