กรมพระธรรมนูญ : (N) ; The Judge Advocate General's Department ; Syn:ธน. ; Def:หน่วยงานที่ขึ้นตรงสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม มีหน้าที่เกี่ยวกับศาลทหาร อัยการทหาร นายทหารพระธรรมนูญ ราชการในส่วนธุรการและวิชาการที่เกี่ยวกับกฎหมายและสังคมศาสตร์ มีเจ้ากรมพระธรรมนูญเป็นผู้บังคับบัญชารับผิดชอบ ; Samp:กรมพระธรรมนูญมีผู้บังคับบัญชาเป็นหัวหน้าเหล่ายศพลโท
กระด้ง : (N) ; threshing basket ; Related:rice-winnowing basket ; Def:ภาชนะรูปแบน ขอบกลม สำหรับฝัดข้าวเป็นต้น ; Samp:ตะไคร้ที่พี่คำกองหั่นได้เกือบสองกำมือถูกแม่หยิบโรยลงไปในกระด้ง ; Unit:ใบ, ลูก
กระดองหาย :
(N) ;
an implement for spreading straw out on the threshing floor ;
Related:hayfork, Thai hayrack or hayscatterer ;
Syn:คันฉาย, ดองฉาย, ขอฉาย, ดองหาย ;
Def:ไม้สำหรับสงฟางในเวลานวดข้าว ;
Samp:ชาวนาทะเลาะวิวาทและตีกันด้วยไม้กระดองหายเพราะตกลงเรื่องเขตแดนกันไม่ได้ ;
Unit:คัน
กระดาษเงินกระดาษทอง : (N) ; silver and gold paper ; Def:กระดาษสีเงินสีทองด้านหนึ่งที่คนจีนใช้เผาไฟในพิธีไหว้เจ้าเป็นต้น ; Samp:ลูกหลานชาวจีนพากันการเผากระดาษเงินกระดาษทองให้แก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว ; Unit:แผ่น
กระดาษฟาง : (N) ; straw paper ; Related:coarse paper, rice paper ; Def:กระดาษที่ทำจากฟางข้าว เนื้อบางฟ่าม ; Samp:กระดาษฟางเปื่อยและยุ่ยง่าย ; Unit:แผ่น
กระเดื่อง 2 :
(N) ;
mortar ;
Syn:ครกกระเดื่อง ;
Def:เครื่องตำข้าวชนิดหนึ่ง ใช้เท้าเหยียบปลายกระเดื่องแล้วถีบให้กระดก ;
Samp:พี่คำกองเป็นคนเหยียบที่หางครกกระเดื่อง ส่วนแม่ยืนโก้งโค้งอยู่ที่ปากครก ;
Unit:ใบ
กระยาสารท :
(N) ;
Thai sweet made of rice, nut, sesame-seeds and sugar ;
Related:u ;
Def:ขนมทำด้วยถั่วงาและข้าวเม่าข้าวตอก กวนกับน้ำตาล แต่เดิมนิยมทำเฉพาะในเทศกาลสารท ;
Unit:ชิ้น
กระสอบ :
(N) ;
sack ;
Related:bag ;
Def:เครื่องสานหรือทอด้วยต้นกระจูดหรือป่านปอ สำหรับบรรจุข้าวและของอื่นๆ ;
Samp:โรงงานบรรจุน้ำตาลไว้ในกระสอบเพื่อเตรียมส่งออก ;
Unit:ใบ, ลูก
กระหม่อม :
(PRON) ;
I ;
Related:me ;
Syn:หม่อมฉัน ;
Def:คำใช้แทนตัวผู้พูดเพศชาย เพ็ดทูลเจ้านายชั้นหม่อมเจ้า และพระวรวงศ์เธอที่มิได้ทรงกรม, เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ;
Samp:กระหม่อมดีใจที่ฝ่าบาทเสด็จมาเยือนสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดนี้
กระหัง :
(N) ;
an evil spirit ;
Related:male filth-eating spirit ;
Syn:ผีกระหัง, กระหาง ;
