จูฬ : ป., จูฬา อิต. จอนผม, จุกผม, มวยผม; ขนแผง, หงอน
ปริตฺตาณกิฏิก : (ปุ.) แผงป้องกันฝนสาด, กันสาด ชื่อเพิงที่ต่อจากชายคาสำหรับ กันฝน. ปริตฺตาณ+กิฎิก.
กุฏฏ : ๑. ป. แป้ง, ผง;
๒. ค. บีบ, คั้น
ปิฏฺฐ : นป. หลัง, ด้านหลัง; พื้น; แป้ง, ผง
ธุลี : (อิต.) ผง ละออง, ฝุ่น, ดินปืน. ธุ วิธุนเน, ลิ, ทีโฆ, หรือไม่ทีฆะ โดยลง อี อิต. ก็ได้, ดู ธูลี.
กจฺฉุจุณฺณ : นป. ผงเต่าร้าง, ผงหมามุ่ย
กฏฺฐ การ : (ปุ.) ช่างไม้ วิ. กฏฺฐํ กโรตีติ กฏฺฐ กาโร. ณ ปัจ. กฏฺฐ าริ (ปุ.อิต.) ผึ่ง ชื่อเครื่องมือสำหรับถาก ไม้ชนิดหนึ่ง รูปคล้ายจอบ ใส่ด้ามยาว สำหรับถือถาก ใบหนากว่าจอบ แต่โค้งงอ มาทางผู้ถือด้าม.
กิฏิพ : (นปุ.) โรคเรื้อนผง?
กุฐารี : อิต. ผึ่ง, ขวาน, เครื่องมือตัดไม้
กุฐารี กุฏฺฐ ารี : (อิต.) ผึ่ง ชื่อเครื่องมือสำหรับ ถากไม้ชนิดหนึ่งมีรูปคล้ายขวาน วิ. กุจฺฉิตา ธารา ยสฺสาติ กุฐารี กุฏฺฐารี. แปลง ธ เป็น ฐ. ฏฺฐ. เป็น กุธารี โดยไม่แปลงบ้าง ขวาน ก็แปล.
กุธาร : (ปุ.) ขวาน, ขวานถาก, ผึ่ง, ดู, กุฐารี ด้วย.
จุณฺณกชาต : ค. ซึ่งเป็นผงละเอียด
จุณฺณจาลนี, จุณฺณกจาลนี : อิต. เครื่องกรองยาผง, ตะแกรงร่อนยาผง
ตจฺฉนี : (อิต.) ขวาน, ขวานขนาดเล็ก, ผึ่ง, พร้า (มีดขนาดใหญ่) มีด. ตจฺฉน อี อิต. อภิฯ.
ตาลิส, - สก : นป. ต้นเฉียง ; ต้นไม้ชนิดหนึ่งใช้ทำยาได้ (ได้ผงและน้ำมันมาจากต้นไม้ชนิดนี้)
ติณจุณฺณ : นป. ผงหญ้า, หญ้าที่เป็นผงละเอียด
ธูลี : (อิต.) ผง, ละออง, ฝุ่น, ดินปืน ธุ วิธุนเน, ลิ, ทีโฆ. ธู กมฺปเน วา. เป็น ธูลิ โดยไม่ทีฆะบ้าง. ส. ธูลิ.
นฺหาณจุณฺณ นฺหานจุณฺณ : (นปุ.) ผงผสม น้ำอาบ.
นหานจุณฺณ : นป. จุณสำหรับอาบน้ำ, เครื่องลูบไล้, เครื่องทา, ผงสำหรับถูตัวเวลาอาบน้ำ
ปรสุ : (ปุ.) พร้ามีด้าม, ผึ่ง, ขวาน, ขวานถาก. ฎีกาอภิฯ ว่าเป็น นปุ. ดู ผรสุ ประกอบ.
ปราค : (ปุ.) ละอองเกิดแต่ดอกไม้, ละออง ดอกไม้, เกสรดอกไม้. วิ. ปุปฺผโช รโช ปุปฺผธุลิ ปราโค. ลบ ปฺผช แปลง อุ เป็น อ ทีฆะ อ ที่ ร แปลง ช เป็น ค. ฝุ่น, ละออง, ผงหอม, จันทน์หอม.
ผรสุ : (ปุ.) พร้ามีด้าม, ผึ่ง, ขวาน, ขวานถาก. วิ. ปเร ชเน อุสาเปตีติ ผรสุ. ปรปุพฺโพ, สสุหึสายํ, อุ, ปสฺส โผ, สโลโป จ. หรือตั้ง สุธาตุในความเบียดเบียน. เป็น ปรสุ โดยไม่แปลง ป เป็น ผ บ้าง. ว่าเป็น อิต. ก็มี.
ภลฺลิก : (ปุ.) ภัลลิกะ ชื่อพ่อค้าคู่กับตปุสสะ ผู้ถวายสัตตุก้อน สัตตุผง แด่พระพุทธเจ้า.
มนฺถ : (ปุ.) ขนมผง, สัตตุผง, ข้าวสัตตุผง. มนฺถฺ วิโลลเน, อ. ไม้สำหรับกวนนมให้เป็นเนย ก็แปล.
มโนสิลา : (อิต.) น้ำชาด (คุณสมบัติหรือสาระของชาด). ชาดก้อน. ชาดเป็นชื่อของวัตถุสีแดงเป็นผงก็มี เป็นก้อนก็มี.
เรณุ : ป.,อิต. ผง, ฝุ่น, ละออง
อกฺขิมล : นป. ธุลีจากตา, ผงจากตา
อรช : (วิ.) ไม่มีธุลี, อรัช (ปราศจากธุลีคือ ไม่มีผงไม่มีมลทิน).ส.อรช.
อุปโสเสติ : ก. ให้แห้ง, ตาก, ผึ่ง