นิพฺพินฺท : (วิ.) เบื่อ, หน่าย, เบื่อหน่าย, จืด จาง. นิปุพฺโพ, วิทฺ ตุฏฐยํ, อ. นิคฺคหิตาคโม.
กามนิกฺกาม : ค. ผู้ไม่มีความใคร่ในกาม, ผู้เบื่อกาม
กิสฺสติ : ก. ผอม, อ่อนเพลีย, ล้า, เบื่อหน่าย
ติตฺติ : (อิต.) ความขม, ความเบื่อเมา. ติ ปัจ.
ติตฺติก : (วิ.) มีรสขม, มีรสเบื่อเมา.
นิพฺพิชฺช : ค. เบื่อหน่ายแล้ว
นิพฺพิชฺชติ : ก. เบื่อหน่าย, เหนื่อยหน่าย, ท้อใจ
นิพฺพิณฺณ : (ปุ.) ความเบื่อ, ความหน่าย, ความเบื่อหน่าย, ความเบื่อหน่ายในวัฏฏะ, ความจืดจาง. นิปุพฺโพ, วิทฺ ติฏฐยํ, โต.
นิพฺพิท : (นปุ.) ความเบื่อ, ฯลฯ. อ. ปัจ.
นิพฺพิทา : (อิต.) ความเบื่อ, ฯลฯ. อ. ปัจ.
นิพฺพิทาญาณ : (นปุ.) ความรู้ในความเบื่อ หน่าย, นิพพิทาญาณ คือความรู้ทำให้ เกิดความเบื่อหน่ายในกองทุกข์.
นิพฺพินฺทติ : ก. เบื่อหน่าย, เหนื่อยหน่าย, ท้อใจ
อฏฺฏิยนา : (อิต.) ความระอา, ความเบื่อ, ความลำบาก.อฏฺฏฺอนาทาเร.ณฺยปัจ.ประจำธาตุยุปัจ.อิอาคมอาอิต.
อภินิพฺพิทา : อิต. ความเบื่อหน่ายโลก
อรติ : (อิต.) ความไม่ยินดี, ความไม่พอใจ, ความเบื่อ, ความริษยา, อรดี, อราดี.ส. อรติ.
เอฬคล : (ปุ.) ชุมเห็ด มีสองชนิด ชุมเห็ดไทย ใบเล็ก ชุมเห็ดเทศใบใหญ่ มีรสเบื่อเมา เป็นสมุนไพร. วิ. เอฬคํ ททฺทุ ลุนาตีติ เอฬคโล. เอฬคปุพฺโพ, ลา เฉทเน, อ.
กาสุ : อิต. หลุม, บ่อ
กุป : (ปุ.) บ่อ, บ่อน้ำ, ขุม (หลุม), หลุม. กปฺ อจฺฉาทเน, อ, อสฺส.
กุโสพฺภ : (ปุ.) บ่อ, หนอง. กุส(น้ำ)+อุพฺภ(เต็ม).
กุหร : (นปุ.) รู, ช่อง, โพรง, คูหา, บ่อ, แอ่ง. กุห. วิมฺหยเน, อโร. ส. กุหร.
กูป : (ปุ.) หม้อ, ช่อง, ขุม, หลุม, บ่อ, บ่อน้ำ เสากระโดง. วิ. กวนฺติ นทนฺติ มณฺฑูกา เอตฺถาติ กูโป. กุ สทฺเท, โป, ทีโฆ. กุ อปฺปโก อาโป อสฺมินฺติ วา กูโป กุ+อาป. ส. กูป.
กูป, - ปก : ป. หลุม, บ่อ, โพรง; เสากระโดงเรือ
โกลิวลิ : (ปุ.) บอระเพ็ด, ช้าพลู.
ขตุ : (ปุ.) หลุม, บ่อ, สระ, บ่อน้ำ. ขนุ+ตุ ปัจ. ลบ นุ.
ขาต : (นปุ.) ตระพัง (แอ่ง บ่อ หนอง) ตะพัง หรือสระพัง หรือกระพัง ก็เรียก, บ่อ, บ่อน้ำ, หนอง, หนองน้ำ, สระ, บึง. ขณุ ขนุ วา อวทารเณ, โต. แปลงที่สุดธาตุ เป็น อา.
คโฬจี : (อิต.) เถาเน่า, เถาหัวด้าน, เขาหัวด้วน, บอระเพ็ด, กระโพงโหม. คฬฺ รกฺขเณ, ครฺ เสจเน วา, โอโจ, อิตฺถิยํ. อี. ถ้าตั้ง ครฺ แปลง รฺ เป็น ฬฺ.
