บู่ :
(N) ;
goby ;
Syn:ปลาบู่ ;
Def:ปลาจำพวกหนึ่ง ในหลายสกุลและหลายวงศ์ ครีบท้องอยู่ในแนวหน้าครีบอก รูปร่าง ลักษณะ สีสัน ถิ่นอาศัย พฤติกรรมและขนาดแตกต่างกัน มีทั้งในทะเล น้ำกร่อย และน้ำจืด ;
Samp:คนสมัยก่อนไม่นิยมกินปลาบู่เพราะถือว่า เป็นปลาในนิทานที่มีความพิเศษ ;
Unit:ตัว ปู่ :
(N) ;
grandfather ;
Related:grandpa, paternal grandfather ;
Def:พ่อของพ่อ ;
Samp:ปู่ย่าตายายช่วยกันเลี้ยงหลานแทนพ่อแม่ที่ออกไปทำงานนอกบ้าน ;
Unit:คน ปู่น้อย : (N) ; younger brother of the paternal grandfather ; Def:น้องชายของปู่ ; Samp:ปู่น้อยเป็นคนสอนฉันตีขิม ; Unit:คน
หลานปู่ :
(N) ;
grandchild ;
Related:grandson (boy), granddaughter (girl) ;
Samp:ปู่รักหลานๆ อย่างสุดสวาทขาดใจ และก็เล่นกับหลานปู่อย่างไม่รู้เหน็ดเหนื่อย ;
Unit:คน กระบุ่มกระบ่าม :
(ADV) ;
falteringly ;
Related:stumblingly, clumsily, carelessly, awkwardly ;
Syn:บุ่มบ่าม, ซุ่มซ่าม ;
Samp:ฉันเดินกระบุ่มกระบ่ามเลยชนข้าวของแตกกระจาย ศาลปู่ตา : (N) ; shrine of the ancestor ; Def:อาคารสำหรับเทพารักษ์ประจำหมู่บ้านสิงสถิตอยู่ ; Samp:ทางภาคอีสานเมื่อมีการตั้งหมู่บ้านจะต้องตั้งศาลปู่ตาขึ้นภายในหมู่บ้านด้วย ; Unit:ศาล
เจ้าปู่ :
(N) ;
aged man adored by people ;
Syn:ปู่เจ้า ;
Def:ผู้เฒ่าที่คนเคารพนับถือ ญาติสายโลหิต :
(N) ;
relative ;
Related:near relations ;
Def:คนร่วมสายเลือดอันเดียวกัน ;
Samp:ปู่, ย่า, ตา, ยาย, พ่อ, แม่และลูก ถือเป็นญาติสายโลหิต ;
Unit:คน ทวด :
(N) ;
great-grandfather ;
Related:great-grand parents ;
Syn:ชวด ;
Def:พ่อหรือแม่ของ ปู่ ย่า ตา ยาย ;
Samp:น้องขวัญเธอสืบเชื้อสายมาจากทวดพระยาเกษตรรักษา ต้นตระกูลโปษะกฤษณะ ;
Unit:คน ปู่เจ้า :
(N) ;
grand old man ;
Related:respected aged person ;
Syn:เจ้าปู่ ;
Def:ผู้เฒ่าที่คนเคารพนับถือ ;
Samp:แพงได้พระลอมาแนบข้างอยู่หว่างกลางก็เพราะติดตามไก่ที่ปู่เจ้าใช้ให้ผีลง ตะเภา 1 :
(N) ;
argosy ;
Related:Chinese junk ;
Syn:เรือตะเภา, เรือสะเภา, เรือสำเภา ;
Def:ชื่อเรือเดินทะเลชนิดหนึ่งแบบจีน ใช้แล่นด้วยใบ ;
Samp:ปู่ของเขาโล้ตะเภามาจากเมืองจีน ;
Unit:ลำ ตาไก่ :
(N) ;
eyelet ;
Related:metallic eyelets ;
Ant:ตางัว ;
Def:โลหะที่ทำเป็นรูใช้เลี่ยมรูผ้าหรือรูหนัง เพื่อกันช่องสึก, ขนาดเล็ก เรียกว่า ตาไก่, ขนาดใหญ่ เรียกว่า ตางัว ;
Samp:ปู่กำลังสาธิตการทำตาไก่ที่หนังวัวให้หลานๆ ดู ;
