ชายติ : ก. เกิด, อุบัติ, ผลิต
นิพฺพตฺเตติ : ก. เกิด, อุบัติ, ผลิต; ประสบ; ประพฤติ, ปฏิบัติ
อภินิพฺพตฺตติ : ก. เกิด, อุบัติ, มีผล, สำเร็จ
กามูปปตฺติ : อิต. กามอุบัติ, การเข้าถึงกาม, การเกิดขึ้นแห่งกาม
ชาปยติ : ก. ให้เกิด, ให้อุบัติ, ให้ผลิต
ชายน : นป. ความเกิด, ความอุบัติ
นิพฺพตฺตติ : ก. เกิดขึ้น, อุบัติขึ้น, ผลิตขึ้น, สำเร็จ
นิพฺพตฺตน : นป. การเกิด, การเกิดขึ้น, การอุบัติ, การผลิต
นิพฺพตฺติต : ค. ซึ่งสำเร็จ, ซึ่งอุบัติแล้ว
นิพฺพตฺตี : ค. ซึ่งเกิด, ซึ่งอุบัติ
มหาวิโลกน : (นปุ.) การเลือกเหตุสำคัญ, การตรวจดูเหตุใหญ่, การพิจารณาดูสิ่งใหญ่, มหาวิโลกนะ. มหาวิโลกนะ มี ๕ คือ ๑.กาล จะต้องเป็นช่วงระยะเวลาที่มนุษย์มีอายุขัย ๑๐๐ ปี ๒. ทวีป ต้องเป็นชมพูทวีป ๓. ประเทศต้องเป็นมัชฌิมประเทศ ๔. ตระกูลต้องเป็นกษัตริย์ และ ๕. มารดาต้องเป็นหญิงมีเบญจศีล. พระโพธิสัตว์จึงจะมาอุบัติเพื่อตรัสรู้.
สุทสฺสี : (ปุ.) สุทัสสี ชื่อรูปพรหมชั้นที่ ๑๕ ชื่อภพเป็นที่อุบัติของสุทัสสีพรหม ชื่อพรหมผู้เป็นสิ่งต่าง ๆ ได้โดยความสะดวก วิ. สุเขน ปสฺสนฺตีติ สุทสฺสี ชื่อพรหมผู้บริบูรณ์ดีในการเห็นมากยิ่งกว่าสุทัสสพรหม.
สุภกิณฺห : (ปุ.) สุภกิณหะ ชื่อภพเป็นที่อุบัติของสุภกิณหพรหม เป็นชั้นที่ ๙ ใน ๑๖ ชั้น ชื่อรูปพรหมชั้นที่ ๙ (ผู้มีรัศมีสวยงามตลอดทั่วไปทั้งร่างกาย). ลง ก สกัด เป็น สุภกิณฺหก บ้าง.
อตปฺป : (ปุ.) อตัปปะ (ไม่เดือดร้อน)ชื่อรูปพรมชั้นที่ ๑๓ ชื่อภพเป็นที่อุบัติของอตัปปพรหมชื่อของพรหมผู้ไม่มีความเดือดร้อนใจ.วิ. น ตปฺปนฺตีติอตปฺปา.
อนุปตติ : ก. ติดตาม, ไปตาม ; อุบัติขึ้น; จู่โจม
อนุปฺปนฺน : ค. ซึ่งไม่อุบัติ, อันไม่บังเกิดขึ้น
อพฺภุเทติ : ก. โผล่ขึ้น, อุบัติขึ้น
อภินิปฺปตฺต : กิต. เกิดแล้ว, อุบัติแล้ว, มีผลแล้ว
อภินิพฺพตฺตน : นป. อภินิพฺพตฺติ, อิต. การเกิด, การอุบัติ
อสมุฏฺฐิต : ค. ไม่ตั้งขึ้น, ไม่อุบัติขึ้น
อุปตฺติ อุปฺปตฺติ : (อิต.) การเกิด, การเกิดขึ้น, การบังเกิด, การบังเกิดขึ้น, ความเกิด, ฯลฯ, เหตุ, เหตุเครื่องบังเกิด, กำเนิด, การลง อุ. วิภตฺตุปฺปตฺติ การลงวิภัติ. อุปุพฺ โพ, ปทฺ คติยํ, ติ. วิ. อุปฺปชฺชนํ อุปตฺติ อุปฺปตฺติ วา. คำหลังซ้อน ป. ไทยใช้อุบัติ เป็นกิริยา ในความว่า เกิด เกิดขึ้น ใช้เป็น นามว่า การเกิดขึ้น. กำเนิด เหตุ รากเหง้า. ส. อุตฺปตฺติ.
อุปฺปชฺชติ : ก. เกิดขึ้น, อุบัติขึ้น
อุปฺปชฺชน : นป. การเกิดขึ้น, การอุบัติขึ้น
อุปฺปชฺชนก : ค. ผู้อุบัติขึ้น, ผู้เกิดขึ้น
อุปฺปชฺชิตุ : ป. ผู้บังเกิดขึ้น, ผู้อุบัติ
อุปฺปตฺติ : อิต. การอุบัติขึ้น, การเกิดขึ้น
อุปฺปตน : (นปุ.) การขึ้น, การเกิดขึ้น, การอุบัติ, ความขึ้น, ฯลฯ. อุปุพโพ. ปตฺ คติยํ, ยุ. ซ้อน ปฺ.
อุปปนฺน : กิต. อุบัติแล้ว, เกิดแล้ว
อุปฺปนฺน : กิต. อุบัติขึ้นแล้ว, เกิดขึ้นแล้ว
อุปฺปาท :
ป. ๑. ดู อุปฺปาต๒. การบังเกิดขึ้น, การอุบัติขึ้น อุปฺปาที : ค. ผู้เกิด, ผู้อุบัติ