ปฏิเสนิกตฺตุ : ป. ผู้กระทำความเป็นข้าศึก, ผู้ตั้งต้นเป็นศัตรู, ผู้สร้างศัตรู
กโรติ : ก. ทำ, สร้าง
เทสฺส : ๑. ป. ข้าศึก, ศัตรู;
๒. ค. น่ารังเกียจ, น่าเกลียด, น่าชัง
ปฏิปกฺข : ป., ค. ปฏิปักษ์, ฝ่ายตรงข้าม, ศัตรู; ซึ่งเป็นปฏิปักษ์
ปฏิภาค : ค., ป. มีส่วนเปรียบได้, ซึ่งเปรียบเทียบกันได้, ซึ่งคล้ายคลึง, เท่ากัน; คนทัดเทียม, ศัตรู, ความเหมือนกัน; ความคล้ายคลึงกัน; คำตอบ
ปรปกฺข : (ปุ.) ชนผู้เป็นฝักฝ่ายอื่น, ข้าศึก, ศัตรู, ปรปักษ์. ส. ปรปกฺษ.
วาเสติ : ก. ให้อยู่; สร้าง; ส่งกลิ่น
วิปกฺข : ป. ข้าศึก, ศัตรู
เวรี : ค. ผู้มีเวร; ศัตรู
สตฺตุ : ป. ข้าวตู, ศัตรู
สปตฺต : (ปุ.) ข้าศึก, ศัตรู, ปรปักษ์. วิ. ทุกฺข-เหตุตฺตา สปตฺตี อิวาติ สปตฺโต. สกาโร รกฺขเส, โส วิย รกฺขโส วิย อญฺญฺมฺฺญฺญํ อหิตาสุขํ ปาเปตีติ สปตฺโต.
อาราติ : ป. ข้าศึก, ศัตรู
อรรุ : (นปุ.) ข้าศึก, ศัตรู (ผู้ยังผุ้อื่นให้พินาศ).อรฺนาเส, รุ.
ทิส : (ปุ.) ข้าศึก, ศัตรู. วิ. ทิสตีติ ทิโส. ทิสฺ อปปีติยํ, อ. ทุสฺสตีติ วา ทิโส. ทุสฺ โทสเน, อ. แปลง อุ เป็น อิ.
อหิต : (ปุ.) วัน, ข้าศึก, ศัตรู. วิ. หิโนติวุทฺธึคจฺฉตีติหิโต.นหิโตอหิโต.
อราติ : (ปุ.) ข้าศึก.ศัตรู.อรฺคมเน, ติ.ภูวาทิตฺตาอาอาคโม.
อริ : (ปุ.) ข้าศึก. ศัตรู.วิ. อรติปจฺจตฺถิกภาวนฺติอริ.อรฺคมเน, อิ.อถวา.อรฺนาเส, อิ.อปฺปโกรูปาทิปญฺจกามคุณสํขาโต โร กาโมเอเตนาติอริ.อริที่มาคู่กับปุญฺญแปลว่าอริว่าปาบ.ส.อริ.
กต : ๑. นป. สิ่งที่ทำแล้ว, การกระทำ;
๒. กิต. ทำแล้ว, ประกอบแล้ว, สร้างแล้ว, จัดแจงแล้ว
กตสุกต : ค. ถูกสร้างขึ้นมาดี, ประกอบขึ้นดี
กมฺมชรูป กมฺมชฺชรูป : (นปุ.) รูปอันเกิดแต่ กรรม, กัมมชรูป กัมมัชชรูป คือรูปที่ กรรมสร้าง มองด้วยตาเนื้อไม่เห็น เกิด พร้อมกับปฏิสนธิจิต เพราะจิตยังอาศัยรูป นี้อยู่ และเกิดดับเป็นสันตติ จนถึงจุติจิต (มรณสันนวิถี). ส. กรฺมชรูป.
กรมร : (ปุ.) ชนผู้จะพึงตายด้วยมือแห่งศัตรู วิ. สตฺตูนํ กเรน มริตพฺโพติ กรมโร. ชน ประหนึ่งว่าตายในมือ, เชลย, คนคุก. ส. กรมรินฺ.
กิริยตา : อิต. ความเป็นกิริยา (อาการ), สภาพของกรรมที่สร้างขึ้น, การกระทำ
กุฏีการ : ป. การสร้างกุฎี
กุสลกมฺมปถ : (ปุ.) ทางแห่งกรรมอันเป็นกุศล, กรรมอันเป็นคลองอันเป็นกุศล, ทางแห่ง การสร้างความดี, กุศลกรรมบถ ชื่อ ธรรม สำหรับสร้างความดี มี ๑o อย่าง คือ กาย สจริต ๓ วจีสุจริต ๔ และมโนสุจริต ๓.
