กตฺตริ, - ริกา, - ตรี : อิต. กรรไกร, ตะไกร, มีด; กลาสี
สตฺถ : นป. ศาสตร์; ตำรา; เกวียน, กองเกวียน; ศัลตรา, หอก, มีด
ทณฺฑสตฺถก : (นปุ.) มีดประกอบด้วยไม้, มีด มีด้าม.
ฉูริกา : (อิต.) มีด. ฉุรฺ เฉทเน, ณฺวุ, อิอาคโม ส. ฉุริกา, ฉุรีก.
ตจฺฉนี : (อิต.) ขวาน, ขวานขนาดเล็ก, ผึ่ง, พร้า (มีดขนาดใหญ่) มีด. ตจฺฉน อี อิต. อภิฯ.
วาสิ : อิต. มีด
กญฺจุก : (ปุ.) ผ้า, ผ้าโพกหัว, หมวก, เสื้อ, เสื้อกั๊ก, เกราะ, หีบ, ซอง, ฝักมีด, เครื่อง ปกคลุม, คราบงู. กจฺ พนฺธเน, อุโก, นิคฺคหิตาคโม.
กนฺทล : ป., นป. ชื่อของต้นไม้อย่างหนึ่งมีดอกขาว; วัด; ลางร้าย
กมลาสน : (ปุ.) กมลาสน์ ชื่อของพระพรหม, พระพรหม (มีดอกบัวเป็นที่นั่ง) วิ. กมลํ อาสนํ ยสฺส โส กมลาสโน.
กุสุมิต : ค. มีดอก, กำลังผลิดอก, มีดอกบานสะพรั่ง
โกรกิต : ค. มีดอกตูม
ขคฺคตล : นป. ใบพระขรรค์, ใบดาบ, ใบมีด
ขาราปตจฺฉิก : ป. การทรมาน, การลงโทษวิธีหนึ่ง โดยการใช้มีดสับร่างกายแล้วเอาแผลจุ่มน้ำกรดทำให้เนื้อหนังเอ็นหลุดไปให้เหลือแต่โครงกระดูก
โคปขุม : ค. มีดวงตาเหมือนดวงตาลูกโค
โควิกตฺตน : นป. มีดหั่นเนื้อ
จนฺทน : (ปุ. นปุ.) จันทน์ชื่อต้นไม้มีดอกผล และแก่นมีกลิ่นหอม, ต้นจันทน์, ไม้จันทน์, แก่นจันทน์. วิ. จนฺทยติ สีตคุณสมงฺคิตาย สตฺตานํ ปริฬาหํ วูปสเมนฺตํ สุขํ อุปฺปาเทตีติ จนฺทนํ. จทิ หิาทเน, ยุ. ส. จนฺทน.
จมฺปกนีลุปฺปลาทิเภท : (วิ.) อันต่างด้วยดอกไม้ มีดอกจำปา และดอกอุบลเขีนวเป็นต้น.
ฉุริกา, ฉูริกา : อิต. มีดน้อย, กริช
ชีร : (นปุ.) มีดสำหรับใช้เครื่องบูชา, เมล็ด ผักชี, เมล็ดยี่หร่า. ส. ชีร.
ทณฺฑกา : (อิต.) ด้าม, มีดมีด้าม, เขียงรอง.
ธมฺมจกฺขุ : (วิ.) ผู้มีดวงตาเห็นธรรม.
นขเฉทน : (นปุ.) การตัดเล็บ, วัตถุสำหรับตัด ซึ่งเล็บ, มีดตัดเล็บ, แหนบตัดเล็บ.
นนฺทิมุขี : ค. มีดวงหน้าส่องถึงความยินดีปรีดา, มีหน้าแสดงความร่าเริงแจ่มใส
นิสท : ป. หินบด, หินลับมีด
นิสาณ : ป. หินลับมีด
ปตฺตปาล : (ปุ.) มีดใหญ่.
ปทุมี : ค., ป. มีดอกบัว, เนื่องด้วยดอกบัว, เหมือนดอกบัว; ช้างตระกูลหนึ่งมีตัวลาย
ปปุปฺผก : (นปุ.) ที่เป็นที่บานไสว, เตภูมิ- กวัฏฏะเป็นที่เบิกบาน, ลูกธนูที่มีดอกไม้ ใส่ปลาย, ลูกดอก.
ปิปฺผลิ, - ลี : อิต. ไม้เลียบ, ดีปลี, ช้าพลู, มะเดื่อ; มีดน้อย
พนฺธุกี : อิต. กล้วยไม้ชนิดหนึ่งมีดอกสีขาว
ภิสินี : (อิต.) สระมีดอกบัว, สระบัว, ความสะดุ้ง.
