กิเลส :
(N) ;
desires ;
Related:sensuality, lust, lustful desires, sin, evil wish, longing, greed, human passion ;
Def:เครื่องทำใจให้เศร้าหมอง ได้แก่ โลภ โกรธ หลง ;
Samp:มนุษย์เรายังมีกิเลสอีกมาก
กามตัณหา :
(N) ;
sensuality ;
Related:sexual desire, lust ;
Syn:กิเลส ;
Def:ความอยากในกามคุณทั้ง 5 ;
Samp:กามตัณหาเป็นตัณหาหนึ่งที่ก่อให้เกิดทุกข์
ตบะ :
(N) ;
penance ;
Related:heat, warmth, pain, suffering, bodily mortification, penance, religious austerity, devout meditation ;
Syn:ความเพียร, เครื่องเผาผลาญกิเลส, การข่มกิเลส ;
Samp:เขาบำเพ็ญตบะเพื่อดับกิเลส
เผา :
(V) ;
burn ;
Syn:เผาผลาญ ;
Def:ทําให้เร่าร้อน เช่น กิเลสเผา ;
Samp:คุณต้องรีบดับกิเลสตัณหาที่กำลังเผาใจคุณอยู่ตอนนี้ให้หมดสิ้นไป
วิบากกรรม : (N) ; misery from bad deeds ; Related:unjust deed ; Syn:กรรมหนัก ; Def:ความลำบากทุกข์ยากจากผลกรรมที่ทำไว้ ; Samp:กิเลสเป็นเหตุให้เกิดวิบากกรรมอย่างไม่จบไม่สิ้น
อกุศล :
(N) ;
evil ways ;
Syn:ชั่ว ;
Ant:กุศล ;
Def:ไม่ดี, ไม่เป็นมงคล ;
Samp:กิเลสเหล่านี้เป็นอกุศล คือไม่เป็นกิจของคนฉลาด
การหลุดพ้น :
(N) ;
release ;
Related:freeing, unchain, liberate, redeem ;
Def:การหมดสิ้นแล้วซึ่งกิเลส ;
Samp:การหลุดพ้นจากความยึดมั่นที่ผิดๆ เป็นใจความสำคัญที่สุดของพุทธศาสนา
ดาบส :
(N) ;
hermit ;
Related:ascetic ;
Syn:ฤษี ;
Def:ผู้บำเพ็ญตบะคือการเผากิเลส ;
Samp:นางกบตัวหนึ่งที่อยู่ที่บรรณศาลาก็ได้อาศัยน้ำนมที่ดาบสปันเป็นทานให้กินทุกวัน
ติด 1 : (V) ; addicted to ; Syn:ติดข้อง ; Def:อาการที่ข้องอยู่ เช่น ติดอยู่ในโลก ติดอยู่ในกิเลส ; Samp:สามีภรรยาคู่นี้ยังคงต้องติดอยู่ในวังวนของการค้ายาบ้า
ไตรวิชชา : (N) ; three-acknowledgement group ; Syn:วิชชา 3 ; Def:วิชชา 3 คือ วิชชาระลึกชาติหนหลังได้ 1 วิชชารู้ความตายความเกิดของคนและสัตว์ 1 วิชชารู้ในทางทำให้สิ้นกิเลส 1
ธุดงค์ :
(N) ;
pilgrimage ;
Related:travel, wayfaring, trip ;
Def:องค์คุณเครื่องกำจัดกิเลส, ชื่อวัตรปฏิบัติอย่างเคร่งครัดของภิกษุ มี 13 อย่าง เช่น การอยู่ในป่า การอยู่โคนไม้
นฤพาน :
(N) ;
nirvana ;
Related:salvation, nirvana dying of lust, release from existence through the dying out of lust ;
Syn:นิพพาน ;
Def:ความดับสนิทแห่งกิเลสและกองทุกข์
พระธุดงค์ : (N) ; monk on pilgrimage ; Def:พระที่ปฏิบัติธรรมในป่าเพื่อกำจัดกิเลส ; Samp:วันหนึ่งมีพระธุดงค์ 2 รูป ผ่านมาบิณฑบาตที่หน้าบ้านเพื่อขอบิณฑบาตกลด ; Unit:รูป
มนุษย์ :
(N) ;
human ;
Related:human being, man or woman, creature, mortal ;
Syn:สามัญชน, บุคคล, คน, ปุถุชน ;
Def:สัตว์ที่รู้จักใช้เหตุผล, สัตว์ที่มีจิตใจสูงแต่ยังมีกิเลส ;
Samp:มนุษย์ในอนาคต เป็นมนุษย์ที่มีโอกาสเรียนทุกอย่างที่อยากจะเรียนได้โดยไม่มีวันสิ้นสุด ;
Unit:คน
วิมุตติ :
(N) ;
liberation ;
Related:release, nirvana, deliverance, freedom ;
Syn:ความพ้น, ความหลุดพ้น, นิพพาน ;
Def:การขาดจากความพัวพันแห่งโลก, การหมดกิเลส ;
Samp:การเจริญทางวาจา ทางใจของตนจึงจะเป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา เป็นวิมุตติ
วิโมกข์ :
(N) ;
release from human affairs ;
Related:liberation, Nirvana, deliverance, freedom ;
Syn:ความหลุดพ้น, ความพ้น, พระนิพพาน ;
Def:การขาดจากความพัวพันแห่งโลก, การหมดกิเลส
หลุดพ้น : (V) ; be free from evil ; Related:go to nirvana ; Def:หมดกิเลส ; Samp:จะเห็นได้ว่าภิกษุจำนวนหนึ่งมิได้บวช เพราะต้องการที่จะหลุดพ้น แต่เพราะเห็นว่าสามารถหาประโยชน์จากการบวชได้
ทางธรรม :
(ADJ) ;
religious ;
Ant:ทางโลก ;
Def:ซึ่งเกี่ยวกับศาสนา, ซึ่งเกี่ยวกับความถูกต้อง ;
Samp:ถ้าตัดกิเลสทางโลกได้ก็จะพบกับความสุขทางธรรม
เบญจขันธ์ : (N) ; five elements or attributes of corporeal being ; Def:กอง 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ; Samp:มนุษย์เราหากถอนความหลงติดในเบญจขันธ์เสียให้สิ้นเชิงคงจะไม่ตกอยู่ในกิเลส
พระอรหันต์ :
(N) ;
Buddhist saint ;
Syn:อรหันต์ ;
Def:ผู้สำเร็จธรรมสูงสุดในประพุทธศาสนา, ผู้บรรลุพระนิพพาน ;
Samp:สิ่งที่ทำให้องคุลีมารเป็นพระอรหันต์ได้ คือ ความเพียรพยายามในการเอาชนะกิเลส ;
Unit:องค์
โสดาบัน : (N) ; the first one who is enlightened ; Syn:พระโสดาบัน ; Def:ผู้แรกถึงกระแสธรรม เป็น ชื่อพระอริยบุคคลชั้นต้น ; Samp:อริยบุคคลซึ่งยังมีกิเลส คือ โสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี