กระยึกกระหยัก : ว. อาการที่ลังเลไม่กล้าตัดสินใจ, ยึกยัก ก็ว่า.
กระวูดกระวาด : ว. กระวีกระวาด, ทําโดยเร็วอย่างลมพัดวูดวาด.
กระเหม็ดกระเหมียด : [-เหฺม็ด-เหฺมียด] ก. ประหยัด. (ปาเลกัว).
กะระหนะ : น. ชื่อเพลงไทยของเก่า เป็นเพลงเครื่องสายประสมปี่พาทย์ ทําตอนชมสวนหรือเล่นสนุก เช่น ในเรื่องอิเหนาตอนอุณากรรณ เล่นมโหรีกับพวกในสวนดอกไม้เมืองกาหลัง.
ชาระ : (แบบ) น. ชายชู้, ชายที่รัก. (ป., ส.).
ชีรณัคคิ [ชีระนักคิ] : น. ไฟธาตุที่ทําอาหารให้ย่อย, ชิรณัคคิ ก็ว่า. (ส. ชีรณ + ป. อคฺคิ).
ดาร-, ดาระ : (แบบ) น. เสียง, เสียงดัง, เสียงสูง, เสียงแหลม. ก. ข้าม เช่น ฝ่ายคนผู้ข้า ได้ดํารวจดารทาน. (ม. คําหลวง ทานกัณฑ์). (ป., ส. ตาร).
ทวิระ : [ทะวิ-] (แบบ) ว. สอง. (ส.).
ทหระ : [ทะหะ-] (แบบ) น. เด็ก. ว. หนุ่ม. (ป., ส.).
ท่าวทบระนับ : (กลอน) ก. ล้มหกคะเมนทับกัน.
นิระ : (แบบ) น. นํ้า. (ป., ส. นีร).
เนระพูสี : น. ชื่อเฟินชนิด Microlepia speluncae (L.) Moore ในวงศ์ Dennstaedtiaceae ต้นเป็นกอใช้ทํายาได้.
บอระเพ็ด : น. ชื่อไม้เถาชนิด Tinospora crispa (L.) Hook.f. et Thomson ในวงศ์ Menispermaceae เถาเป็นตุ่ม รสขม ใช้ทํายาได้.
บอระมาน : (โบ) น. กาว, แป้งเปียก.
บ้าระบุ่น : น. นกปรอด. (เทียบอิหร่าน bulbul ว่า นกไนติงเกล). (อภัย).
บิกูปะระมาหนา, บิกูปะระหมั่นหนา : น. ภิกษุกับพราหมณ์. (ช.).
ปุระ : น. บุระ. (ป.).
เป่ากระหม่อม : ก. ร่ายมนตร์คาถาแล้วเป่าลงกลางศีรษะเพื่อให้เกิด เมตตามหานิยมเป็นต้น.
พัชระ : น. เพชร. (ส. วชฺร; ป. วชิร).
พาหิรกะ, พาหิระ : [หิระกะ] ว. ภายนอก. (ป.).
ภาสุระ : ว. สว่าง, มีแสงพราวเช่นแก้ว. (ส.).
ภิงสระ, ภิงสะ : น. เหง้า, เหง้าบัว. (ป. ภิส; ส. พิส).
มอระกู่ : น. หม้อสูบยาของชาวอาหรับ. (ช.).
ยุกกระบัตร : น. ยกกระบัตร.
ระดะ, ระดา : ว. เกลื่อนกล่น.
ระบานี, ระบานี้ : ว. นัก, ทีเดียว, เช่นนี้, ดังนี้.
ระรื่น, ระรื้น : ว. ชื่นบาน, เบิกบานใจ, เช่น ยิ้มระรื่น, เอิบอาบใจ, ซาบซ่านใจ, เช่น หอมระรื่น.
ระเร, ระเร่ : ก. เที่ยวเตร่ไปในที่ต่าง ๆ โดยไม่กําหนด, ไถล.
เรือกระแชง : น. เรือบรรทุกชนิดหนึ่ง เล็กกว่าเรือเอี้ยมจุ๊น ท้องเรือกลม ป้อม ใช้กระแชงทำเป็นประทุน.
เรือนฝากระดาน : น. เรือนเครื่องสับ.
ลูกระมาศ : ดู มะแข่น.
ว่านพระฉิม : ดู ข้าวข้า.
วิ่งระแบง : ก. วิ่งเล่น. (ข. ละแบง ว่า การเล่น).
สมีระ : [สะมี] น. ลม. (ป., ส. สมีรณ).
อประมาท, อัประมาท : [อะปฺระหฺมาด, อับปฺระหฺมาด] น. ความไม่มึนเมา; ความไม่เลินเล่อ, ความระวัง, ความเอาใจใส่. (ส.; ป. อปฺปมาท).
อประไมย, อัประไมย : [อะปฺระไม, อับปฺระไม] ว. นับไม่ได้, ไม่จํากัด, มากมาย. (ส. อปฺรเมย; ป. อปฺปเมยฺย).
อันเตบุระ, อันเตปุระ : น. ภายในราชสํานัก, ภายในวัง. (ป.; ส. อนฺตปุร).
อัประมาท : [อับปฺระหฺมาด] น. ความไม่มึนเมา; ความไม่เลินเล่อ, ความระวัง, ความเอาใจใส่; อประมาท ก็ว่า. (ส.; ป. อปฺปมาท).
อัประไมย : [อับปฺระไม] ว. นับไม่ได้, ไม่จํากัด, มากมาย, อประไมย ก็ว่า. (ส. อปฺรเมย; ป. อปฺปเมยฺย).
อาดุระ, อาดูร : [ดูน] ว. เดือดร้อน, ทนทุกขเวทนาทั้งกายและใจ, ในบทกลอนตัดใช้ว่า ดุร ก็มี. (ป., ส. อาตุร).
จิร- : [-ระ-] ว. นาน, ช้า. (ป., ส.).
นิร : [ระ] ว. คําประกอบหน้าคําอื่น แปลว่า ไม่, ไม่มี, ออก.
นิรคุณ : [ระ] ว. ไม่มีลักษณะดี, ไม่มีคุณ, เลว, ชั่วร้าย; เนรคุณ, ไม่รู้คุณ. (ส.).
นิรทุกข์ : [ระ] ว. ไม่มีทุกข์.
นิรเทศ : [ระ] (กลอน) ก. เนรเทศ, ขับไล่ออกจากที่เดิม. (ส. นิรฺ + เทศ).
โมร- : [-ระ-] น. นกยูง. (ป., ส.).
วิสารทะ : [ระ] ว. แกล้วกล้า, ชํานาญ, ฉลาด. (ป.).
สัญจาระ : [ระ] น. การเดินไป, การเที่ยวไป. (ป., ส.).
โอร : [ระ] ว. ตํ่า, ใต้; รอง; หลัง; ฝั่งนี้. (ป.; ส. อวร).
อัตรา : [อัดตฺรา] น. ระดับที่กําหนดไว้, จํานวนที่จํากัดไว้ตามเกณฑ์, เช่น อัตราภาษี อัตราเร็ว. ว. เป็นประจําตามกําหนด, สมํ่าเสมอ, เป็นนิจ, เช่น แล้วให้เทศนาอัตราไป. (กลอนเพลงยาวสรรเสริญ พระเกียรติ ร. ๓).