ช้างน้อย : น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์มูลา มี ๙ ดวง, ดาวแมว ดาวมูล หรือ ดาวมูละ ก็เรียก.
ช้างประสานงา : น. ชื่อกลบทชนิดหนึ่ง; ท่าละครท่าหนึ่ง; ชื่อเพลงบทละคร.
ช้างเผือก ๒ : น. เครื่องราชอิสริยาภรณ์ตระกูลหนึ่ง สร้างขึ้นครั้งแรก ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว.
ช้างพัง : น. ช้างตัวเมีย; ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์สวาดิ มี ๕ ดวง, ดาวงูเหลือม ดาวสวาตี หรือ ดาวสวัสดิ ก็เรียก.
ช้างร้อง : น. ชื่อดอกไม้ไฟชนิดหนึ่ง จุดมีเสียงดังเหมือน เสียงช้างร้อง.
ช้างสะบัดหญ้า : น. ท่าละครท่าหนึ่ง.
ช้างสีปลาด : [ปะหฺลาด] (กฎ) น. ช้างที่มีมงคลลักษณะ อย่างหนึ่งอย่างใดใน ๗ อย่าง คือ ตาขาว เพดานปากขาว เล็บขาว ขนขาว พื้นหนังขาวหรือสีคล้ายหม้อใหม่ ขนหาง ขาว หรืออัณฑโกศขาวหรือสีคล้ายหม้อใหม่.
ช่างเหล็ก : น. ชื่อนกชนิดหนึ่ง. (พจน. ๒๔๙๓).
ช้างใหญ่ : น. ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์เชิงชายา มี ๑๔ ดวง, ดาวงาช้าง ดาวคอนาค ดาวแพะ หรือ ดาวเชิงชายะ ก็เรียก.
ชาด : น. วัตถุสีแดงสดชนิดหนึ่ง เป็นผงก็มี เป็นก้อนก็มี ใช้ ทํายาไทยหรือประสมกับนํ้ามันสําหรับประทับตราหรือ ทาสิ่งของ, ชาดที่มาจากเมืองจอแสประเทศจีนเรียก ชาดจอแส, ชาดที่มาจากเมืองอ้ายมุ่ยประเทศจีนเรียก ชาดอ้ายมุ่ย. ว. สีแดงสดอย่างหนึ่ง เรียกว่า สีแดงชาด.
ชาตบุษย์ : [ชาดตะบุด] น. ชื่อบัวชนิดหนึ่ง.
ชาติพันธุ์วรรณนา : [ชาดติพันวันนะนา] น. ชาติพันธุ์วิทยา สาขาหนึ่งที่พรรณนาถึงวัฒนธรรมแบบต่าง ๆ. (อ. ethnography).
ช้านางนอน : น. ท่าละครท่าหนึ่ง.
ช้าปี่ : น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง.
ชาม : น. ภาชนะรูปคลุ่ม ๆ ชนิดหนึ่ง สําหรับใส่อาหารเป็นต้น. ชามอีโน (โบ) น. ชามขนาดใหญ่อย่างชามโคม.
ชายพก : น. ริมผ้านุ่งที่ดึงรวบขึ้นมาไขว้ไว้ที่บริเวณสะดือ แล้วดึงชายข้างใดข้างหนึ่งให้มีลักษณะคล้ายถุงเล็ก ๆ เหน็บไว้ที่เอวใส่เงินหรือหมากเป็นต้นได้.
ชาวน้ำ : น. ชื่อชนชาติเดิมพวกหนึ่ง อยู่ทางทะเลด้าน ตะวันตก ของแหลมมลายู, ฉลาง หรือ ชาวเล ก็เรียก.
ชำนัญ : ก. รู้. ชำนัญพิเศษ น. เรียกนักวิชาการผู้มีความเชี่ยวชาญเรื่องใด เรื่องหนึ่งโดยเฉพาะว่า ผู้ชํานัญพิเศษ; เรียกองค์การต่าง ๆ ในสังกัดองค์การสหประชาชาติว่า ทบวงการชํานัญพิเศษ.
ชำนาญเกลากลอน : น. ชื่อโคลงโบราณแบบหนึ่ง; ชื่อเพลงปี่พาทย์ทํานองหนึ่ง. (ดึกดําบรรพ์).
ช้ำรั่ว : น. ชื่ออาการของโรคอย่างหนึ่ง เกิดจากความผิดปรกติของ กระเพาะปัสสาวะหรือท่อปัสสาวะเป็นต้น ทําให้ไม่สามารถ กลั้นปัสสาวะได้เหมือนคนปรกติ นํ้าปัสสาวะอาจไหลออก เป็นครั้งคราวหรือตลอดเวลาก็ได้.
ชิงช่วง : ก. แย่ง. น. การเล่นชนิดหนึ่ง เอาลูกไม้หรือของ ที่ลอยทิ้งลงในนํ้าแล้วแย่งชิงกัน.
