สาลิ : (ปุ.) ข้าวไม่มีแกลบ, ข้าวสาลี (ข้าวที่เพาะปลูกกันในประเทศหนาว). สาลฺ สิลาฆายํ, อิ. อถวา, เส เขตฺเต ลียติ อลฺลึยตีติ สาลิ, สปุพฺโพ, ลิ สิเลสเน, อิ. ว่าเป็น อิต. ก็มี.
ปิฏฺฐ : นป. หลัง, ด้านหลัง; พื้น; แป้ง, ผง
เวสาลี : อิต. ชื่อเมือง
สาล : ป. ต้นไม้จำพวกต้นรัง
อสฺสาลี : ค. กลับฟื้น, สดชื่น, มีความสุข
ปุพฺพณฺณ : (นปุ.) ของที่กินก่อน, ปุพพัณชาต. ปุพพัณชาต ได้แก่ ธัญชาติ ๗ อย่าง คือ. ๑. สาลี ข้าวไม่มีแกลบ ๒. วีหิ ข้าวเปลือก ๓. กุทฺรุสโก หญ้ากับแก้ ๔. โคธุโม ข้าวละมาน ๕. วรโก ลูกเดือย ๖. ยโว ข้าวเหนียว และ ๗. กงฺคุ ข้าวฟ่าง. ไตร ๓๐ ข้อ ๗๖๒. วิ. อปรนฺนสฺส ปุพฺเพ ปวตฺตํ อนฺนํ ปุพฺพนฺนํ. แปลง นฺน เป็น ณฺณฺ อภิฯ เป็น ปุพฺพนฺน.
กกฺกุ : นป. แป้งผัดหน้า
กิณฺณ : (นปุ.) พืชแห่งสุรา, ส่าเหล้า, แป้งข้าว หมาก, แป้งเหล้า. วิ. กิรนฺติ นานาทพฺพานิ มิสฺสี ภวนฺตยสฺสนฺติ กิณฺณํ. กิรฺ วิกิรเณ, โต, ณฺณาเทโส, รฺโลโป.
กุฏฏ : ๑. ป. แป้ง, ผง;
๒. ค. บีบ, คั้น
กุรุวินฺทก : ป. จุดสำหรับอาบ, แป้งผัดหน้าทาตัวหลังจากอาบน้ำแล้ว
ขชฺชรี : (อิต.) อินทผลัม, ต้นแป้ง ก็ว่า.
ขชฺชุรี ขชฺชูรี : (อิต.) อินทผลัม, ต้นแป้ง ก็ว่า. อี อิต.
ขชฺชูร : (ปุ.) อินทผลัม, ต้นแป้ง ก็ว่า กัจฯ๖๗0 วิ. ขชฺชิตพฺโพ ขาทิตฺพฺโพ วาติ ขชฺชูโร. รูปฯ ๖๖๔ วิ. ขาทิตํ อลนฺติ ขชฺชูโร. ขชฺชฺ ภกฺขเณ, อูโร. อภิฯ ลง อุร ปัจ. เป็น ขชฺชุร.
คนฺธจุณฺณ : นป. แป้งหอม
คนฺธสาลิตณฺฑุลภตฺต : (นปุ.) ภัตแห่งข้าวสาร แห่งข้าวสาลีมีกลิ่นหอม. เป็น ฉ. ตัป. มี ณ ปัจ. ตทัสสัตถิตัท. วิเสสนปุพ. กัม. และ ฉ. ตัป. เป็นภายใน.
โคธุม, - ธูม : ป. ข้าวสาลี, ข้าวละมาน, หญ้ากับแก้
จุณฺณก : นป. แป้งร่ำ, แป้งหอม
ติลปิฏฺฐ : นป. แป้งงา, ขนมงา
เตลสงฺคุฬิกวาท : (ปุ.) วาทะว่า ขนมระคน ด้วยงา, วาทะว่าขนมแตกงา ( ขนมทำด้วย แป้งคลุกด้วยงา).
ปิญฺญาก : นป. แป้งที่ได้มาจากน้ำมันพืช
ปิฏฺฐขาทนิย : นป. ของหวานที่ทำด้วยแป้ง
ปิฏฺฐธีตลิกา : อิต. ตุ๊กตาแป้ง
ปิฏฺฐปณฺฑิ (ฑี) : อิต. ก้อนแป้ง
ปิฏฺฐมทฺท : ป. แป้งเปียก
ปิฏฺฐสุรา : อิต. สุราทำด้วยแป้ง, สุราแป้ง
ปิณฺฑธีตลิกา : อิต. ตุ๊กตาที่ทำด้วยแป้ง
ปูป : (ปุ.) แป้ง, ขนม. วิ. ปูเรตีติ ปูโป, ปูรฺ ปูรเณ, โป, ธาตฺวนฺตสฺส โลโป. ปวียติ มริจชีรกาทีหิ ปวิตฺตํ กรียตีติ ปูโป วา. ปุ ปวเน, โป, ทีโฆ.