Def:ผีชนิดหนึ่งที่ถือว่าเข้าสิงในตัวผู้ชาย เชื่อกันว่าเดิมเป็นผู้ชายที่เรียนวิชาอาคมแก่กล้าเข้าก็มีปีกมีหาง จะไปไหนก็ใช้กระด้งต่างปีก สากตำข้าวต่างขา สากกะเบือต่างหาง ชอบกินของโสโครก ;
Samp:ผีกระหังชอบกินของโสโครก ;
Unit:ตัว, ตน
กล้า :
(N) ;
seedling ;
Related:sprout, young plant ;
Syn:ต้นกล้า, กล้าไม้ ;
Def:ต้นข้าวที่เพาะไว้สำหรับย้ายไปปลูกที่อื่น, โดยอนุโลม เรียกพืชที่เพาะไว้สำหรับย้ายไปปลูกในที่อื่น ;
Samp:กำนันกำลังนำทีมลูกบ้านพร้อมกล้าไม้ในมือคนละต้นและจอบเสียบจะไปปลูกป่า ;
Unit:ต้น
กะละแม : (N) ; kind of Thai toffee like caramel ; Def:ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยข้าวเหนียว กะทิ และ น้ำตาล กวนจนเหนียวเป็นสีดำ ; Samp:กะละแมมีรสหวาน ; Unit:ชิ้น, อัน
การโปรย :
(N) ;
strewing ;
Related:scattering, spreading, showering, sprinkle, interspersion ;
Syn:การโปรยปราย, การหว่าน, การโรย ;
Def:การตกลงมาเป็นเม็ดๆ กระจายทั่วไป เช่น ฝนโปรย, การทำให้ตกลงมาด้วยอาการคล้ายคลึงเช่นนั้น เช่น การโปรยข้าวตอกดอกไม้ ;
Samp:ในการบวชเมื่อใกล้เสร็จพิธีกรรมต่างๆ แล้ว ต้องมีการโปรยทานเป็นขั้นตอนสุดท้าย
การร่อน :
(N) ;
panning ;
Related:sifting, brandish, winnowing ;
Syn:การกรอง, การแยก ;
Def:การแยกเอาของละเอียดออกจากของหยาบ โดยใช้เครื่องแยกมีแร่งเป็นต้นแกว่งยักไปย้ายมาให้ของที่ละเอียดหลุดลงไป เช่น ร่อนข้าว ;
Samp:เขาไปดูการร่อนทรายของคนงานก่อสร้าง
การลงแขก : (N) ; gathering for growing rice ; Related:getting the help of one's friends neighbours, gathering to help at harvest time ; Syn:การช่วยกัน ; Def:การช่วยกันทำงานโดยวิธีผลัดเปลี่ยนช่วยกันเป็นบ้านๆ ไป เช่น การลงแขกเกี่ยวข้าว ; Samp:การลงแขกเป็นกิจกรรมกลุ่มของชาวบ้านที่ทำให้เกิดความสามัคคีในหมู่คณะ
กำตัด : (N) ; gambling game without a banker ; Related:a kind of game ; Def:การพนันชนิดหนึ่ง ลักษณะเหมือนกำถั่ว ใช้กำเบี้ย ต่างคนต่างถือแต้ม ไม่มีเจ้ามือ กำแล้วจะเติมหรือชักออกก็ได้ ; Samp:พวกเขากำลังเล่นกำตัด
กินสี่ถ้วย : (V) ; feast in a party ; Related:have a dinner in a banquet which has special 4 desserts ; Def:กินเลี้ยงในพิธีงาน [สี่ถ้วย คือ ขนม 4 อย่าง อย่างละถ้วย ได้แก่ ไข่กบ (สาคู), นกปล่อย (ลอดช่อง), มะลิลอย (ข้าวตอก), อ้ายตื้อ (ข้าวเหนียว) มีน้ำกะทิใส่ชามอยู่กลาง]
กุญแจมือ : (N) ; handcuffs ; Related:bracelets, shackles ; Def:ห่วงเหล็กมีกุญแจไข สำหรับเจ้าหน้าที่ใช้ใส่ข้อมือผู้ต้องหา ; Samp:นายตำรวจออกคำสั่งให้จ่าจับมือผู้ต้องหาไพล่หลังสวมกุญแจมือ ; Unit:คู่
