Dictionary: English,Thai,Pali

โสก : (วิ.) แห้ง, เหี่ยว, เศร้า, โศก, ผู้โศก, สุจฺ โสเก, โก, จฺโลโป. กัจฯ ๖๖๑.

สก : (ปุ. นปุ.) ผัก (สำหรับทำกับข้าว). สา ปาเก, โก. ส. ศาก.

ปฏิจฺจสมุปฺปาท : ป., ปฏิจจสมุปบาท, การที่ธรรมทั้งหลายอาศัยกันและกันเกิดขึ้นร่วมกัน, กฏแห่งธรรมที่ต้องอาศัยกันและกันเกิดขึ้น ซึ่งมีอยู่ ๑๒ ประการ คือ ๑. เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร ๒. เพราะสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ ๓. เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป ๔. เพราะนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ ๕. เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ ๖. เพราะผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา ๗. เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา ๘. เพราะตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน ๙. เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ ๑๐. เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ ๑๑.- ๑๒. เพราะชาติ จึงมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์โทมนัส อุปายาส

กุส, - สก : ป. หญ้าคา, ข่า; สลาก

จตุรสฺส, - สก : ค. ซึ่งเป็นจัตุรัส, ซึ่งเป็นสี่เหลี่ยม, มีสี่มุม

ตาลิส, - สก : นป. ต้นเฉียง ; ต้นไม้ชนิดหนึ่งใช้ทำยาได้ (ได้ผงและน้ำมันมาจากต้นไม้ชนิดนี้)

ทาส, - สก : ป. ทาส, คนรับใช้

ปฏิวึส, - สก : ป. ส่วน, ส่วนแบ่ง

ยาทิส, - สก : ค. อย่างไรก็ดี, เหมือนอย่างไรก็ดี, อย่างไรก็ตาม

อาทาส, - สก : ป. กระจก, แว่น, คันฉาย, คันส่อง

สุก : (ปุ.) นกแก้ว, นกแขกเต้า, วิ โสกติ มนาเปน คมเนน คจฺฉตีติ สุโก. สุกฺ คติยํ, อ. สุนฺทรํ สุฏฐุ วา มนุสฺสสทฺทํ กายตีติ วา สุโก. สุนฺทรปุพฺโพ, กา สทฺเท, อ.

สกทาคามี : ป. ผู้จะมาเกิดอีกคราวเดียว - หมายถึงพระอริยบุคคล

สกพล : นป. กำลังของตน, คำข้าวในปากของตน

สกรณีย : ค. ผู้ยังมีกิจที่จะต้องทำ

สกลิกา : อิต. เสิ้ยน, สะเก็ด

โสกปเรต โสกาภิภูต : (วิ.) ผู้อันความโศกครอบงำแล้ว, ผู้ถูกความโศกครอบงำ.

โสกวิโนทน : นป. การบรรเทาความโศก

โสกสลฺล : นป. ลูกศรคือความโศก

โสกาส : (ปุ.) ยุ้ง, ฉาง.

กมฺมสฺสก : (นปุ.) กรรมอันเป็นของตน, กรรม เป็นของตน, กรรมของตน. วิเสสนุต. กัม. กมฺม+สก ซ้อน สฺ คำว่าของ เป็นคำแปล ของคำ สก.

กุลทูสกกมฺม : (นปุ.) การกระทำของภิกษุผู้ประ- ทุษร้ายตระกูล มี วิ. ดังนี้. ทุ. ตัป. กุลสฺส ทูสโก กุลทูสโก (ภิกฺขุ). วิเสสนบุพ. กัม. กุลทูสกภิกฺขุโน กมฺมํ กุลทูสกกมฺมํ. แปล ว่า การกระทำของบุคคลผู้ประทุษร้าย ตระกูลบ้าง.

ธมฺมโฆสก : ป. ธรรมโฆสก, ผู้ประกาศธรรม

นปุสก : ป. นปุงสกลิงค์, ไม่ปรากฏเพศชายเพศหญิง, บัณเฑาะก์, กะเทย, ขันที

นปุสกลิงฺค : (นปุ.) เพศบัณเฑาะก์, เพศ กะเทย, นปุงสกลิงค์ (ไม่ใช่เพศหญิงไม่ ใช่เพศชาย ไม่มีเพศ).

พุทฺธสก : (นปุ.) ปีของพระพุทธเจ้า. นับตั้งแต่พระพุทธเจ้าปรินิพพานมาครบ ๑๒ เดือน ครั้ง ๑ เป็นพุทธพรรษ พุทธสก ๑ ในสันสกฤต ได้รูปเป็น พุทธศักราช จึงใช้อักษรย่อปีซึ่งนับแต่พระพุทธเจ้าปรินิพพานว่า พ.ศ.

