เอา ๑ : ก. ยึด เช่น เอาไว้อยู่; รับไว้ เช่น เขาให้ก็เอา; พา, นํา, เช่น เอาตัวมา; ต้องการ เช่น ทําเอาชื่อ ทำงานเอาหน้า; ถือเป็นสําคัญ เช่น เจรจาเอา ถ้อยคํา เอาพี่เอาน้อง; (ปาก) คําใช้แทนกริยาอื่น ๆ บางคําได้. ว. เมื่อ ใช้ลงท้ายกริยา เป็นการเน้นกริยาแสดงถึงการตั้งหน้าตั้งตาทําต่อเนื่อง กัน เช่น กินเอา ๆ.
เอา ๒ : (โบ) น. เรียกลูกหญิงคนที่ ๙ ว่า ลูกเอา, คู่กับ ลูกชายคนที่ ๙ ว่า ลูกเจา. (กฎ.).
เอาสีข้างเข้าถู : (สำ) ว. ไม่ใช้เหตุผล, ดื้อดันจะเอาชนะให้ได้, เอา ข้างเข้าถู ก็ว่า.
เอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ : (สำ) ก. โต้ตอบหรือทะเลาะกับคนพาล หรือคนที่มีฐานะต่ำกว่า เป็นการไม่สมควร, บางทีใช้เข้าคู่กับ เอา เนื้อไปแลกกับหนัง ว่า เอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ เอาเนื้อไปแลก กับหนัง, เอาทองไปรู่กระเบื้อง ก็ว่า.
เอาข้างเข้าถู : (สำ) ว. ไม่ใช้เหตุผล, ดื้อดันจะเอาชนะให้ได้, เอาสีข้างเข้าถู ก็ว่า.
เอาจริง ๑, เอาจริงเอาจัง : ว. ตั้งใจทําอย่างจริงจัง, ถือเอาเป็นแน่นอน.
เอาจริง ๒ : ว. เอาแน่, ไม่ล้อเล่น.
เอาชื่อ : ว. มุ่งให้ได้ชื่อเสียง เช่น ทำงานเอาชื่อ.
เอาถ่าน : ว. ใช้การได้, เอาการเอางาน, รักดี, มักใช้ในความปฏิเสธ ว่าไม่เอาถ่าน.
เอาเถิด ๒, เอาเถิดเจ้าล่อ ๑ : น. ชื่อการเล่นของเด็กชนิดหนึ่งไม่จำกัด จำนวนผู้เล่น โดยจะต้องมีคนหนึ่งอยู่โยง ณ หลักที่กำหนดไว้ มี หน้าที่ไล่จับผู้อื่นให้ได้ ถ้าจับใครไม่ได้เลยก็ต้องอยู่โยงต่อ ถ้าจับผู้ใด ได้ผู้นั้นต้องอยู่โยงแทน มีบทร้องประกอบว่า 'เอาเถิดเจ้าล่อ ข้าวเหนียวสองห่อไม่พอกันกิน'.
เอาเถิดเจ้าล่อ ๒ : ก. อาการที่ตามจับหรือตามหาผู้ที่หลบหรือเลี่ยง กันไปมา เช่น ตำรวจเอาเถิดเจ้าล่อกับผู้ร้าย.
เอาทองไปรู่กระเบื้อง : (สํา) ก. โต้ตอบหรือทะเลาะกับคนพาล หรือคนที่มีฐานะตํ่ากว่า เป็นการไม่สมควร, เอาพิมเสนไปแลก กับเกลือ ก็ว่า.
เอาทารย์ : [ทาน] น. ความมีใจโอบอ้อม, ความเป็นคนใจบุญ, ความเผื่อแผ่. (ส. เอาทารฺย).
เอาเนื้อหนูไปปะเนื้อช้าง : (สํา) ก. เอาทรัพย์หรือสิ่งของจากคน ที่มีน้อยไปให้แก่ผู้ที่มีมากกว่า.
เอาปูนหมายหัว : (สํา) ก. ผูกอาฆาตไว้, คาดโทษไว้, เชื่อแน่ว่า จะเป็นไปตามที่คาดหมายไว้, ประมาทหน้าว่าไม่มีทางจะเอาดีได้.
เอาเป็นเอาตาย : ว. ตั้งใจทําอย่างจริงจังโดยไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย หรือความยากลําบาก เช่น ทำงานอย่างเอาเป็นเอาตาย; เอาจริงเอาจัง อย่างรุนแรง เช่น เรื่องเล็ก ๆ แค่นี้ เถียงกันเอาเป็นเอาตายไปได้.
เอาไม่อยู่ : ก. ปกครองไม่ได้, ควบคุมไม่ได้, เช่น เด็กคนนี้ซนมาก จนพ่อแม่เอาไม่อยู่, ควบคุมให้อยู่ในอำนาจไม่ได้ เช่น ม้าตัวนี้ พยศมากจนเจ้าของเอาไม่อยู่, เหลือความสามารถที่จะเยียวยาได้ เช่น โรคของเขาอาการหนักมากแพทย์คงจะเอาไม่อยู่.
เอาเรื่อง : ก. ถือเป็นเรื่องเป็นราว เช่น เจ้าของเขาจะเอาเรื่อง. ว. ยิ่งกว่าธรรมดา, มาก, เช่น เผ็ดเอาเรื่อง; เอาจริง เอาจริงเอาจัง เช่น เขาเป็นคนเอาเรื่อง.
เอาแรง ๑ : ก. ช่วยผู้อื่นทำงานเพื่อต่อไปเขาจะได้มาช่วยตนทำงาน ในลักษณะเดียวกันบ้าง เช่น เกี่ยวข้าวเอาแรงกัน.
เอาฤกษ์ : (ปาก) ก. ประเดิม เช่น สอนเอาฤกษ์.
เอาฤกษ์เอาชัย : ว. ที่มุ่งให้เกิดความสุขความเจริญหรือได้ชัยชนะ ฝ่ายตรงข้าม เช่น โห่เอาฤกษ์เอาชัย.
เอาลูกเขามาเลี้ยงเอาเมี่ยงเขามาอม : (สำ) ก. เอาลูกของคนอื่นมา เลี้ยงเป็นลูกเป็นภาระรับผิดชอบที่หวังผลตอบแทนแน่นอนไม่ได้.
เอาเลือดกับปู : (สํา) ก. เคี่ยวเข็ญหรือบีบบังคับเอากับผู้ที่ไม่มีจะให้, รีดเลือดกับปู หรือ หาเลือดกับปู ก็ว่า.
เอาหน้า : ก. อยากให้คนยกย่องสรรเสริญ เช่น ทำบุญเอาหน้าหรือ อยากได้บุญคุณ เช่น เขามาเอาหน้ากับฉันว่าเป็นคนเสนอชื่อฉัน ให้ได้รับรางวัล; เรียกการทํางานเฉพาะงานที่ผู้ใหญ่รู้เห็นเพื่อหวัง ประโยชน์ว่า ทํางานเอาหน้า.
เอาหัวเดินต่างตีน : (สำ) ก. ทำในสิ่งที่ทำได้ยากยิ่งจนไม่น่าเชื่อว่า จะทำได้ ทำนองเดียวกับที่จะเอาหัวเดินต่างเท้า.
เอาใหญ่ : ก. กําเริบ เช่น เดี๋ยวนี้เขาชักจะเอาใหญ่แล้ว.
เอาอยู่ : ว. เอาการ, เอาเรื่อง, เช่น ระยะทางไกลเอาอยู่, ถ้าใช้ใน ลักษณะปรารภเชิงขอความเห็นหรือแสดงความหนักใจเป็นต้น มักใช้ว่า เอาอยู่นะ เช่น ปัญหานี้ยากเอาอยู่นะ. ก. ปกครองได้, ควบคุมได้, เช่น เด็กคนนี้เกเรมาก คิดว่าจะเอาอยู่ไหม.
เอากุ้งฝอยไปตกปลากะพง : (สํา) ก. ลงทุนน้อยหวังผลกําไรมาก.
เอาจมูกผู้อื่นมาหายใจ : (สํา) ก. อาศัยผู้อื่นมักไม่สะดวก, พึ่งจมูก คนอื่นหายใจ หรือ ยืมจมูกคนอื่นหายใจ ก็ว่า.
เอาชั้นเอาเชิง : ก. รอดูชั้นเชิง.
เอาชีวิต : ก. ฆ่า, ทําให้ถึงตาย.
เอาเชิง : ก. สงวนท่าทีหรือชั้นเชิงของตนไว้เพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่ง เกรงขาม.
เอาดีเอาเด่น : ก. พยายามทําตัวให้คนเห็นว่าตนดีเด่นกว่าเพื่อน.
เอาตัวรอด : ก. รักษาตัวให้พ้นจากความยากลำบาก, หลบหลีกปัญหา ยุ่งยากไปได้.
เอาเถอะ, เอาเถอะ ๆ, เอาเถิด ๑, เอาเถิด ๆ : น. คำพูดแสดงความ ยินยอมหรือแสดงความประนีประนอม.
เอาน้ำเย็นเข้าลูบ : (สํา) ก. ใช้คําพูดอ่อนหวานหว่านล้อม.
เอาน้ำลูบท้อง : (สํา) ก. อดทนในยามยากโดยกินน้ำแทนข้าว.
เอาบุญเอาคุณ : ว. หวังให้เขาตอบแทนบุญคุณ.
เอาเป็นธุระ : ว. ถือเป็นเรื่องที่ตนควรทําให้, เป็นธุระ ก็ว่า.
เอาเป็นว่า : ก. ตกลงว่า, สรุปว่า.
เอาเปรียบ, เอารัดเอาเปรียบ : ว. รู้มาก, พยายามให้ได้ประโยชน์ มากกว่า.
เอามะพร้าวห้าวไปขายสวน : (สํา) ก. แสดงความรู้หรืออวดรู้กับผู้ที่ รู้เรื่องดีกว่า.
เอามือซุกหีบ : (สํา) ก. หาเรื่องเดือดร้อนหรือความลําบากใส่ตัว โดยใช่ที่.
เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง : (สํา) ก. คัดค้านผู้ใหญ่ ผู้มีฐานะสูงกว่า หรือ ผู้มีอำนาจมากกว่าย่อมไม่สําเร็จ และอาจได้รับผลร้ายแก่ตัวอีกด้วย.
เอาไม้สั้นไปรันขี้ : (สํา) ก. โต้ตอบหรือทะเลาะกับคนพาลมีแต่ ทางเสีย.
เอาเยี่ยง : ก. ทำตามเฉพาะที่เห็นว่าดีหรือเป็นประโยชน์.
เอาแรง ๒ : ก. พักเหนื่อย.
เอาหัวเป็นประกัน : (สำ) ก. รับรองด้วยความมั่นอกมั่นใจ.
เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ : (สํา) ก. แสร้งทําเป็นไม่รู้ไม่เห็นไม่สนใจ.
เอาใหญ่เอาโต : ก. วางตัวเป็นคนใหญ่คนโตให้ผู้อื่นนอบน้อมหรือ แสดงท่าทางว่าเป็นคนมีอำนาจ.