Unit:รู ตาไก่ :
(N) ;
eyelet ;
Related:metallic eyelets ;
Ant:ตางัว ;
Def:โลหะที่ทำเป็นรูใช้เลี่ยมรูผ้าหรือรูหนัง เพื่อกันช่องสึก, ขนาดเล็ก เรียกว่า ตาไก่, ขนาดใหญ่ เรียกว่า ตางัว ;
Samp:ปู่กำลังสาธิตการทำตาไก่ที่หนังวัวให้หลานๆ ดู ;
Unit:รู ที่ดินมือเปล่า : (N) ; outlaw land ; Related:land without document of ownership ; Def:ที่ดินซึ่งผู้ครอบครองยังไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ดิน ; Samp:ปู่ของเขามีที่ดินมือเปล่าอยู่หลายแปลง ; Unit:แปลง, ผืน
เฝือ : (CLAS) ; rice-field area of 100 sq.m. ; Def:ลักษณนามของที่นา 25 ตารางวา หรือ 100 ตารางเมตร เรียกว่า เฝือหนึ่ง ; Samp:ปู่มีที่นาอยู่เฝือหนึ่ง
เลอะเลือน :
(V) ;
become blurred ;
Related:be unclear, be confused ;
Syn:หลง, ลืม, หลงลืม ;
Def:มีความทรงจำที่ยุ่งเหยิง ;
Samp:ปู่แกเลอะเลือนมากแล้วเพราะอายุที่มากขึ้น แห :
(N) ;
fishnet ;
Related:cast nest ;
Def:ชื่อเครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง ถักเป็นตาข่าย ใช้ทอดแผ่ลงในน้ำแล้วค่อยๆ ดึงขึ้นมา ;
Samp:ปู่เขาออกไปทอดแหหาปลาบริเวณกลางแม่น้ำโขง ;
Unit:ปาก อา :
(N) ;
uncle ;
Def:น้องของพ่อ ;
Samp:ปู่กับย่ามีลูก 3 คนมีพ่อเป็นลูกคนโตและมีอารองกับอาเล็กเป็นลูกคนกลางและลูกคนสุดท้อง ปู่ทวด : (N) ; great grandfather ; Related:paternal great grandfather ; Def:พ่อของปู่หรือย่า ; Samp:ปู่ทวดของฉันท่านใจดีมาก
แปดสาแหรก :
(N) ;
eight dignitaries ;
Related:great grandparents, four ancestors on both sides in high class families, having the ways and manners of an aristocrat ;
Syn:สายวงศ์สกุล, สายสกุล ;
Def:คำเรียกต้นวงศ์สกุล คือ บิดามารดาของปู่และย่า 4 ของตาและยาย 4 รวม เป็น 8 ที่เป็นผู้ดีทั้งฝ่ายบิดาและมารดา เรียกว่า ผู้ดีแปดสาแหรก (เทียบสาแหรกที่มีข้างละ 4 ขา 2 ข้างเป็น 8 ขา) ;
Samp:เชื้อสายทั้งแปดสาแหรกของเขาล้วนเป็นผู้ดีทั้งนั้น แปดสาแหรก :
(N) ;
eight dignitaries ;
Related:great grandparents, four ancestors on both sides in high class families or ancient noble lineage, aristocrat of the bluest blood ;
Syn:สายวงศ์สกุล, สายสกุล ;
Def:เป็นคำเรียกต้นวงศ์สกุล คือ บิดามารดาของปู่และย่า 4 ของตาและยาย 4 รวม เป็น 8 ที่เป็นผู้ดีทั้งฝ่ายบิดาและมารดา เรียกว่า ผู้ดีแปดสาแหรก (เทียบสาแหรกที่มีข้างละ 4 ขา 4 ข้างเป็น 8 ขา) ;
