เกยูร : (นปุ.) ทองต้นแขน, กำไล, สร้อย, สาย สร้อย, อิทรธนู (อิน-ธะนู). เก สทฺเท, อูโร, ยฺ อาคโม. เป็นเกยุร ก็มี. ส. เกยูร
โสก : (วิ.) แห้ง, เหี่ยว, เศร้า, โศก, ผู้โศก, สุจฺ โสเก, โก, จฺโลโป. กัจฯ ๖๖๑.
กฏุวิย : ค. ไม่บริสุทธิ์, เศร้าหมอง
กณฺฐ ก : (ปุ.) กัณฐกะ ชื่อม้า ซึ่งพระสิทธัตถะ ทรง เมื่อเสด็จออกผนวช, ละมั่ง, กวาง, เครื่องประดับคอ, สร้อยคอ, ก้าง อุ. มจฺฉกณฺฐก ก้างปลา. เป็น กนฺถก บ้าง.
กณฺฐ ภูสา : (อิต.) เครื่องประดับคอ, สร้อยคอ, ประคำคอ. ส. กณฺฐภูษา.
กณฺฐมณี : ป. สร้อยคอ, เพชรพลอย
กณฺฐสุตฺตก : ป. เครื่องประดับคอ, สร้อยคอ
กณฺฐ สุตฺตก : (นปุ.) สร้อยคอ.
กทร : ๑. ป. ไม้พะยอมขาว, กฤษณา; เลื่อย;
๒. ค. ระทมทุกข์, เศร้าใจ
กมฺมกิเลส : ป. กรรมกิเลส, กรรมเป็นเหตุให้เศร้าหมอง
กมฺมโสจน : นป. ความเศร้าใจในกรรมชั่ว
กสมฺพุชาต กสมฺพุกชาต : (วิ.) ผู้มีหยากเยื่อ เกิดแล้ว, ผู้เศร้าหมอง.
กากล : นป. สร้อยคอ
กามกลล : นป. เปือกตมคือกาม, กามมีอาการทำให้เศร้าหมองดุจเปือกตม
กายูร, - ยุร : นป. สร้อยข้อมือ, สร้อยคอ, สังวาล
กิลิฏฐ : ๑. ไตร. ถ้อยคำที่ไม่สมต้นสมปลาย;
๒. กิต. เศร้าหมอง, ไม่สะอาด
กิลิฏฺฐ : (ไตรลิงค์) ถ้อยคำผิดเบื้องต้นเบื้อง ปลาย, คำไม่สมต้นสมปลาย, คำขัดแย้ง กัน, ความเศร้าหมอง. กิลิสฺ อุปตาเป, โต, ฏฺฐาเทโส, สฺโลโป.
กิลิสฺสติ : ก. เปียก, ชุ่ม, เศร้าหมอง, ไม่บริสุทธิ์
กิลิสฺสน : นป. ความเปียก, ความชุ่ม, ความเศร้าหมอง, ความไม่บริสุทธิ์
กิเลส : ป. กิเลส, สิ่งที่ทำใจให้เศร้าหมอง
กิเลส เกฺลส : (ปุ.) ธรรมเป็นเครื่องเศร้าหมอง, ธรรมเป็นเครื่องเศร้าหมองแห่งจิต, ธรรม อันยังจิตให้เศร้าหมอง, ความเศร้าหมอง ความเปรอะเปื้อน (แห่งจิต), ความลำบาก, ความเบียดเบียน, ความกำจัด, ความทำลาย, ความเผา, ความแผดเผา, ความทุกข์, ภาวะที่เกิดขึ้นในใจ และทำใจให้เศร้า หมอง, มลทิน (ของใจ), วิ. กิลิสฺสนฺติ เอเตหิ สตฺตาหิ กิเลสา. กิลิสนํ วา กิเลโส. กิลิสฺ กิเลสนวิพาธนอุปตาเปสุ, อ. ศัพท์ หลัง แปลง อิ เป็น เอ. นัยของวิปัสสนา ปทีปนีฎีกา.
กิเลเสติ : ก. ทำให้เศร้าหมอง, ทำให้เปียก
เกสรสีห : ป. ไกรสรราชสีห์, ราชสีห์ชาติไกรสร, สิงโตมีขนสร้อยคอ
คีวาภรณ : (นปุ.) เครื่องประดับคอ, สายสร้อย, สายสร้อยคอ.