เก๋ง : (N) ; house with a Chinese style roof ; Related:Chinese patterned small house ; Syn:เก๋งจีน ; Def:เรือนตึกมีรูปหลังคาแบบศาลเจ้าจีน ; Samp:สถานที่ รวมทั้งอาคารแบบเก๋งจีน เคยอยู่ในความครอบครองของผู้มีบุญหนักศักดิ์ใหญ่ในแผ่นดิน ; Unit:หลัง
เกล้ากระหม่อม :
(PRON) ;
I ;
Related:me ;
Syn:เกล้าฯ ;
Ant:เกล้ากระหม่อมฉัน ;
Def:สรรพนามบุรุษที่1 ใช้แทนตัวผู้พูดเพศชาย เพ็ดทูลพระอนุวงศ์ชั้นพระเจ้าวรวงศ์เธอ, พระวรวงศ์เธอที่ทรงกลม และสมเด็จพระสังฆราช ;
Samp:เกล้ากระหม่อมขอรับพระบรมราชโองการไว้เหนือเกล้า
โก๋ : (N) ; kind of Chinese pancake made of rice-flour ; Syn:ขนมโก๋ ; Def:ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยแป้งข้าวเหนียวผสมน้ำตาลทราย อัดใส่พิมพ์เป็นรูปต่างๆ ; Samp:เด็กๆ ชอบกินขนมโก๋ ; Unit:ชิ้น
ขนมครก : (N) ; kind of Thai sweetmeat ; Def:ขนมหวานชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งข้าวเหนียวและน้ำตาล และกะทิ หยอดในภาชนะที่มีลักษณะเป็นหลุมเล็กๆ ตั้งบนไป ; Samp:วันนี้แม่ค้าขายขนมครกใจดี แถมขนมครกให้ทุกคน ; Unit:ฝา, ชิ้น, คู่
ขนมจาก : (N) ; Thai sweetmeat made of flour, coconut and sugar ; Def:ชื่อขนมชนิดหนึ่งทำด้วยแป้งข้าวเหนียวผสมมะพร้าวกับน้ำตาล ห่อด้วยใบจากแล้วปิ้ง ; Samp:ประโยชน์ของใบจากใช้ประโยชน์ได้มากมายเช่น ทำขนมจาก ใช้เย็บมุงหลังคา ; Unit:ชิ้น, อัน
ขนมชั้น : (N) ; kind of Thai sweetmeat ; Def:ขนมหวานชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งข้าวเหนียวและน้ำตาล และกะทิ นำไปนึ่งทีละน้อย เมื่อสุกสามารถลอกออกทีละชั้นได้ ; Samp:ขนมชั้นปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมมาก เช่นมีการทำเป็นดอกกุหลาบ ; Unit:ชิ้น
ขนมนางเล็ด : (N) ; name of a round and flat sweetmeat ; Def:ชื่อขนมชนิดหนึ่ง ทำด้วยข้าวเหนียวนึ่งแผ่เป็นแผ่นกลม ตากแห้ง ทอดน้ำมันให้พองแล้วโรยน้ำตาลเคี่ยว
ของกลาง :
(N) ;
exhibit ;
Related:property in dispute, common property in dispute, stolen property ;
Syn:หลักฐาน ;
Def:ของที่ทำหรือมีไว้เป็นความผิด หรือที่ได้มาโดยได้กระทำความผิด หรือที่เกี่ยวเนื่องกับการกระทำความผิด หรือที่สงสัยว่าเป็นของดังกล่าว ซึ่งเจ้าพนักงานได้ยึดไว้เป็นหลักฐานในคดีอาญา ;
Samp:จำเลยถูกจับได้พร้อมด้วยของกลาง
ของถวาย :
(N) ;
offering/s ;
Related:gift, present (only to monks, royalty, spirits) ;
Def:สิ่งของที่มอบให้ (ใช้แก่พระสงฆ์หรือเจ้านาย) ;
Samp:ท่านมาถึงสันติอโศก 21.20 น. มาพร้อมของถวาย กระเช้าผลไม้ และของกินของใช้อีกหนึ่งกล่อง ;
Unit:ชนิด
ของเลื่อน :
(N) ;
savoury ;
Def:สำรับคาวหวานที่เจ้าภาพในงานทำบุญนำไปให้ผู้ที่นับถือด้วยไมตรีจิต
ของเลื่อนเตือนขันหมาก :
(N) ;
savoury ;
