ชโลทร : [ชะโลทอน] น. แม่นํ้า, ทะเล, ห้วงนํ้า, ท้องนํ้า. (ป., ส. ชล + อุทร).
ชวน ๒ : [ชะวะนะ] (แบบ) น. ความเร็ว, ความไว, ความเร็ว ของปัญญาหรือความคิด, แผลงเป็น เชาวน์ ก็มี. (ป., ส.).
ชวร, ชวระ : [ชวน, ชะวะระ] (แบบ) น. ไข้, ความไข้. ก. เป็นไข้, ป่วย. (ส.; ป. ชร).
ชวลิต : [ชะวะลิด] (แบบ) ว. รุ่งเรือง, รุ่งโรจน์, สว่าง. (ส. ชฺวลิต; ป. ชลิต).
ชวาล : [ชะ] (แบบ) น. ความรุ่งเรือง, เปลวไฟ, โคมไฟ; ความสว่าง. ว. ซึ่งลุกโพลง, สว่างโพลง. (ส. ชฺวาล; ป. ชาลา).
ชัค : [ชักคะ] (แบบ) น. แผ่นดิน เช่น ชัคสัตว์เสพสำราญ รมยทั่ว กันนา. (ตะเลงพ่าย). (ป. ชค).
ชังฆ : [ชังคะ] (แบบ) น. ชงฆ์, แข้ง. (ป., ส.).
ชัฏ : [ชัด] (แบบ) น. ป่าทึบ, ป่ารก, เซิง, เช่น ตัวก่านกาจ ชาติชัฏขน. (ม. คําหลวง ทานกัณฑ์). (ป., ส. ชฏา).
ชันตาฆระ : [ชันตาคะระ] (แบบ) น. เรือนไฟ, ห้องสําหรับรมไฟ เพื่อให้เหงื่อออก. (ป.).
ชันตุ : (แบบ) น. สัตว์เกิด, สัตว์, คน, ต้นไม้. (ป., ส.).
ชันนุ, ชันนุกะ :
(แบบ) น. เข่า. (ป., ส. ชานุ). (ดู ชานุ, ชานุกะ). ชัปนะ : [ชับปะนะ] (แบบ) น. การพูดพึมพำ, การสวดมนต์พึมพำ. (ป., ส. ชปน).
ชัพ : [ชับ] (แบบ) ว. เร็ว. (ป., ส. ชว).
ชัมพูนท : [ชําพูนด] น. ทองคําเนื้อบริสุทธิ์ (ในคัมภีร์ไตรภูมิกล่าวว่า เกิดใต้ต้นหว้า), ชมพูนท ชมพูนุท หรือ ชามพูนท ก็ว่า. (ป.; ส. ชามฺพูนท).
ชัย, ชัย : [ไช, ไชยะ] น. การชนะ, ความชนะ. (ป., ส.).
ชัยบาน : [ไชยะ] น. เครื่องดื่มในการมีชัย. (ป.).
ชัยภูมิ : [ไชยะพูม] น. ทําเลที่เหมาะ. (ป., ส.).
ชัลลุกา : [ชันลุกา] (แบบ) น. ปลิง. (ป. ชลุกา, ชลูกา; ส. ชลูกา).
ชาคระ : [ชาคะระ] (แบบ) น. ความเพียร, ความตื่นอยู่. (ป., ส.).
ชาคริยานุโยค : [ชาคะริยานุโยก] น. การประกอบความเพียรเพื่อจะชําระใจ ให้หมดจดไม่เห็นแก่นอนมากนัก. (ป.; ส. ชาครฺยา + อนุโยค).
ชาดก : [ชาดก] น. เรื่องพระพุทธเจ้าที่มีมาในชาติก่อน ๆ ตามที่ กล่าวไว้ในคัมภีร์ชื่อนี้, ชื่อคัมภีร์ในพระพุทธศาสนาส่วน ๑ ใน ๙ ส่วนที่เรียกว่า นวังคสัตถุศาสน์. (ป. ชาตก).
ชาต, ชาตะ : [ชาตะ] ก. เกิด. (ป.).
ชาตรูป : น. ทอง. (ป., ส.).
ชาตสระ : [สะ] น. สระธรรมชาติ. (ป.).
