มาลา : (อิต.) ระเบียบ, แถว, แนว, ถ่องแถว, โครง, แผน, หมวด, สาขา, สร้อยคอ, สาย, ดอกไม้, พวง, พวงดอกไม้. วิ. มียติ ปริมียตีติ มาลา. มา มาเน, โล, อิตฺถิยํ อา. มลฺ ธารเณ วา, อ. มา ภมรา ลสนฺติ เอตฺถ ปิวเนนาติ วา มาลา, มาปุพฺโพ, ลสฺ กนฺติยํ, กฺวฺ ลบที่สุดธาตุ.
มล : (นปุ.) ธรรมชาตอันตัดเสียซึ่งความเป็นของอันยังใจให้เจริญ, สิ่งอันตัดเสียซึ่งความเจริญของใจ. มน+ลุ ธาตุ อ ปัจ.
มาลาการ : (ปุ.) ช่างทำดอกไม้, ช่างดอกไม้, นายมาลากร. วิ. มาลา กโรตีติ มาลากาโร.
มลวิส : (นปุ.) พิษอันเกิดจากความมัวหมอง, พิษอันเกิดจากอากาศไม่บริสุทธิ์.
มาลาคุณ : ป. เชือกร้อยดอกไม้
มาลาปุฏ : ป. ช่อดอกไม้
มาลาภารี : ป. ผู้สวมพวงมาลัย
เผณมาลา : อิต. มาลา - , แถว- , แนว-, ระเบียบแห่งฟองน้ำ
เกตุมาลา : (อิต.) พระเกตุมาลา ชื่อ รัศมีมีซึ่ง เปล่งอยู่เหนือพระเศียรของพระพุทธเจ้า.
ทลามล : (ปุ.) ต้นไม้. วิ ทลํ อามลติ รฤขตีติ ทลามโล (ทรงคือรักษาความสดชื่นไว้). มลฺ ธารเณ, อ.
นิมล นิมฺมล : (วิ.) มีความมัวหมองออกแล้ว, ไม่มีความมัวหมอง, หมดความมัวหมอง, มีมลทินออกแล้ว, ไม่มีมลทิน, หมดมลทิน, สะอาด, ใส, บริสุทธิ์. ส. นิรฺมล.
มูล : (วิ.) เป็นที่ตั้ง, เป็นที่พึ่ง, เป็นที่อาศัย, เป็นต้น, เป็นเดิม, ใกล้, เป็นทุน, เป็นมูล, เป็นเหตุ, ใหญ่, มูลฺ ปติฏฺฐายํ, อ.
มูล มูลก : (ปุ.) มัน, เผือก. มูลฺ ปติฏฺฐายํ โรปเน. วา, อ. เป็น นปุ. ก็มี.
กณฺณมล : นป. ขี้หู
กณฺณมลหรณี : (อิต.) ไม้แคะหู.
กุฑุมล, - ก : ป. ดอกไม้ตูม, ดอกไม้ที่กำลังจะแย้มบาน
กุมฺมล : ป. ตา, หน่อ, ช่อ
คพฺภมล : นป. มลทินแห่งครรภ์, รก (เครื่องสำหรับหล่อเลี้ยงเด็กในครรภ์แนบอยู่กับมดลูกมีสายล่ามมาที่สะดือเด็ก)
ชาติมาลา : (อิต.) แผนแห่งชาติ, สาขาแห่ง ชาติ, แผนแห่งเครือญาติ, โครงแห่ง ตระกูล.
นิมฺมล : ค. ซึ่งไม่มีมลทิน, สะอาด, บริสุทธิ์
พหุมล : ค. มีมลทินมาก, มีเครื่องเศร้าหมองมาก
มลิ มลิกา : (อิต.) มะลิ, มะลิซ้อน.
โมลิ โมฬิ : (ปุ. อิต.) ผมจุก, มวยผม, เทริด, รัดเกล้า, มงกุฏ, จอม, ยอด.
อสิมล : นป. สนิมดาบ, วิธีขับไล่สนิมดาบ, (วิธีบำเพ็ญตบะอย่างหนึ่ง)
อินฺทุกมล : นป. บัวขาว
กตมาลี : (ปุ.) ราชพฤกษ์. ต้นคูน. วิ. กตา มาลา อสฺส ปุปฺเผหีติ กตมาโล. ศัพท์หลัง. อี อาคม.
นตฺตมาล นตฺตมาลก : (ปุ.) ไม้กระเช้า, ไม้ กุ่ม, กถินพิมาน. วิ. นตฺตา มาลา ยสฺส โส นตฺตมาโล. ศัพท์หลัง ก สกัด.
มลมตฺต : (นปุ.) ขี้เล็บ. มล+มตฺต.
มาลฺย : (นปุ.) พวง, พวงดอกไม้, มาลัย (ดอกไม้ที่ร้อยเป็นพวง). มาลา+ณฺย ปัจ. ลบ ณฺ รัสสะ.
กุณาล : (ปุ.) กุณาละ ชื่อสระใหญ่สระ ๑ ใน ๗ สระ วิ. กุณาลสกุณา พหโว เอตฺถ สนฺตีติ กุณาโล. วาตสมุฏฺฐิ ตา วีจิมาลา เอตฺถ กุณนฺติ นทนฺตีติ วา กุณาโล.
