โมฆีย-, โมฆียะ : [โมคียะ-] (กฎ) ว. ที่อาจเป็นโมฆะได้เมื่อมีการบอกล้าง หรือมีผลสมบูรณ์เมื่อมี การให้สัตยาบัน. (ป.).
โมจน- : [โมจะนะ-] น. การเปลื้อง, การปลด, การปล่อย. (ป., ส.).
โมทนา ๒ : [โมทะนา] ก. พลอยบันเทิง, พลอยยินดี. (ตัดมาจาก อนุโมทนา). (ป., ส. โมทน).
โมนะ : น. ความนิ่ง, ความสงบ. (ป.; ส. เมาน).
โมไนย : [-ไน] น. ความเป็นปราชญ์, คุณธรรมของนักปราชญ์. (ป. โมเนยฺย; ส. เมาเนย).
โมมูห์, โมมูหะ : ว. หลงใหล, โง่เขลา. (ป.; ส. โมมุฆ).
โมร- : [-ระ-] น. นกยูง. (ป., ส.).
โมรกลาป : [-กะหฺลาบ] น. แพนหางนกยูง. (ป.).
โมรี ๑ : น. นกยูงตัวเมีย. (ป.).
โมลี : น. เมาลี. (ป. โมลิ).
โมษกะ, โมษะ : [-สะ-] น. โจร, ขโมย. (ส.; ป. โมส, โมสก).
โมห-, โมหะ : [-หะ-] น. ความหลง, ความเขลา, ความโง่, ที่ใช้ว่า โม่ห์ หรือ เมาห์ ก็มี. (ป., ส.).
โมหันธ์ : น. ความมืดมนด้วยความหลง. (ป. โมห + อนฺธ).
โมหาคติ : น. ความลําเอียงเพราะความเขลา เป็นอคติ ๑ ในอคติ ๔ ได้แก่ ฉันทาคติ โทสาคติ ภยาคติ และโมหาคติ. (ป. โมห + อคติ).
ไมตรี : [-ตฺรี] น. ความเป็นเพื่อน, ความหวังดีต่อกัน. (ส.; ป. เมตฺติ).
ยกนะ : [ยะกะนะ] น. ตับ. (ป.; ส. ยกนฺ, ยกฺฤต).
ยติ ๑ : น. ผู้สํารวมอินทรีย์, พระภิกษุ. (ป.; ส. ยติ, ยตินฺ).
ยติ ๒ : น. การหยุดเป็นจังหวะตามกําหนดในการอ่านฉันท์. (ป., ส.).
ยถากรรม : [ยะถากํา] ว. ตามบุญตามกรรม, ตามแต่จะเป็นไป. (ส.; ป. ยถากมฺม).
ยถาภูตญาณ : [ยะถาพูตะ] น. ความรู้ตามความเป็นจริง. (ป.; ส. ยถาภูต + ชฺ?าน).
ยนต์, ยนตร์ : น. เครื่องกลไก, เครื่องจักรที่ให้กําเนิดพลังงานหรือทําให้วัตถุเคลื่อนที่. (ป. ยนฺต; ส. ยนฺตฺร).
ยม ๒, ยม : [ยม, ยมมะ] น. เทพเจ้าผู้เป็นใหญ่ประจําโลกของคนตาย; ชื่อดาวเคราะห์ ดวงที่ ๙ ในระบบสุริยะ มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า อยู่ห่างดวงอาทิตย์ประมาณ ๕,๙๐๐ ล้านกิโลเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ระหว่าง ๒,๕๘๐ ถึง ๓,๕๓๐ กิโลเมตร ทางโคจรเป็นวงรีมาก ทําให้ส่วนหนึ่งของทางโคจรอยู่ภายในวง โคจรของดาวเนปจูน, ดาวพลูโต ก็เรียก. (ป., ส.).
ยมก : [ยะมก] น. คู่, แฝด, ๒ ชั้น; เรียกเครื่องหมายรูปดังนี้ ๆ ว่า ไม้ยมก สําหรับ อ่านซํ้าความหรือซํ้าคําข้างหน้า ๒ หน. (ป., ส.).
ยมกปาฏิหาริย์ : น. ปาฏิหาริย์ที่แสดงเป็นคู่ ๆ เป็นปาฏิหาริย์ที่พระพุทธเจ้า ทรงกระทําที่ต้นมะม่วงซึ่งเรียกว่าคัณฑามพพฤกษ์ คือ ทรงบันดาลท่อนํ้า ท่อไฟออกจากส่วนของพระกายเป็นคู่ ๆ กัน. (ป.).
ยมทูต : น. ผู้นําคนตายไปยังบัลลังก์พระยมเพื่อรอคําตัดสิน. (ป., ส.).
ยมนา : [ยมมะนา] น. แม่นํ้าใหญ่, ชื่อแม่นํ้าสายหนึ่งในอินเดีย คือ แม่นํ้ายมุนา ซึ่งเรียกเพี้ยนเป็น ชุมนา ก็มี. (ป., ส. ยมุนา).