Def:สำรับคาวหวานเนื่องในการแต่งงาน ซึ่งฝ่ายเจ้าสาวนำไปให้ฝ่ายเจ้าบ่าวเพื่อเตือนบอกให้ทราบว่าทางบ้านเจ้าสาวเตรียมพร้อมที่จะรับขันหมากได้แล้ว
ของว่าง :
(N) ;
snack ;
Related:light meal, between-meal edible ;
Syn:เครื่องว่าง, อาหารว่าง, ของกินเล่น ;
Def:ของกินนอกเวลากินข้าว มักกินในเวลาบ่าย ;
Samp:ผลไม้ที่นิยมรับประทานเป็นของหวานของว่างหรือเมื่อหิวได้แก่กล้วย ส้มต่างๆ แตงโม สับปะรด มะละกอ
ขอฉาย :
(N) ;
tool for spreading out straw on the floor ;
Related:bamboo stick used for removing straw from the threshing floor ;
Syn:คันฉายดอง, ดองหาย, กระดองหาย ;
Def:ไม้สำหรับสงฟางในเวลานวดข้าว
ขอเฝ้า : (V) ; ask to present before a King ; Syn:ขอเข้าเฝ้า ; Def:ไปหาเจ้านาย ; Samp:กระทาชายนายหนึ่งได้มาขอเฝ้าพระเจ้าแผ่นดิน
ขะเน็ด :
(N) ;
a rope made from rice-straw for binding sheaves of rice-stalks ;
Syn:เขน็ด ;
Def:ฟางที่ทำเป็นเชือกมัดฟ่อนข้าว ;
Samp:พวกผู้หญิงกำลังช่วยกันทำขะเน็ดอยู่ที่ลานบ้าน
ข้าพระพุทธเจ้า :
(PRON) ;
I ;
Def:เป็นสรรพนามบุรุษที่ 1 ใช้แทนตัวผู้พูดกราบทูลเจ้านายชั้นสูงหรือพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:ด้วยบารมีพระปกเกล้าฯ ขอให้ข้าพระพุทธเจ้ารอดอันตรายทุกอย่าง
ข้าราชบริพาร :
(N) ;
courtier ;
Related:court official, king's servant ;
Syn:บริวาร, ข้าหลวง, ข้าราชสำนัก ;
Def:คนที่ถวายตัวเป็นข้าของกษัตริย์หรือเจ้านายอย่างจงรักภักดี ;
Samp:กษัตริย์ในราชวงศ์ถังพระราชทานเลี้ยงแก่ข้าราชบริพารทุกวัน ;
Unit:คน
ข้าวโพด :
(N) ;
corn ;
Related:maize ;
Def:ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Zea mays Linn. ในวงศ์ Gramineae ลำต้นสูง คล้ายอ้อยหรือข้าวฟ่าง เมล็ดเรียงชิดกันแน่นรอบซังเป็นฝักกลมๆ ยาวๆ มีกาบหุ้มหลายชั้น ;
Samp:เกษตรกรปลูกข้าวโพดหลายชนิดทั้งที่คนสามารถบริโภคได้และที่ใช้เลี้ยงสัตว์ ;
Unit:ฝัก, ต้น
ข้าหลวง :
(N) ;
governor ;
Syn:ข้าราชบริพาร, บริวาร ;
Def:คนที่ถวายตัวเป็นผู้รับใช้ของในหลวงและเจ้านาย ;
Samp:คุณย่าของดวงใจเคยเป็นข้าหลวงในวังมาก่อน ;
Unit:คน
ข้าหลวงน้อย :
(N) ;
a personal attendant of princes or nobles ;
Syn:ข้ารับใช้, ข้าหลวง ;
Def:คนใช้ของเจ้านาย ;
Samp:หล่อนได้มารยาทงามมาจากข้าหลวงน้อยในวัง ;
Unit:คน
ขี้เค้า :
(N) ;
slave ;
Related:servant ;
Syn:ขี้ข้า, บ่าว, ไพร่, คนใช้ ;
Def:ผู้ที่มีหน้าที่รับใช้การงานต่างๆ หรือรับคำสั่งจากเจ้านาย ;
Samp:ทำดีกับพวกขี้เค้ามากไปก็ไม่ได้ เดี๋ยวมันจะได้ใจ ;
Unit:คน
เข่ง : (N) ; kind of Chinese sweetmeat steamed in a basket ; Syn:ขนมเข่ง ; Def:ชื่อขนมอย่างหนึ่ง ทำด้วยแป้งข้าวเหนียวกับน้ำตาล ใส่กระทงวางในเข่งเล็กๆ นึ่งให้สุก ; Samp:ป้าฝากขนมเข่งมาให้เต็มถุงเลย เอาไปนึ่งอีกทีก่อนจะกิน
