สมา : (อิต.) ปี วิ. สามยติ ภาเวตีติ สมา. สมฺ วิตกฺเก. อ. อิตฺถิยํ อา.
สม : (วิ.) คล้าย, เหมือน, เหมือนกัน, เช่นกัน, เช่นกับ, เรียบ, เสมอ, เสมอกัน, รวมกัน, ร่วมกัน, ครบ, พอดี, เหมาะ, ควร, ชอบ, สมฺ เวลมฺเพ อ. ส. สม.
สมตุล : (นปุ.) ความเสมอกัน, ความเท่ากัน, ความพอดีกัน, ความสมส่วนกัน, สมดุล. สม+ตูล.
สมภาคี : (วิ.) มีส่วนเสมอ, ฯลฯ. สม+ภาค+อี ปัจ. ตทัสสตถิตัท.
สมตึส : (อิต.) สามสืบเสมอ, ความสิบครบ, สมดึงส์.
สมสน : (นปุ.) การย่อ, สํปุพฺโพ, อสุเขปเน. ยุ. ส. สมสน.
สมสีส : (นปุ.) สมธรรมและศีลธรรม, ธรรมสงบและธรรมเป็นประธาน. ไตร. ๓๑ ข้อ ๙๑๕.
สมาช : (นปุ.) การประชุม, ที่เป็นที่ประชุม, ที่ประชุม, สมาคม. สํ อา ปุพฺโพ, อชฺ คติยํ, อ. ส. สมาช.
สมาธาน : (นปุ.) การตั้งไว้เสมอกัน, การตั้งไว้โดยชอบ. วิ. สมํ สมฺมา วา อาธานํ สมาธานํ.
สม : (อัพ. นิบาต) พร้อม, กับ.
สมจริยา : (อิต.) ความประพฤติเรียบร้อย.
สมชาติก : (วิ.) ผู้มีชาติเสมอกัน, ผู้มีชาติทัดเทียมกัน.
สมตา : อิต. ความเสมอกัน
สมติกฺกมติ : ก. ก้าวล่วง, ผ่านไป
สมติตฺติก : ค. เต็มถึงขอบ
สมติวตฺตติ : ก. ชนะ, ก้าวข้ามไป
สมตึสปารมี : (อิต.) บารมีสามสิบถ้วน, บารมีสามสิบทัศ.
สมตุต : (วิ.) ทั้งปวง, ทั้งมวล, ฯลฯ, จบ. สํปุพฺโพ อสุ เขปเน, โต, ทฺวิตฺตํ, สุโลโป.
สมตุถ : (วิ.) อาจ, องอาจ, สามารถ, ส. สมรฺถ.
สมนุคฺคาห : (ปุ.) การถือเอาพร้อม, ความถือเอาพร้อม, การถือรวบยอด, ความถือรวบยอด.
สมนุคาหติ : ก. ถือเหตุผล
สมนุญฺญา : อิต. ความเห็นชอบ, ความพอใจ
สมนุปสฺสติ : ก. พิจารณาเห็น, สังเกตเห็น
สมนุยุญฺชติ : ก. ขวนขวาย, ประกอบตาม
สมนุสฺสรติ : ก. ระลึกถึง, นึกออก
สมเปกฺขติ : ก. พิจารณาดี
สมลงฺกต : กิต. ประดับประดาแล้ว, ตกแต่งแล้ว
สมลงฺกโรติ : ก. ประดับประดา, ตกแต่ง
สมวิสม : (วิ.) เสมอและไม่เสมอ, ลุ่มๆดอนๆ.
สมเวกฺขติ : ก. พิจารณา, สอบสวน
สมากฑฺฒติ : ก. ฉุดคร่า
สมากิณฺณ : กิต. มุงกัน, ประชุมกัน, เกลื่อนกลาด
สมากุล : (วิ.) มัวพะวง. สห+อากุล ลบ หมฺ อาคม.
สมาคจฺฉติ : ก. ประชุมกัน
สมาจรณ : นป., สมาจาร ป. ความประพฤติชอบ
สมาจรติ : ก. ประพฤติชอบ
สมาทเปติ : ก. ชักชวน
สมาทหติ : ก. ตั้งใจ
สมานวาส : (วิ.) ผู้มีการอยู่ด้วยชนเสมอกัน.
สมาเนติ : ก. นำมาเปรียบ
สมาปชฺชติ : ก. ย่อมเข้าถึง
สมาปชฺชน : นป. การเข้าถึง
สมาปชฺชนา : (อิต.) การเข้า. สํ อาปุพฺโพ, ปทฺ คติยํ, ยุ. ลง ย ปัจ. ประจำหมวดธาตุ แปลง ทฺย เป็น ชฺช ยุ เป็น อน.
สมาปตฺติ : (อิต.) การถึงทั่วพร้อม, การบรรลุ, การถึง, การเข้า, สมาบัติ(การบรรลุฌาน การเข้าฌาน). สํ อา ปุพฺโพ, ปทฺ คติยํ, ติ.
สมาปน : (นปุ.) การชักชวนให้ถือเอาด้วยดี, การชักชวน, สํ อา ปุพฺโพ, ทยฺ อาทาเน, ยุ, ยสฺส โป.
สมาปนฺน : กิต. เข้าถึงแล้ว
สมาเปติ : ก. จบ, บริบรูณ์
สมายาติ : ก. มาร่วมกัน, รวมกัน
สมายิก : ค. เป็นไปตามสมัย, ชั่วคราว
สมาโยค : ป. การประกอบ, การบำเพ็ญ