ยมบาล : น. เจ้าพนักงานเมืองนรก มีหน้าที่ลงโทษทรมานคนที่ตกนรก ตามคําสั่งของพญายม. (ป. ยมปาล ว่า ผู้รักษานรก).
ยมราช : น. เทพผู้เป็นใหญ่ประจํายมโลก. (ป., ส.).
ยมล : [ยะมน] น. คู่. (ป., ส.).
ยมโลก : น. โลกของพระยม; โลกของคนตาย. (ป.).
ยมะ ๑ : [ยะมะ] ก. สํารวม. (ป., ส.).
ยมะ ๒ : [ยะมะ] น. คู่, แฝด. (ป., ส.).
ยวะ, ยวา : [ยะวะ, ยะวา] น. ข้าว, ข้าวเหนียว. (ป., ส. ยว ว่า ข้าวบาร์เลย์ เมล็ดคล้าย ลูกเดือย).
ยศ : [ยด] น. ความยกย่องนับถือเกียรติของตน, เกียรติคุณ, ฐานันดรที่ พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง มีสูง ต่ำตามลำดับกันไป; เครื่องหมายพิเศษที่พระมหากษัตริย์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานแก่ผู้มีฐานันดร มีสูงต่ำตามลำดับกันไป, เครื่องกําหนดหมายฐานะหรือชั้นของบุคคล. ว. ที่แสดงฐานะหรือชั้น เช่น พัดยศ. (ส.; ป. ยส).
ยักข์ : น. ยักษ์. (ป.; ส. ยกฺษ).
ยักขินี : น. นางยักษ์. (ป.; ส. ยกฺษิณี).
ยักษ์ : น. อมนุษย์พวกหนึ่ง ถือกันว่ามีรูปร่างใหญ่โตน่ากลัว มีเขี้ยวงอก ใจดํา อํามหิต ชอบกินมนุษย์ กินสัตว์ โดยมากมีฤทธิ์เหาะได้จําแลงตัวได้, บางทีใช้ปะปนกับคําว่า อสูร รากษส และมาร ก็มี; เทวดาพวกหนึ่งใน สวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกและชั้นปรนิมมิตวสวัตดี; ชื่อหนึ่งของดาวฤกษ์ ศตภิษัช มี ๔ ดวง, ดาวพิมพ์ทอง หรือ ดาวสตะภิสชะ ก็เรียก. ว. โดย ปริยายหมายความว่า มีลักษณะหรืออาการอย่างยักษ์ เช่น ใจยักษ์ หน้า ยักษ์, มีลักษณะใหญ่เป็นพิเศษในพวก เช่น ปลาหมึกยักษ์. (ส. ยกฺษ ว่า อมนุษย์พวกหนึ่ง บริวารท้าวเวสวัณ; ป. ยกฺข).
ยักษิณี : น. นางยักษ์. (ส.; ป. ยกฺขินี).
ยัชนะ : [ยัดชะนะ] น. พิธีจําพวกหนึ่งสําหรับบูชาเทวดาโดยสวดมนตร์และถวาย เครื่องเซ่นสังเวย. (ป., ส.).
ยัญญังค์ : น. มะเดื่อชุมพร. (ป.).
ยัญ, ยัญ, ยัญญะ : [ยันยะ] น. การเซ่น, การบูชา, การเซ่นสรวงโดยมีการฆ่าสัตว์หรือคน เป็นเครื่องบูชา เรียกว่า บูชายัญ. (ป. ย?ฺ?; ส. ยชฺ?).
ยัฐิ ๑ : [ยัดถิ] น. ไม้เท้า. (ป. ยฏ??; ส. ยษฺฏิ)
ยัฐิมธุกา : [ยัดถิมะทุกา] น. ชะเอมเครือ. (ป. ยฏฺ??มธุกา).
ยันตร, ยันตร์ : [ยันตฺระ, ยัน] น. ยนตร์. (ส.; ป. ยนฺต).
ยัษฏิ : [ยัดสะติ] น. ไม้เท้า. (ส.; ป. ยฏฺ??).
ยาคะ : น. ยัญพิธี. (ป., ส.).
ยาคุ, ยาคู : น. ข้าวต้ม; เรียกขนมชนิดหนึ่งทําด้วยข้าวอ่อนว่า ข้าวยาคุ หรือ ข้าวยาคู. (ป.).
ยาจก, ยาจนก : [จก, จะนก] น. คนขอทาน. (ป., ส.).
ยาจนะ, ยาจนา : [ยาจะนะ, ยาจะนา] น. การขอ, การขอร้อง, การวิงวอน. (ป., ส.).
ยาชกะ : [ชะกะ] น. ผู้ที่ทําพิธีบูชาหรือพิธีบวงสรวงแทนผู้อื่น. (ป., ส.).