ชาติ ๑, ชาติ ๑ : [ชาด, ชาติ, ชาดติ] น. การเกิด เช่น ชาตินี้ ชาติหน้า; กําเนิด เช่น มีชาติมีสกุล; เหล่ากอ, เทือกเถา, เผ่าพันธุ์, เช่น ชาติเสือ ชาติขี้ข้า; ชนิด, จําพวก, ชั้น, หมู่; คำเพิ่มข้างหลังของคำเดิม เมื่อเพิ่มแล้วความหมายคงเดิมหรือหมายถึงพวกหรือหมู่ เช่น คชาชาติ มนุษยชาติ. (ป., ส.).
ชาติรส : [ชาติรด, ชาดติรด] น. รสโดยกําเนิด เช่น รสหวานแห่งนํ้าตาล. (ป.).
ชานุ, ชานุกะ : น. เข่า, ชันนุ หรือ ชันนุกะ ก็ใช้. (ป., ส.).
ชานุมณฑล : น. สะบ้าเข่า. (ป., ส.).
ชามาดร, ชามาดา, ชามาตุ : [ดอน] น. ลูกเขย. (ป. ชามาตุ; ส. ชามาตฺฤ).
ชายา ๒ : (แบบ) น. เมีย. (ป., ส.), บางแห่งใช้หมายความว่า ผู้หญิง, นางผู้มีเสียงพูดเป็น ฉายา ฉัยยา ไฉยา หรือ สายา ก็มี.
ชาระ : (แบบ) น. ชายชู้, ชายที่รัก. (ป., ส.).
ชารี : (แบบ) น. หญิงชู้, หญิงที่รัก. (ป., ส.).
ชาล, ชาล : [ชาน, ชาละ] (แบบ) น. ตาข่าย, ร่างแห; ใยแมงมุม. (ป., ส.).
ชาลินี : (แบบ) น. สิ่งที่มีข่าย; ตัณหา. (ป., ส.).
ชิณณะ : ว. แก่, เก่า, ครํ่าคร่า. (ป.).
ชิเดนทรีย์ : [ชิเดนซี] (แบบ) น. ผู้มีอินทรีย์อันชนะแล้ว, ผู้สํารวม อินทรีย์. (ป., ส. ชิต + อินฺทฺริย).
ชิต, ชิต : [ชิด, ชิตะ] ก. ชนะแล้ว. (ป., ส.).
ชิตินทรีย์ : [ชิตินซี] (แบบ) น. ผู้มีอินทรีย์อันชนะแล้ว, ผู้สํารวมอินทรีย์. (ป., ส. ชิตนฺทฺริย).
ชิน ๔ : [ชินะ, ชินนะ] น. ผู้ชนะ, พระพุทธเจ้า, ใช้ประกอบกับ คําอื่นเป็น ชินวร ชิเนนทร์ หมายความว่า พระพุทธเจ้า. (ป., ส.).
ชินบุตร : [ชินนะบุด] น. พระสงฆ์. (ส. ชินปุตะ; ป. ชินปุตฺต).
ชิโนรส : น. พระสงฆ์. (ป.).
ชิยา : น. สายธนู. (ป.; ส. ชฺยา).
ชิรณ, ชิรณะ : [ชิระนะ] ว. แก่, ครํ่าคร่า, ชํารุด. (ป. ชีรณ; ส. ชีรฺณ).
ชิรณัคคิ : [ชิระนักคิ] น. ไฟธาตุที่ทําอาหารให้ย่อย, ชีรณัคคิ ก็ว่า. (ส. ชีรณ + ป. อคฺคิ).
ชิระ : ว. แก่, ครํ่าคร่า, ชํารุด. (ป.).
ชิวหา : น. ลิ้น. (ป.; ส. ชิหฺวา).
ชิวหินทรีย์ : น. ลิ้นซึ่งเป็นใหญ่ในการลิ้มรส. (ป. ชิวฺหา + อินฺทฺริย).
ชีพ, ชีพ : [ชีบ, ชีบพะ] น. ชีวิต เช่น เสียชีพอย่าเสียสัตย์; ความ เป็นอยู่, ความดำรงชีวิตอยู่ เช่น ค่าครองชีพ. (ป., ส. ชีว).
ชีพิต : น. ความเป็นอยู่. (ป., ส. ชีวิต).
ชีพิตักษัย : (ราชา) น. การสิ้นชีวิต. ก. ตาย, ใช้แก่หม่อมเจ้า ว่า ถึงชีพิตักษัย. (ส. ชีวิตกฺษย; ป. ชีวิตกฺขย).