เข่ง : (N) ; Chinese pastry in the shape of a basket ; Syn:ขนมเข่ง ; Def:ชื่อขนมอย่างหนึ่ง ทำด้วยแป้งข้าวเหนียวกับน้ำตาล ใส่กระทงวางในเข่งเล็กๆ นึ่งให้สุก ; Samp:ป้าฝากขนมเข่งมาให้เต็มถุงเลย เอาไปนึ่งอีกทีก่อนจะกิน
เขน็ด :
(N) ;
a rope made from rice-straw for binding sheaves of rice-stalks ;
Syn:ขะเน็ด ;
Def:ฟางที่ทำเป็นเชือกมัดฟ่อนข้าว ;
Samp:อย่าลืมเอาเขน็ดไปนาด้วยนะ ;
Unit:เส้น
เข้าเฝ้า : (V) ; have an audience with royalty ; Related:be receive in audience, appear before royolty ; Def:ไปหาเจ้านาย ; Samp:นายตำรวจที่เข้าดำรงตำแหน่งใหม่ยังไม่ได้เข้าเฝ้าฯ เพื่อโปรดเกล้าฯ เลย
คลุมถุงชน : (V) ; hold an arranged marriage ; Related:hold a blind marriage ; Def:ลักษณะที่ทั้ง 2 ฝ่ายมาเผชิญกัน ทั้งที่ไม่เคยเห็นไม่เคยรู้จักกันมาก่อน, มักใช้แก่ประเพณีแต่งงานสมัยก่อนที่พ่อแม่เป็นผู้จัดการให้โดยที่เจ้าตัวไม่เคยรู้จักหรือรักกันมาก่อน ; Samp:การเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่มองเห็นได้ชัด คือ พ่อแม่ไม่คลุมถุงชนลูก และสถานภาพของผู้หญิงก็สูงขึ้น
ความหิว :
(N) ;
hungriness ;
Related:starvation, craving, thirst ;
Syn:ความอยาก, ความหิวโหย ;
Ant:ความอิ่ม ;
Def:การอยากข้าวอยากน้ำ, การอยากกินอาหาร ;
Samp:เขาปรายตามองพร้อมๆ กับคว้ากาน้ำเทน้ำกรอกใส่ปากด้วยความหิวจนกระทั่งรู้สึกแน่นจุกจึงวางไว้ที่เดิม
คันฉาย 1 :
(N) ;
hayfork ;
Related:a kind of wood fork, tool for spreading out straw on the floor ;
Syn:ขอฉาย, ดองฉาย, ดองหาย ;
Def:ไม้สำหรับสงฟางในเวลานวดข้าว ;
Unit:คัน
คาทอลิก :
(N) ;
Catholic ;
Related:Roman Catholic ;
Syn:โรมันคาทอลิก ;
Def:ชื่อนิกายหนึ่งของคริสต์ศาสนา มีพระสันตะปาปาเป็นประมุข เชื่อถือในตรีเอกภาพ คือถือว่า พระบิดา พระบุตร และพระจิต เป็นพระเป็นเจ้าองค์เดียวกัน ยกย่องแม่พระและนักบุญ ;
Samp:เธอไม่อาจหย่ากับสามีได้เพราะเป็นคาทอลิก ถ้าจะแต่งงานใหม่ได้ก็ แต่โดยสามีของเธอตายไปเท่านั้น
คำราชาศัพท์ :
(N) ;
royal word ;
Related:royal language, terms of reverence ;
Syn:ราชาศัพท์ ;
Def:คำเฉพาะใช้สำหรับเพ็ดทูลพระเจ้าแผ่นดินและเจ้านาย, ต่อมาหมายรวมถึงคำที่ใช้กับพระภิกษุสงฆ์ ข้าราชการและสุภาพชนด้วย ;
Samp:สตรีที่มีบรรดาศักดิ์เป็นท่านผู้หญิงมิได้มีระเบียบให้ใช้คำราชาศัพท์ ;
Unit:คำ
คุ้ม 2 : (N) ; residence of a Lao prince in the north of Thailand ; Def:บ้านเจ้านายฝ่ายเหนือ ; Samp:การปกครองท้องถิ่นได้รวมหมู่บ้านกลุ่มหรือคุ้มต่างๆ เข้าเป็นตำบล