ชลาธาร : (ปุ.) บ่อ, สร, ทะเลสาบ. ส. ชลาธาร.
ชลาสย : (ปุ.) บ่อ, สระ, ห้วงน้ำ, ทะเล, ทะเล สาบ. วิ. ชลานํ อาสโย. แปลว่า หม้อน้ำ บ้าง. ส. ชลาศย.
ปตฺตวก : (ปุ.) ขี้เหล็ก, บอระเพ็ด.
ปปฏ, (ปปต) : ป. บ่อ, หลุม, เหว, มหานรก
ปูติก : (ปุ.) กระพังโหม, อเนกคุณ, บอระเพ็ด? ปุ ปวเน, อิโก, โตนฺโต จ (ลง ต ที่สุดธาตุ).
ปูติลตา : (อิต.) เถาเน่า, เครือเถาเน่า, เถาหัวด้วน, ต้นตำแย, บอระเพ็ด, กระพังโหม. วิ. ติตฺตรสตฺตา ปูติภูตา ลตา ปูติลตา. ปุ ปวเน, ติ.
ผคฺคว : (ปุ.) ขี้เหล็ก, บอระเพ็ด. วิ. ยํ วาตํ คณฺหาตีติ ผคฺคโว. ผปุพฺโพ, คหฺ คหเน, อ, หสสฺ โว.
สุมฺภ : (ปุ.) บ่อ, หลุม. สุมฺภฺ หึสายํ, อ.
โสณฺฑิกาโสณฺฑี : (อิต.) ตะพังหิน. โสฑฺ คพฺเภ, อี. ตระพัง คือ แอ่ง, บ่อ, หนอง. ศัพท์ต้น รัสสะ ก สกัด อา อิต.
อตฺถุ : (อัพ. นิบาต) จงยกไว้, ก็ตามแต่ ก็ตามที(ตอบอย่างไมม่พอใจ), โดยแท้.
อมฺพุชากร : (ปุ.) บ่อ, บึง, สระ, ทะเลสาป.วิ.อมฺพุชานํอากโรอุปฺปตฺติฏฺฐานํอมฺพุชากโร.
อวาฏ : (ปุ.) บ่อ, หลุม, หลุมดิน, ปล่อง, รู, โพรง, โพรงใต้ดิน.อวฺรฺกขเณ, อาโฏ.เป็นอาวาฏก็มี.
อากร : (ปุ.) บ่อ, บ่อเกิด, ที่อยู่, ฝูง, หมู่, พวก, กอง, อากรคือค่าธรรมเนียมที่รัฐบาลเรียกเก็บ.อา+กรฺ+อ ปัจ.ส.อากร.
อายตน : (นปุ.) ที่เป็นที่มาร่วมกัน, ที่เป็นที่มาประชุมกัน, ที่เป็นที่มาพร้อมกัน, ที่ประชุม, ที่เป็นที่ต่อ, ที่เป็นที่มาต่อ, แดนติดต่อกัน, เทวาลัย, ที่อยู่, ประเทศที่เกิด, บ้านเกิดเมืองนอน, บ่อ, บ่อเกิด, อากร, เหตุ, หมู่, ฝูง, ปทปูรณะ ( การทำบทให้เต็มให้สละสลวย), ลัทธิอุ.ติตฺถายตนํลัทธิเดียรถีย์.อาปุพฺโพตนุวิตฺถาเร, อ.อถวา, อาปุพฺโพ, ยตฺปยตเน, ยุ.ส. อายตน.
อาวาฏ : (ปุ.) ขุม, หลุม, บ่อ, หลุมดิน, โพรง ใต้ดิน, ปล่อง. อวฺ รกฺขเณ, อาโฏ. ทีฆะ ตันธาตุ.
อุทปาน : (ปุ.) บ่อ, บ่อน้ำ, สระ. วิ. อุทํ ปิวนฺตฺยสฺมินฺติ อุทปาโน. ปา ปาเน, ยุ. ส. อุทปาน.
อุปกจฺฉก : นป. รักแร้, หลุม, บ่อ
โอปาต : (ปุ.) บ่อ, สระ, ดอปุพฺโพ, ปา ปาเน, โต.
โอปาน : (นปุ.) ที่เป็นที่มาดื่ม, บ่อ, สระ. ยุ ปัจ.