มิคสก : (ปุ.) หมา วิ. มิคํ สกตีติ มิคสโก (ผู้สามารถจับหรือฆ่าเนื้อ), สกฺ สตฺติยํ, อ.

มิสฺสก มิสฺสกวน : (นปุ.) มิสสกะ มิสสกวัน มิสกวัน ชื่อป่าหรือสวนของพระอินทร์ อุทยานของพระอินทร์ มีไม้ต่างๆ ระคนกัน.

เสก : (ปุ.) การไป, การถึง, การเป็นไป, ความเป็นไป. เสกฺ คติยํ, อ.

หึสก : (วิ.) ผู้เบียดเบียน, ผู้ทำร้าย, ผู้ประทุษร้าย. หิสิ หึสายํ, ณฺวุ. ส. หึสก.

อุปาสก : (ปุ.) ชนผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย, ชน ผู้นับถือพระรัตนตรัยเป็นสรณะ, อุบาสก (คนผู้ชายผู้นับถือพระพุทธศาสนา). วิ. รตนตฺตยํ อุปาสตีติ อุปาสโก. อุปปุพฺโพ, อาสฺ อุปเวสเน, ณฺวุ. ส. อุปาสก.

กณฺฑุสก กณฺฑูสก : (นปุ.) ดุม, กระดุม, ลูกดุม, ลูกกระดุม.

กปิสีสก : (ปุ.) ไม้หัวลิง, ต้นหัวลิง.

กมฺมสฺสกตา : (อิต.) ความที่แห่งสัตว์เป็นผู้มี กรรมเป็นของตน.

กมฺมสฺสกตาญ าณ : (นปุ.) ความรู้ในความที่ แห่งสัตว์เป็นผู้มีกรรมเป็นของตน.

กมฺมสฺสกตาสทฺธา : (อิต.) ความเชื่อว่าสัตว์มี กรรมเป็นของตน. ตา ปัจ. สกัด.

กสก, - สิก : ป. ชาวนา, คนไถนา

กสฺสก : (ปุ.) คนไถนา, ชาวนา. วิ. กสฺสตีติ กสฺสโก. กสฺ วิเลขเณ, ณฺวุ. แปลง ส เป็น สฺส. ส. กรฺษก.

กสฺสกปุตฺต : (ปุ.) ลูกชาวนา.

กากามสก : ค. ผู้จับต้องเหมือนอย่างกา, ผู้กินอาหารที่จับจด, ผู้รังเกียจอาหาร

กิพฺพิส, กิพฺพิสก : นป. อกุศล, โทษ, การกระทำผิด

กิส, กิสก : ค. ผอม, บาง, ร่างน้อย

กุญฺจิกาโกสก : ป., นป. กล่องใส่กุญแจ

กุฏีทุสก : ค. ผู้ทำลายกระท่อมหรือรัง

กุทฺรุส กุทฺรุสก กุทรูส : (ปุ.) กับแก้, หญ้ากับ แก้. ชื่อไม้ล้มลุกชนิดหนึ่งใช้เป็นผัก. วิ. โกรํ รุธิรํ ทุสฺสตีติ กุทฺรุโส. โกรปุพฺโพ, ทุสฺ อปฺปีติยํ, อ, วณฺณปริยาโย, โอสฺสุตฺตํ. โกร+ทุสฺ+อ แปลง โอ เป็น อุ แล้วเปลี่ยน อักษรคือเอา ทฺ ไว้หน้า ร ศัพท์หลังทีฆะ.

กุลทุสก : (วิ.) ผู้ประทุษร้ายตระกูล วิ. กุลํ ทุสฺสตีติ กุลทูสโก. ณฺวุ. อถวา, กุลสฺส ทุสโก กุลทูสโก.

กุลทูสก : (ปุ.) กุลทูสกะ เป็นคำเรียกภิกษุ ผู้ประจบคฤหัสถ์ด้วยอาการที่ผิดพระวินัย, ภิกษุประทุษร้ายตระกูล.

โกกาสก : (ปุ.) บัวแดง วิ. เก กาสตีติ โกกาสโก กปุพฺโพ, กาสฺ ทิตฺติยํ, ณฺวุ, อสฺโส

โกกาสก, - สิก : ป. บัวแดง

โกสก : (ปุ.) คลัง, ฉาง, ปลอก, เปลือก, ลอง.

ขณฺฑสกรา : (อิต.) ขัณฑสกร ชื่อเครื่องยาชนิด หนึ่งคล้ายน้ำตาลกรวด. น้ำตาลกรวด ก็แปล.