ตถ : (วิ.) จริง, แท้, เที่ยง, ตรง, ถูกต้อง.
สาตจฺจ : (วิ.) ติดต่อโดยรอบ, เป็นไปติดต่อ, เป็นไปติดต่อกัน, เป็นไปไม่ว่างเว้น, เป็นไปไม่ขาดสาย, เป็นไปเป็นนิตย์, เป็นนิตย์, เที่ยง, เนือง, บ่อย ๆ, เสมอ ๆ, ทุกเมื่อ. สตต+ณฺย ปัจ. สกัด แปลง ตฺย เป็น จฺจ ทีฆะ อ ที่ ส เป็น อา.
ธุว : (วิ.) เที่ยง, คงที่, มั่นคง ประจำ, ยืนที่, ยั่งยืน, แน่วแน่, แน่นอน, เนือง, เนืองๆ, บ่อย, ทุกเมื่อ, เป็นนิตย์. ธุ คติเถริเยสุ, อ, ธุวาเทโส. ส. ธฺรุว.
ธุว : (อัพ. นิบาต) เที่ยง, มั่นคง, ยั่งยืน, แน่- นอน.
นิจฺจ : (วิ.) เที่ยง, มั่นคง. แน่นอน, ยั่งยืน, ทุกเมื่อ, สะดวก, ประจำ, เนืองๆ, เป็นนิจ, เป็นนิตย์, เสมอ. วิ. นาสภาเวน น อิจฺจํ น คนฺตพฺพนฺติ นิจฺจํ นาสํ น คจฺฉตีติ วา นิจฺจํ นาสบทหน้า คมฺ+กฺวิ ปัจ. ลบ ส และ มฺ แปลง อา เป็น อิ แปลง ค เป็น จ ซ้อน จฺ ส. นิตฺย.
สสฺสต : (วิ.) เที่ยง, เที่ยงแท้, แน่นอน, มั่นคง, ยั่งยืน, คงที่, เป็นไปติดต่อ, เป็นอยู่ติดต่อ, เป็นไปทุกเมื่อ, เป็นไปเป็นนิตย์. สสฺสฺ สาตจฺเจ. อปัจ. ประจำหมวดธาตุ ต ปัจ. หรือตั้ง สทา+สรฺ ธาตุในความเป็นไป ต ปัจ. แปลง สทา เป็น ส ลบที่สุดธาตุซ้อน สฺ.
อนวรต : (วิ.) เที่ยง, ทุกเมื่อ, เป็นนิตย์, เนืองๆ, สะดวก.นอวปุพฺโพ, รมุ, รมเน, โต.
อนายุยายี : (วิ.) เที่ยง, ทุกเมื่อ, เนืองๆ, เป็นนิคย์, นอาปุพฺโพ, รมุรมเน.โต.
อวิรต : (วิ.) เที่ยง, ทุกเมื่อ, สะดวก, เนือง ๆ, เป็นนิตย์.นวิรมตีติอวิรตํ.นวิปุพฺโพ, รฺมุรมเณ, โต.
กมฺมสจฺจ : ค. ซึ่งมีความเที่ยงตรงต่อกรรม, มีกรรมเป็นความจริง
จตุรงฺคตม : (ปุ. นปุ.) ความมืดมีองค์สี่ คือ ค่ำ ป่าชัฏ เมฆทึบ และเที่ยงคืน.
ตถตฺต : (วิ.) มีจิตเที่ยง, มีจิตตรง.
ธมฺมฏฺฐ : ค. ผู้ตั้งอยู่ในธรรม, ผู้เที่ยงธรรม
ธุวคามี : ค. ซึ่งนำไปสู่พระนิพพาน, ซึ่งนำไปสู่ความเที่ยงแท้
นิจฺจตา : อิต. ความเป็นของเที่ยง, ความเป็นของแท้, ความเป็นของยั่งยืน, ความถาวร
นิจฺจสญฺญา : อิต. ความสำคัญหมายว่าเที่ยง, แน่นอน
นิจฺจสญฺญี : ค. มีความสำคัญหมายว่าเที่ยงหรือแน่นอน
นิยต : ค. ซึ่งเที่ยง, ซึ่งแน่นอน
นิสีถ : ป. เที่ยงคืน
ปรายณ, - ยน : นป. ที่พึ่ง, ที่พำนัก, ที่พักพิง, เครื่องแบ่งเบา, จุดหมายขั้นสุดท้าย, จุดจบ; ในคำสมาสแปลว่า....เป็นที่ไปในเบื้องหน้า, มี....เป็นที่สุด, ตรงต่อ..., เที่ยงต่อ...
ภวทิฏฺฐ : (อิต.) ความเห็นว่ามี, ความเห็นว่าเป็น, ความเห็นว่าเที่ยง, ความเห็นในความมี, ฯลฯ.
มชฺฌณฺห : (ปุ.) ท่ามกลางแห่งวัน, เที่ยงวัน, มัธยัณห์. วิ. อหสฺส มชฺโฌ มชฺฌ-โณฺห. แปลง อห เป็น อณฺห. เป็น มชฺฌนฺต โดยแปลง อห เป็น นฺต ก็มี.
มชฺฌณฺหิกกาล : (ปุ.) กาลประกอบแล้วในท่ามกลางแห่งวัน, เวลาเที่ยงวัน, เที่ยงวัน.