ชิงช้าสวรรค์ : น. อุปกรณ์เพื่อความเพลิดเพลินชนิดหนึ่ง มักมีตามสวนสนุกและในงานเทศกาลต่าง ๆ ประกอบด้วย ล้อโลหะขนาดใหญ่คู่ขนานกันหมุนด้วยแรงกลในแนวตั้ง รอบแกนที่ติดอยู่กับที่ มีที่นั่งในกระเช้าโลหะซึ่งห้อยติดอยู่ เป็นช่วงระหว่างโครงของล้อทั้ง ๒, กระเช้าสวรรค์ ก็ว่า.
ชิงดวง : น. ชื่อลายชนิดหนึ่งเป็นลายแย่งดอกกัน หรือ เป็นดอกเกี่ยวกัน,แก้วชิงดวง ก็เรียก.
ชิงไหวชิงพริบ : ก. ฉวยโอกาสโดยใช้ไหวพริบ, คอยจ้อง ดูชั้นเชิงของอีกฝ่ายหนึ่ง.
ชิด ๑ : น. ชื่อเนื้อในลูกไม้ชนิดหนึ่งได้จากต้นตาว (Arenga pinnata) มีเนื้อคล้ายลูกจาก เรียกว่า ลูกชิด. (ดู ตาว๒ต๋าว ประกอบ).
ชิน ๑ : น. โลหะเจือชนิดหนึ่ง ประกอบด้วยตะกั่วและดีบุก นิยม ใช้ทําพระเครื่อง; (โบ) ชิน หรือ ชินธาตุ หมายถึง ดีบุก. (ปรัดเล).
ชิ้น ๑ : น. ก้อนหรือแผ่นเล็กที่ตัด แล่ แบ่ง แยก หรือ แตกออกจาก ส่วนใหญ่ เช่น ชิ้นปลา ชิ้นเนื้อ ชิ้นกระเบื้อง, ลักษณนาม เรียกสิ่งที่เป็นก้อนเป็นแผ่นเล็ก ๆ เช่นนั้น เช่น ผ้าชิ้นหนึ่ง เนื้อ ๒ ชิ้น.
ชิน ๕ : น. ชื่อศาสนาหนึ่งในอินเดีย มีศาสดาชื่อมหาวีระ, เชน หรือ ไชนะ ก็ว่า. (ส.).
ชี้ : น. เรียกนิ้วที่ ๒ นับแต่หัวแม่มือว่า นิ้วชี้. ก. เหยียดนิ้วชี้ เป็นต้นตรงไปที่ใดที่หนึ่งเพื่อให้เห็นสิ่งที่ต้องการ, เหยียดตรง เช่น หางชี้; แนะนํา, บอกให้, เช่น ชี้ทาง.
ชีเปลือย : น. นักบวชจําพวกหนึ่ง ถือเพศเปลือยกาย, โดยปริยายใช้เรียกคนที่ไม่นุ่งผ้า.
ชีฟอง : น. ชื่อผ้าชนิดหนึ่ง เนื้อนิ่ม บาง และเบา ใช้ตัดเสื้อผ้าสตรี. (ฝ. chiffon).
ชีวเคมี : น. วิชาเคมีสาขาหนึ่งที่ศึกษาเกี่ยวกับองค์ประกอบ ทางเคมีของสิ่งที่มีชีวิตและการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น กับองค์ประกอบเหล่านั้น ตลอดจนกระบวนการต่าง ๆ ที่ ควบคุมการเปลี่ยนแปลงนั้น ๆ. (อ. biochemistry).
ชุด ๑ : น. เครื่องดักปลาชนิดหนึ่ง ถักด้วยหวายหรือเถาวัลย์เป็นตา; สิ่งที่ถักด้วยหวายหรือเถาวัลย์เป็นตาห่าง ๆ รูปคล้ายกระชุ สําหรับใส่หมูเป็น.
ชุด ๓ : น. ของที่คุมเข้าเป็นสํารับ เช่น ชุดนํ้าชา ชุดสากล, คนที่เป็น พวกเดียวกันได้ เช่น ชุดระบํา, การแสดงตอนหนึ่ง ๆ ของ โขนเป็นต้น เช่น ชุดพรหมาสตร์ ชุดนางลอย, ลักษณนาม เรียกของหรือคนที่มีลักษณะเช่นนั้น เช่น เสื้อผ้าชุดหนึ่ง; การบรรเลงเพลงไทยซึ่งมีทํานองคล้ายคลึงกัน เช่น ชุดจีน ชุดแขก.
ชุบ : ก. เอาสิ่งใดสิ่งหนึ่งจุ่มลงไปในนํ้าหรือของเหลวอื่น ๆ เพื่อให้ เปียก ให้กล้า ให้แข็ง เป็นต้น เช่น ชุบมือ ชุบมีด ชุบแป้ง, เอาสิ่งใดสิ่งหนึ่งจุ่มลงไปในสารละลายเพื่อให้โลหะในสาร ละลายติดสิ่งที่ชุบ เช่น ชุบทอง ชุบโครเมียม; (โบ) เขียน หนังสือด้วยหมึกเป็นต้น.