วาสิผล : นป. ใบมีด
สณฺหกรณี : อิต. หินลับมีด
สตฺถก : นป. มีดพับ
สุปุปฺผิตตรุณวนสณฺฑมณฺทิต : (วิ.) (ป่าท.) อันประดับแล้วด้วยชัฎแห่งป่าแห่งต้นไม้ มีดอกอันบานดีแล้วและต้นไม้มีดอกอ่อน. เป็น ต.ตัป. มี ฉ. ตัป. วิเสสนบุพ. กัม. ฉ. ตุล. ฉ. ตุล. อ. ทวัน. และ ฉ. ตัป. เป็นภายใน.
อฏฺฐปริขารอฏฺฐปริกฺขาร : (ปุ.) บริขาร ๘.บริขาร ๘ คือปตฺโต บาตร, ติจีวรํไตรจีวร(นับ๓), กายพนฺธนํประคดเอว, วาสิมีดเล็ก (มีดโกน), สูจิ เข็ม, ปริสฺสาวนํผ้ากรองน้ำ(ธมกรก).
อฏฺฐปริขาร อฏฺฐปริกฺขาร : (ปุ.) บริขาร ๘. บริขาร ๘ คือ ปตฺโต บาตร, ติจีวรํ ไตร จีวร(นับ๓), กายพนฺธนํ ประคดเอว, วา สิ มีดเล็ก (มีดโกน), สูจิ เข็ม, ปริสฺสาวนํ ผ้ากรองน้ำ (ธมกรก).
อมฺพุชินี : (อิต.) สระมีบัว, สระมีดอกบัว, สระบัว, หนองบัว.วิ.อมฺพุชโยคโตอมฺพุชานํสมูหโตวาอมฺพุชินี.อินีปัจ.
อมุตฺต : (นปุ.) อมุตตะชื่อของมีดหรือกริชเป็นต้น.วิ. ฉุริกาอสิปุตฺติคทาทิกํอมุตฺตํ.นมุตฺตํอมุตฺตํ.
อสิก : ค. มีดาบ, มีกระบี่, มีมีด
อสิเธนุ : อิต. มีด, พร้า
อสิปุตฺติ : (อิต.) มีด, มีดเล็ก.วิ.อสิโนปุตฺติอสิปุตฺติ.
อาวล : นป. พันธุ์ไม้เลื้อยมีดอกสีแดงใหญ่มีรูปเหมือนแตร
กุนฺถ : (ปุ.) กุนถะ ชื่อมดชนิดหนึ่ง, มด, มดดำ. เด็กชาย, กุถิ หึสายํ, อ.
คนฺธรส : (ปุ.) รสแห่งของหอม, รสหอม, มด ยอบ ชื่อยางไม่ชนิดหนึ่งมีกลิ่นหอม ใช้ เป็นเครื่องยาและอบกลิ่น.
กิปิลฺลก, - ลิกา : อิต. มด
กิปิลฺลิก : (ปุ.) มดแดง, ปลวก, มด.
กิปิลฺลิกา : (อิต.) มด, ปลวก.
ฉตฺต ฉตฺร : (นปุ.) กาย, ร่างกาย, ร่ม (เครื่องสำหรับกางป้องกันแดดเป็นต้น). วิ. อาตปาทึ ฉาเทตีติ ฉตฺตํ ฉตฺรํ วา. ฉทฺ สํวรเณ อปวารเณ จ, โต, ตฺรโณ. ฉัต ฉัตร ชื่อของเครื่องกกุธภัณฑ์ อย่าง ๑ ใน ๕ อย่าง อีกอย่างหนึ่งเป็นชื่อของเครื่องสูง ทำเป็นชั้นๆ มีเสาเป็นแกน ชั้นใหญ่อยู่ ข้างล่าง ชั้นถัดขึ้นไปเล็กลงตามลำดับ ทำ ชั้นบ้าง ๕ ชั้นบ้างทำเป็น ๗ ชั้น สำหรับท่านผู้มีเกียรติอย่างสูง สำหรับพระ ราชาทำเป็น ๙ ชั้น ผู้อื่นจะทำเป็น ๙ ชั้น ไม่ได้ ส. ฉตฺร.
ปาป : ๑. นป. ความชั่ว, ความเลวทราม, ความไม่ดี;
๒. ค. ชั่ว, ร้าย, ไม่ดี, เป็นบาป