ทมฺปติ : (ปุ.) เมียและผัว วิ. ชายา จ ปติ จ ทมฺปติ. เพราะปติ อยู่เบื้องปลาย แปลงชายา เป็น ทํ. ชายาสทฺทสฺส ปติมฺหิ ปเร ทํอาเทโส. นามมาลา ๓๗. ส. ทมฺปติ.
นกฺขตฺตมาลา : อิต. มาลาคือดาว, พวงดอกไม้คือดาว, กลุ่มดาว
นมุจิ : (ปุ.) นมุจิ ชื่อมารชื่อ ๑ ใน ๘ ชื่อ, มาร. วิ. อกุสลธมฺเม น. มุญฺจตีติ นมุจิ (ไม่ละ อกุศลธรรม). นปุพฺโพ, มุจ โมจเน, อิ. ส. นมุจิ ว่า กามเทพ.
นาคมาลิกา : (อิต.) ไม้กากะทิง, กถินพิมาน. วิ. นาคานํ มาลา, สญชาตา ยตฺร สา นาคมาลิกา.
นิมิลน นิมฺมีลน : (นปุ.) การกระพริบตา, การหลับตา. นิปุพฺโพ, มิลฺ มีลฺ วา นิมีลเน, ยุ.
มลย : (ปุ.) มลยะ ชื่อภูเขาอยู่ทางอินเดียตอนใต้ อุดมด้วยไม้จันทน์, ภูเขาไม้จันทน์, อาราม, อารามดอกไม้ เป็นต้น, สวนดอกไม้, ไม้จันทน์. มลฺ ธารเณ, โย.
มลยช : (ปุ.) แก่นจันทน์. วิ. มลยมฺหิ ชายตีติ มลยโช. มลยปุพฺโพ. ชนฺ ชนเน, กฺวิ.
มลิน มลีน : (วิ.) เก่า, ขุ่นมัว, มัวหมอง, หม่นหมอง, เศร้าหมอง, ไม่บริสุทธิ์, มีมลทิน. มลยุตฺตตาย มลิโน มลีโน วา. อัน ปัจ. ศัพท์หลังทีฆะ.
มหารญฺญ : (นปุ.) ป่าใหญ่, ป่าไม้ใหญ่, ดง. วิ. มหาทุมลตาวนํ มหารญฺญ. มหนฺตญฺจ ตํอรญฺญ เจติ มหารญฺญ.
มาลูร : (ปุ.) มะตูม. มลฺ ธารเณ, อูโร. เป็น มาลุร ก็มี.
มิฬฺห มีฬฺห : (นปุ.) อุจจาระ, ขี้. มิหฺ เสจเน, โล. แปลง ล เป็น ฬ แล้วแปรไว้หน้า ห หรือตั้ง มีลฺ นิมีลเน, โห. อภิฯ.
มุลาล มุฬาล : (ปุ. นปุ.) รากเหง้า. วิ. มูเลชายตีติ มุลาโล มุฬาโล วา. มูล+อล ปัจ. รัสสะ. มูลฺ ปติฏฺฐายํ, อโล, รสฺโส. มีลฺนิมีลเน วา, อโล. แปลง อี เป็น อุ. ศัพท์หลัง แปลง ล เป็น ฬ.
มูลฺย : (นปุ.) ค่าจ้าง, บำเหน็จ, รางวัล. วิ. มูเลน สมฺมิตํ มูลฺยํ. ณฺย ปัจ. มูลฺ ปติฏฺฐายํ วา, โย.
มูลา : (อิต.) มูลา ชื่อดาวฤกษ์กลุ่มที่ ๑๙ มี ๙ ดวง, ดาวช้างน้อย. ติฏฺฐติ สุภาสุภผล เมตฺถาติ มูลํ มูลา วา. มูลฺ ปติฏฺฐายํ, อ. อภิฯ ฎีกาอภิฯ.
เมลก : (ปุ.) การกอดรัด, การเกี่ยวข้อง, การคุ้นเคย, การกอดรัก, ฯลฯ, ความรัก, ความเยื่อใย, หมู่, ประชุม. มิลฺ สิเนหเน, โณ, สตฺเถ โก.
สาณิ : (อิต.) ม่าน, ผ้าม่าน, มู่ลี่, ฉาก, พระวิสูตร.
อรูปภว : (ปุ.) ที่เกิดของสัตว์ไม่มีรูป, ที่อยู่ของสัตว์ไม่มีรูป, ที่เกิดของสัตว์ผู้มีแต่นาม, ที่อยู่ของสัตว์ผู้มีแต่นามล, อรูปภพ.
อสุมาลี : (ปุ.) ดวงตะวัน, ฯลฯ วิ. อํสุโน มาลาอํสุมาลา, สา ยสฺส อตฺถิ โส อํสุมาลี. อี. ปัจ. ส. อํศุมาลินฺ.
อหาเปนฺต : กิต. ไม่ละ, ไม่ให้เสื่อม
อุมฺมิลน อุมฺมีลน : (นปุ.) การลืมตา. อุปุพฺโพ, มิลฺ นิมีลเน, ยุ.