ชุบชู : น. ชื่อของหวานอย่างหนึ่ง คล้ายลอยแก้ว.
ชุมพร ๑ :
น. ชื่อมะเดื่อชนิดหนึ่ง. (ดู มะเดื่อ). (เลือนมาจาก อุทุมพร). ชุมพา : น. ชื่อสัตว์สี่เท้าชนิดหนึ่ง ขนยาวคล้ายขนแกะ. (พจน. ๒๔๙๓).
ชุมเพ็ด : น. ชื่อว่านชนิดหนึ่งใช้ทํายาได้. (พจน. ๒๔๙๓).
ชุมสาย : น. เครื่องสูงชนิดหนึ่ง เป็นรูปฉัตร ๓ ชั้น มีสายไหมห้อย; เรียกพระที่นั่งสําหรับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและ สมเด็จพระบรมราชินีประทับในงานต่าง ๆ ของทหาร ลูกเสือ และงานพิเศษบางโอกาส ลักษณะเป็นแท่น สี่เหลี่ยม ดาดด้วยหลังคาผ้าระบาย ๓ ชั้น มีสายไหม ห้อยว่า พระที่นั่งชุมสาย. (รูปภาพ ชุมสาย)
ชุ่ย ๒ : (วรรณ) ก. เสือกสิ่งใดสิ่งหนึ่งไป, เสือกสิ่งใดสิ่งหนึ่งให้, เช่น อ้ายพลายแก้วมิ่งเมืองไม่เงื่องงุย เอางาชุ่ยสอยดาวเข้า ราวนม. (ขุนช้างขุนแผน).
เช็ค : (กฎ) น. หนังสือตราสาร ซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้สั่งจ่าย สั่งธนาคารให้ใช้เงินจํานวนหนึ่งเมื่อทวงถามให้แก่บุคคล อีกคนหนึ่งหรือให้ใช้ตามคําสั่งของบุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้รับเงิน. (อ. cheque).
เช็คขีดคร่อมเฉพาะ : (กฎ) น. เช็คที่มีเส้นขนานคู่ขีดขวาง ไว้ข้างด้านหน้าและในระหว่างเส้นทั้งสองนั้น กรอกชื่อ ธนาคารใดธนาคารหนึ่งลงไว้โดยเฉพาะและจะใช้เงิน ตามเช็คนั้นได้เฉพาะให้แก่ธนาคารนั้น.
เช็คไปรษณีย์ : (กฎ) น. ตราสารสําหรับขายแก่ประชาชน เพื่อประโยชน์ในการส่งเงิน โดยเจ้าพนักงาน ณ ที่ทําการ ไปรษณีย์แห่งหนึ่ง ให้เจ้าพนักงาน ณ ที่ทําการไปรษณีย์ แห่งใดแห่งหนึ่งจ่ายเงินให้แก่บุคคลใดบุคคลหนึ่งซึ่งระบุ นามไว้หรือผู้ถือตราสารนั้น.
เชงเลง : น. เครื่องมือจับปลาชนิดหนึ่ง ทําด้วยซีกไม้ไผ่มัดด้วยหวาย รูปคล้ายขวด.
เช็ด : ก. ทําให้แห้งหรือให้สะอาดโดยใช้สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีผ้าหรือ กระดาษเป็นต้น เช่น เช็ดนํ้าตา เช็ดพื้น เช็ดถ้วยชาม, โดนถาก ๆ เช่น โดนหมัดเช็ดหน้าไป.
เชน : น. ชื่อศาสนาหนึ่งในอินเดีย ศาสดาชื่อมหาวีระ มี ๒ นิกายคือ นิกายทิคัมพร และ นิกายเศวตัมพรหรือเศวตามพร ใช้ภาษา ปรากฤตเป็นภาษาทางศาสนา ถือมั่นในหลักอหิงสาและ มังสวิรัติ, ชิน หรือ ไชนะ ก็ว่า. (ส. ไชน).
เช่าช่วง : (กฎ) ก. การที่ผู้เช่าเอาทรัพย์สินที่ตนเช่าไปให้ผู้อื่น เช่าอีกทอดหนึ่ง.
เช่าทรัพย์ : (กฎ) น. ชื่อสัญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้ให้เช่า ตกลงให้บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่า ผู้เช่า ได้ใช้ หรือได้รับประโยชน์ในทรัพย์สินอย่างใดอย่างหนึ่งชั่ว ระยะเวลาอันมีจํากัด และผู้เช่าตกลงจะให้ค่าเช่าเพื่อการนั้น.
เชิงเวียน : น. ชื่อลายชนิดหนึ่ง เช่น เอาพระจําเจิมเฉลิมเชิงเวียน. (ม. คําหลวง นครกัณฑ์).