เจ : (อัพ. นิบาต) ถ้า, ถ้าว่า, ผิว่า, หากว่า.
เจติ เจติย : (ปุ.) เจดี เจติยะ เจดีย์ ชื่อชนบท.
เจโตวิมุตฺติ : (อิต.) ความหลุดพ้นด้วยอำนาจ แห่งใจ. ความหลุดพ้นที่มีสมาธิเป็น ปทัฏฐาน คือได้บรรลุฌานมาก่อนแล้วจึง บำเพ็ญวิปัสสนาต่อจนละกิเลสาสวะได้ เรียกว่า เจโตวิมุติ. ลำพังฌาน ไม่สามารถ ละกิเลสาสวะได้เด็ดขาด เป็นแต่สะกดไว้ อย่าเข้าใจผิด.
เจทาร : (ปุ.) ตุ๊กแก. ส. เจทาร ว่าจิ้งจก, กิ่งก่า.
เจฎี : (อิต.) หญิงคนใช้, หญิงรับใช้, บ่าวผู้หญิง, ทาสี.
เจตก : (ปุ.) สัตว์อันเขาส่งไป. สัตว์สำหรับต่อ ( สัตว์พวกเดียวกัน), สัตว์ต่อ, จิฎฺ เจฏฺ วา เปสเน, จิต เปสนีเย วา, โณ, สตฺเถ โก. หรือลง ณฺวุ ปัจ. ถ้าลง ณฺวุ ก็ไม่ต้องลง ก สกัด.
เจตา : (อิต.) ความคิด, ความรู้, ความจงใจ, ความตั้งใจ.
เจตาปน : นป. การแลกเปลี่ยน, การซื้อขาย
เจตาเปติ : ก. แลก, เปลี่ยน, ซื้อขาย
เจติยคพฺภ : ป. ห้องแห่งเจดีย์, ห้องเจดีย์, บริเวณภายในองค์เจดีย์
เจติยงฺคณ : นป. ลานเจดีย์, บริเวณรอบองค์เจดีย์
เจติยงฺคณสมฺมชฺชนคนฺธมาลาทิกิจฺจ : (นปุ.) กิจ มีอันกวาดซึ่งลานแห่งเจดีย์และอันบูชาด้วย วัตถุมีของหอมและระเบียบเป็นต้น เป็น วิเสสนบุพ. กัม. มี ฉ. ตัป., ส. ทวัน., ฉ. ตุล., ฉ. ตัป., ส. ทวัน,และฉ.ตุล.เป็นภายใน
เจติยปพฺพต : ป. เจติยบรรพต, ชื่อภูเขาเทือกหนึ่งในลังกาทวีปปัจจุบันเรียกว่ามิหินตะเล
เจติยวนฺทนา : อิต. การไหว้พระเจดีย์
เจโตขิล, - ขีล : ป. ตะปูตรึงใจ, ความเคลือบแคลงดุจเสี้ยนแทงใจ, ความกระด้างแห่งจิตใจ, ความเสื่อมเสียทางใจ
เจโตปณิธิ : ป. ความตั้งใจแน่วแน่, ความปักใจ, การตั้งจิตปรารถนา
เจโตปโทส : ป. ความเสื่อมเสียแห่งใจ, ความมัวหมองแห่งจิต, ความชั่วทางใจ
เจโตปริจฺจ : นป. ความยักเยื้องแห่งจิต, ความเป็นไปต่างๆ แห่งจิต, สภาพของจิต, อุปนิสัย
เจโตปริยญาณ : นป. ญาณกำหนดรู้แห่งจิตใจ (ของผู้อื่น), ความรู้จักทายใจคน
เจโตปริยาย : (ปุ.) การกำหนดใจ, การกำหนด วาระจิต (คือช่วงของความคิด).
เจโตปริวิตกฺก : ป. ความตรึกตรองแห่งจิต, ความครุ่นคิด, ความไตร่ตรอง
เจโตปสาท : ป. ความผ่องใสแห่งจิต, ความอิ่มใจ
เจโตผรณตา : อิต. ความแผ่ซ่านแห่งจิต, ความอิ่มเอิบแห่งจิต, ความฟูใจ
เจโตวสิปฺปตฺต : ค. ผู้ถึงความเป็นผู้ชำนาญทางใจ, ผู้มีอำนาจเหนือจิต
เจโตวิวรณ : นป. การเปิดเผยซึ่งจิต, การปล่อยใจ
เจโตสมถ : (ปุ.) ความสงบแห่งจิต.
เจโตสมฺผสฺส : ป. การสัมผัสทางใจ, การถูกต้องด้วยใจ
เจโตสมาธิ : ป. ความตั้งมั่นแห่งจิต
เจลวิตาน : นป. เพดานผ้า, ผ้าใบบังแดด
เจลาปก, - วก : ป. นกกระจอก
เจลาล : ป. แตงร้าน, แตงกวา
เจลิกา : อิต. เสื้อใน (ของผู้หญิง)
เจลุกฺเขป : ป. การยกขึ้นซึ่งผ้า, การโบกผ้า (แสดงความพอใจ)
นิพฺภจฺเจติ : ก. ขู่, คุกคาม; ทำให้เลวลง, หยามน้ำหน้า
ปจฺเจติ : ก. กลับ
ปปญฺเจติ : ก. ทำให้เนิ่นช้า, ชักช้า, ให้พิสดาร, กล่าวให้เยิ่นเย้อ, ทำให้ฟั่นเฝือ, อธิบาย, หลงผิด
ปโมเจติ : ก. เปลื้อง, ปลดปล่อย, แก้
ปริโมเจติ : ก. ปล่อย, พ้น, ปลดเปลื้อง
โมเจติ : ก. พ้น, ปล่อย
วญฺเจติ : ก. ล่อลวง, คดโกง
วาเจติ : ก. บอก, สอน
วินิโมเจติ : ก. เปลื้อง, กำจัดออก
วิโมเจติ : ก. หลุดพ้น
วิเวเจติ : ก. แยกออก, มองเห็นข้อแตกต่าง, ติ, วิพากษ์
สเจตน : ค. มีความตั้งใจ
สญฺเจตนิก : ค. มีความตั้งใจ
อจฺเจติ : ก. ๑ ล่วงไป, ผ่านไป, เคารพ
๒. บูชา, นับถือ