จิตฺตกิเลส : ป. สิ่งที่ทำให้จิตเศร้าหมอง, ความเศร้าหมองแห่งจิต
จิตฺตสงฺกิเลส : ป. ความเศร้าหมองแห่งจิต, จิตเศร้าหมอง
จิตฺตสนฺตาป : นป. ความเร่าร้อนแห่งจิต, ความโศกเศร้าทุกข์ใจ
จิลมิกา : อิต. สายสร้อย; หิ่งห้อย; สายฟ้า
จีร : (นปุ.) การเขียน, การตกแต่ง, ผ้าเปลือก ไม้, ผ้าปิดของลับ, ตะเข็บผ้า, ขนสร้อย ( ขนที่คอสัตว์เป็นพวงงาม?) พวงมาลัย, ตะกั่ว.
จีวรลูข : ค. (ภิกษุ) ผู้ทรงผ้าจีวรอันเศร้าหมอง, ผู้นุ่งห่มผ้าจีวรสีปอนๆ
ทุมฺมน : ค. ผู้มีใจชั่ว, ผู้เสียใจ, ผู้เศร้าโศก
ทุมฺมุข : ค. ผู้มีหน้าเศร้า; ผู้มีปากเสีย, ผู้ปากร้าย, ผู้ปากกล้า
นิสฺสิรีก : ค. ไม่มีสิริ, เคราะห์ร้าย, เศร้าโศก
ปฏิมุจฺจติ : ก. ประสพ, ได้รับ (ความเศร้าโศก)
ปฏิมุญฺจติ : ก. สวม, สวมใส่, ผูก, มัด; ประสพ, ได้รับ (ความเศร้าโศก)
ปตฺตกฺขนฺธ : ค. ซึ่งคอตก, ซึ่งเศร้าใจ, ซึ่งตรอมใจ, ซึ่งผิดหวัง
ปริกิลิฏฺฐ : กิต. เศร้าหมองแล้ว, ขุ่นมัวแล้ว, สกปรกแล้ว
ปริกิลิสฺสติ : ก. เศร้าหมอง, ขุ่นมัว, สกปรก
ปริกิลิสฺสน : นป. ความเศร้าหมอง
ปริเกฺลส : ป. ความลำบาก, ความเศร้าหมอง
ผรุส : (วิ.) ขรุขระ, หยาบ, หยาบคาย, อย่างหยาบ, ปอน, เศร้าหมอง.
พหุมล : ค. มีมลทินมาก, มีเครื่องเศร้าหมองมาก
มณิเมขลา : (อิต.) สายรัดเอวทำด้วยแก้ว, สะอิ้ง (สายรัดเอว), สายสะอิ้ง, สังวาล, สร้อยสังวาล, มณีเมขลา.
มลิน, - นก, มลิมส : ค. เศร้าหมอง, ขุ่นมัว
มลิน มลีน : (วิ.) เก่า, ขุ่นมัว, มัวหมอง, หม่นหมอง, เศร้าหมอง, ไม่บริสุทธิ์, มีมลทิน. มลยุตฺตตาย มลิโน มลีโน วา. อัน ปัจ. ศัพท์หลังทีฆะ.
มาลา : (อิต.) ระเบียบ, แถว, แนว, ถ่องแถว, โครง, แผน, หมวด, สาขา, สร้อยคอ, สาย, ดอกไม้, พวง, พวงดอกไม้. วิ. มียติ ปริมียตีติ มาลา. มา มาเน, โล, อิตฺถิยํ อา. มลฺ ธารเณ วา, อ. มา ภมรา ลสนฺติ เอตฺถ ปิวเนนาติ วา มาลา, มาปุพฺโพ, ลสฺ กนฺติยํ, กฺวฺ ลบที่สุดธาตุ.
มุตฺตาวลี : (อิต.) สร้อยคอ, สายสร้อย.
มุตฺตาหาร : (ปุ.) แก้วมุกดาหาร, สร้อยไข่มุก.
เมขล : (นปุ.) สายรัดเอว, เครื่องประดับเอว, เครื่องประดับเอวสตรี, เข็มขัด, เข็มขัดหญิง, สังวาล ชื่อเครื่องประดับชนิดหนึ่ง ทำเป็นรูปสายสร้อย ใช้คล้องสะพายแล่ง. เมขฺ กฏิวิจิตฺเต, อโล. ศัพท์หลัง อา อิต.
เมขลา : (อิต.) สายรัดเอว, เครื่องประดับเอว, เครื่องประดับเอวสตรี, เข็มขัด, เข็มขัดหญิง, สังวาล ชื่อเครื่องประดับชนิดหนึ่ง ทำเป็นรูปสายสร้อย ใช้คล้องสะพายแล่ง. เมขฺ กฏิวิจิตฺเต, อโล. ศัพท์หลัง อา อิต.