กูฏฏฺฏการก : ป. ผู้ฉ้อโกง, ผู้สร้างคดีโกง
คหการก : ป. ผู้สร้างเรือน
คิญฺชกาวสถ : ป. บ้านเรือนหรือสถานที่ที่สร้างขึ้นด้วยอิฐหรือมุงด้วยกระเบื้อง
จินฺตก, - ตนก : ค., นป. ผู้คิด, ผู้ดำริ, ผู้แต่ง; คนมีความคิด, คนมีความฝักใฝ่, ผู้คิดสร้าง, ผู้แต่ง
จินฺตนาการ : (ปุ.) คลองแห่งความคิด, อาการ คือความคิด, การสร้างภาพขึ้นในใจ วิ. จินฺตนายํ ภาวํ อุกาโร ( การทำขึ้น การ สร้างขึ้น ) จินฺตนากาโร.
จินฺติต : ๑. (อันเขา) คิดแล้ว, ดำริแล้ว, สร้างแล้ว
๒. นป. การคิด, ดำริ, ตรึก, ตั้งใจ
ชนาลย : (ปุ.) ปะรำ ชื่อของสิ่งปลูกสร้างทำ ขึ้นชั่วคราว มีเสาหลังคาแบน ดาดด้วยผ้า หรือสิ่งอื่นๆ, มณฑป ชื่อของเรือนยอดรูป สี่เหลี่ยม วิ. ชนาน มาลโย สนฺนิปาตฏฺฐานํ ชนาลโย.
ติญฺชกาวสถ : (ปุ.) ที่เป็นที่อยู่สร้างด้วยอิฐ, ตึก.
ติตฺถกร ติตฺถิกร ติตฺถีกร : (ปุ.) ชนผู้ทำซึ่ง ลัทธิ, ชนผู้สร้างลัทธิ, เจ้าลัทธิ, ติตถกร (ครูผู้สอนศาสนานอกศาสนา).
ตุลาการ : (ปุ.) ตุลาการ ชื่อบุคคลผู้ทำหน้าที่ตัดสินคดี, ชนผู้สร้างความเป็นธรรมแก่สังคม.
ถูปารห : ค. ผู้ควรแก่สถูป, ผู้สมควรแก่การที่ประชาชนจะสร้างสถูปไว้บูชา
ทณฺฑ : (ปุ.) ทัณฑะ ( รุกรม ) ชื่ออุบายเอาชนะ อริราชศัตรูอย่างที่ ๒ ใน ๔ อย่าง ( อีก ๓ อย่างคือ เภทะ การทำให้แตกกัน สามะ การผูกไมตรี ทานะ การให้สินบน ). ทณฺฑฺ ทณฺฑนิปาตเน, อ. ทมุ ทมเน วา, โฑ. แปลง มฺ เป็น ณฺ ทฑิ อาณาปหรเณสุ, อ, นิคฺคหิตาคโม.
ทารุสงฺฆาฏ : ป., ค. แพไม้, เรือ; ซึ่งต่อด้วยไม้, ซึ่งคาดด้วยไม้, ซึ่งสร้างด้วยไม้
นวาวาส : (ปุ.) วัดใหม่, วัดสร้างใหม่.
นิกฺกณฺฏก : ค. ไม่มีหนาม, หมดเสี้ยนหนาม, ไม่มีข้าศึกศัตรู
นิโคฺรธาราม : (ปุ.) นิโครธาราม ชื่อวัดอยู่ใน เมืองกบิลพัสดุ์ ซึ่งเจ้าศากยะสร้างถวาย.
นิปฺผาทก : ค. ผู้ผลิต, ผู้ประดิษฐ์, ผู้สร้างขึ้น, เครื่องผลิต
นิปฺผาทิตุ : ค. ผู้ผลิต, ผู้ประดิษฐ์, สร้างขึ้น
นิปฺผาเทติ : ก. ผลิต, ประดิษฐ์, ทำให้สำเร็จ, สร้างขึ้น
นิม : ป. หลัก, เสา; หลักปักสำหรับวัดหรือทำเครื่องหมายในการสร้างบ้านเรือน
นิมฺมาณ : นป. การเนรมิต, การสร้าง, การประดิษฐ์
นิมฺมาน : (นปุ.) การสร้าง, การแปลง, การทำ, การนิรมิต, การเนรมิต. นิปุพฺโพ, มาปฺ มาปเน, ยุ. ลบปฺ ซ้อน มฺ. ส. นิรฺมิติ, นิรฺมาณ.
นิมฺมิณาติ : ก. สร้าง, ทำ, ผลิต, เนรมิต
นิมฺมิต : ค. ซึ่งเนรมิต, ผู้สร้าง
ปฏิกณฺฏก : ค. คู่ปรับ, เป็นศัตรูกัน, คู่ต่อสู้, เสี้ยนหนาม
ปฏิโยธ : ป. นักรบฝ่ายศัตรู, ทหารฝ่ายตรงข้าม, การต่อสู้ของฝ่ายตรงข้าม