มุขจุณฺณก : (นปุ.) เครื่องผัดหน้า, แป้งผัดหน้า.
โมทก : (ปุ.) ขนมต้ม, ข้าวต้ม, แป้งข้าวหมัก?
วาสิตก : นป. แป้งหอม
สนฺเนติ : ก. ปน, นวดแป้ง, ผสมแป้ง
สุณิ สุณฺณิก : (ปุ.) ผักโหมหัด, กุ่มบก, แป้งระมาด.
อญฺชนจุณฺณ : ป. แป้งหอม
อปูป : (ปุ.) แป้ง, ขนม. วิ.อการยุตฺโตปูโปอปูโป.ปูปศัพท์ลงออักษรข้างหน้าบางคัมภีร์ว่าลงอาอักษรแล้วรัสสะส.อปูปอปูปฺยอาปูปฺย.
อปูป, อปูว : ป. แป้ง, ขนม
สาลกลฺยาณ : (ปุ.) ไม้ขานาง.
คหปติมหาสาล : (ปุ.) คหบดีผู้มหาสาล (มี ทรัพย์เก็บไว้ ๔0 โกฏิกหาปณะ ส่วนที่ ใช้สอยประจำวัน วันละ ๕ อัมมณะ).
ทฺวชมหาสาล ทฺวิชมหาสาฬ : (ปุ.) พราหมณ์ มหาสาล วิ . มหนฺโต ธนสาโร ยสฺส โส มหาสาโล. แปลง ร เป้น ล. ทฺวิโช จ โส มหาสาโล จาติ ทฺวิชมหาสาโล. ศัพท์หลัง แปลง ล เป็น ฬ.
ขตฺติมหาสาล : (ปุ.) กษัตริย์ผู้มหาศาล วิ. มหนฺโต ธนสาโร เยสํ เต มหาสาลา. แปลง ร เป็น ล. ขตฺติโย จ โส มหาสาโล จาติ ขตฺติยมหาสาโล.
ขตฺติยมหาสาล : ป. กษัตริย์มหาศาล, กษัตริย์ที่มีพระราชสมบัติมาก
ทฺวิชมหาสาล : ป. พราหมณ์มหาศาล, คือพราหมณ์ผู้มีทรัพย์ที่เก็บไว้ ๘๐ โกฏิและสำหรับใช้สอย ๑๐ อัมพณะ
ปิตาสาล : ป. ไม้ประดู่
พิสาล : (วิ.) ใหญ่, กว้าง, กว้างขวาง, แผ่ไป, งาม, ไพศาล. ดู วิสาล.
มหาสาร, มหาสาล : ค. ผู้มั่งคั่ง
มหาสาล : (วิ.) ผู้มั่งคั่ง, ผู้มั่งมี, ผู้มหาศาล คือ ผู้เป็นใหญ่. ผู้ยิ่งใหญ่ในหน้าที่ต่างๆ เช่น กษัตริย์มหาศาล คือ กษัตริย์ผู้มีอำนาจมาก คหบดีมหาศาล คือ คหบดีผู้มีทรัพย์มาก เป็นต้น.
อินฺทสาล อินฺธสาล : (ปุ.) ไม้อ้อยช้าง, ไม้ ช้างน้าว.
สาริก : (ปุ.) ต้นไม้, รัง, ต้นรัง, ต้นสาละ. วิ. สาหิ เภสชฺชาจริเยหิ นานาโรคสฺส ติกิจฺฉนตฺถาย ลายเตติ สาโล. สาสทฺโท อาจริเย, ลา อาทาเน, อ. เป็น สาฬ บ้าง. ส. สาล.
กลิงฺคร กลิงฺคล กลิงฺคฬ : (ปุ.) ข้าวลีบ, แกลบ. วิ. เกน วาเตน อิงฺคติ สุทฺธสาลิโต อปคจฺฉตีติ กาลิงฺคโร. กปุพฺโพ, อิงฺคฺ คมเน, อโร, ลฺอาคโม.
ปนฺนภูมิ : อิต. ระดับแห่งความเจริญของคนที่ถึงขั้นหมดความห่วงใย, เป็นปุริสภูมิที่ ๘ ในลัทธิมักขลิโคสาล
สาลว สาฬว : (ปุ.) โลท. ต้นโลท. วิ. สลติ ปวตฺตีติ สาลโว สาฬโว วา. สลฺ คมเน, อโว. แกงอ่อม ต้มยำ ก็แปล ?.