มชฺฌนฺติกสมย : (ปุ.) สมัยแห่งพระอาทิตย์มีเงาตั้งอยู่ในท่ามกลางแห่งวัน, เวลาเที่ยงวัน, เที่ยงวัน.
มชฺฌิมยาม : (ปุ.) ยามมีในท่ามกลาง, ยามท่ามกลาง, ยามกลาง, เที่ยงคืน.
มหานิสา : (อิต.) เวลาเที่ยงคืน, เที่ยงคืน. วิ. มหตี จ สา นิสา จาติ มหานิสา.
ยาวกาลิก : (นปุ.) ของเป็นยาวกาลิก คือของที่ภิกษุรับประเคนได้เฉพาะเวลาเช้าถึงก่อนเที่ยง และฉันได้เช้าชั่วเที่ยงเท่านั้น ได้แก่ ข้าว อาหารทุกอย่าง.
ยุตฺติธมฺม : (ปุ.) ธรรมคือความถูกต้อง, ความเที่ยงธรรม, ความชอบธรรม, ความ ชอบด้วยเหตุผล.
สมฺมสนญาณ : (นปุ.) ความรู้ในการพิจารณารูปและนามเป็นไตรลักษณ์, ญาณในการพิจารณารูปและนามโดยความเป็นไตรลักษณ์. การกำหนดขันธ์ ๕ คือ ...อาตยนะ ภายใน ๖ คือ ... และชาติโดยความเป็นของไม่เที่ยงโดยความเป็นทุกข์โดยความเป็นอนัตตา เรียกว่าสัมมสนญาณ ไตร. ๓๑ ข้อ ๙๙.
สสฺสตทิฏฐ : (อิต.) ความเห็นว่าเที่ยง.
สสฺสติ : (อิต.) ความเที่ยง, ฯลฯ. วิ. สทา สรนฺติ คจฺฉนฺตีติ สสฺสติ. สทาปุพฺโพ, สรฺ คติยํ, ติ.
อฑฺฒรตฺต : (ปุ. นปุ.) เที่ยงคืน, เวลาเที่ยงคืน, ครึ่งคืน, กึ่งราตรี.วิ.รตฺติยาอฑฺฒํอฑฺฒรตฺโต.อฑฺฒญฺจตํรตฺติจาติวาอฑฺฒรตฺโต.รตฺติยาวาอฑฺฒํอฑฺฒรตฺตํ.วิปริยโย(กลับบทหน้าไว้หลัง).
อฑฺฒรตฺติ : (อิต.) ราตรีกึ่ง, เที่ยงคืน, ครึ่งคืน
อติรตฺตึ : อ. ดึกดื่น, เที่ยงคืน
อธมฺมวาที : (วิ.) ผู้มีปกติกล่าวซึ่งคำไม่ถูกต้อง, ผู้มีปกติกล่าวไม่เที่ยงตรง, ผู้พูดไม่เป็นธรรม
อนิจฺจ : (วิ.) มีความเที่ยงหามิได้, มีความมั่นคงหามิได้, มีความแน่นอนหามิได้, มีความยั่งยืนหามิได้, ไม่มีความเที่ยง, ฯลฯ, ไม่เที่ยงฯลฯ.ส.อนิตฺย.
อนิจฺจกมฺม : (นปุ.) กรรมคือความไม่เที่ยง, ฯลฯ.ไทยอนิจกรรม ว่า ตายความตาย.
อนิจฺจตา : (อิต.) ความเป็นของไม่เที่ยง, ฯลฯ.
อนิจฺจลกฺขณ : (วิ.) มีความไม่เที่ยงเป็นเครื่องหมาย
อนิยต : (วิ.) ไม่มีความเที่ยง, ไม่มีความแน่นอน, ไม่เที่ยง, ไม่แน่นอน.ส.อนิยต.
อสสย : (วิ.) ไม่สงสัย, เที่ยงแท้, แน่นอน.
อสสฺสต : ค. ไม่เที่ยง, ไม่แน่นอน
อุกฺโกฏนก : ค. ซึ่งไม่เที่ยงธรรม
อุกฺขิตฺต : กิต. ถูกซัดไปแล้ว, ถูกเหวี่ยงแล้ว; เที่ยงตรง
อุทฺทิน : นป. กลางวัน, เที่ยงวัน
อุปวาส : (ปุ.) การเข้าไปอยู่ วิ. อุปวสนํ อุปวาโส. การอยู่เว้น (อด) อาหาร (ตั้งแต่ หลังเที่ยงไป) คือการจำศีล (รักษาศีล). วิ. อนฺเนน วชฺชิดโต วาโส อุปวาโส. ส. อุปวาส.
อุเปกฺขา : (อิต.) ความเพ่ง, ความเล็ง, ความหวัง, ความวางเฉย, ความวางใจเป็นกลาง, ความมีใจเฉยอยู่, ความเที่ยงธรรม (มีใจ มั่นอยู่ในกัมมัสสกตาญาณ.) วิ. ทฺวินฺนํ เวทนานํ สมีเป ปวตฺตา อิกฺขา อนุภวนฺนตีติ อุเปกฺขา. อุปตฺติโต อกฺขตีติ วา อุเปกฺขา. อุเปกฺขตีติ วา อุเปกฺขา. อุปปุพฺโพ, อิกฺขฺ ทสฺสนงฺเกสุ, อ. เป็น อุเปขา โดยลบ กฺ ก็มี. ส. อุเปกฺษา.