Samp:พ่อแม่ของปู่ย่าตายายทั้งสองข้างเรียกว่าแปดสาแหรก ผู้ดีแปดสาแหรก : (N) ; a scion of eight aristocratic lines ; Def:ผู้ดีที่สืบทอดกันลงมาตั้งแต่ต้นวงศ์สกุล คือ บิดามารดาของปู่และย่า 4 บิดามารดาของตาและยาย 4 รวมเป็น 8 ; Unit:คน, พวก, ตระกูล
กงเต๊ก : (N) ; Chinese funeral ceremony ; Def:พิธีสวดทำบุญอุทิศกุศลแด่ดวงวิญญาณของผู้ตายในพิธีงานศพ ; Samp:ลูกหลานทำพิธีกงเต๊กให้คุณปู่โดยการเชิญพระจีนมาสวดให้กับศพ
กระชุ่มกระชวย :
(V) ;
be hale and hearty ;
Related:be healthy, be lively, be full of vitality, be energetic ;
Syn:แข็งแรง, สดชื่น, กระปรี้กระเปร่า ;
Ant:เหี่ยวเฉา ;
Samp:แม้จะอายุ 70 แล้วคุณปู่ก็ยังกระชุ่มกระชวยอยู่ กัปปิยการก : (N) ; one who waits on Buddhist priest ; Related:Buddhist priest's attending boy ; Def:ผู้ปฏิบัติพระภิกษุในเรื่องปัจจัย 4 คือ จีวร อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม ; Samp:ทิดปลิวเป็นกัปปิยการกของหลวงปู่แจ่ม ; Unit:คน
การผ่า :
(N) ;
slitting ;
Related:chopping, splitting, cutting, breaking, cleaving ;
Syn:การตัด, การหั่น ;
Def:การทำให้แยกออกจากกันตามยาวด้วยมีดหรือขวานอย่างผ่าฟืน, โดยปริยายหมายถึงกริยาที่ทำให้แยกออก เช่น ผ่าฝี ผ่าปากม้า ;
Samp:ฉันเรียนการผ่าฟืนจากปู่ของฉัน แก่ตัว :
(V) ;
be old ;
Related:be aged, get old ;
Syn:แก่, ชรา, แก่ชรา, แก่เฒ่า ;
Ant:หนุ่มสาว ;
Def:ย่างเข้าวัยแก่ ;
Samp:คุณปู่ก็แก่ตัวลงทุกวันคงจะช่วยอะไรไม่ได้หรอก ขัดคำสั่ง : (V) ; disobey an order ; Syn:ละเมิดคำสั่ง, ฝ่าฝืนคำสั่ง ; Ant:ปฏิบัติตามคำสั่ง, ทำตามคำสั่ง ; Samp:ในครอบครัวทุกอย่างขึ้นอยู่กับคุณปู่แต่เพียงผู้เดียว ทุกคนห้ามขัดคำสั่ง ห้ามเถียง
ครั้งหลัง :
(N) ;
the past ;
Related:the old days ;
Syn:สมัยก่อน ;
Samp:ทุกวันนี้คุณปู่ยังคงจำภาพอันหวานชื่นในครั้งหลังได้ ความโด่งดัง :
(N) ;
renown ;
Related:reputation, celebrity ;
Syn:ความดัง, ความมีชื่อเสียง, ความเลื่องลือ ;
Samp:ความโด่งดังในวิทยาคมของหลวงปู่ก็ยังเป็นที่เลื่องลือกันอยู่ จับมือ :
(V) ;
shake hands ;
Related:grasp hands ;
Syn:ประสานมือ ;
Def:ทำให้มือของผู้อื่นอยู่ในอุ้งมือของตนเพื่อแสดงมิตรไมตรีหรือเพื่อยึดไว้ ;
Samp:มือของปู่ก็ค่อยๆ เลื่อนมาจับมือของอาเบที่ขอบแคร่ จำวัด : (V) ; sleep (Buddhist monk) ; Def:นอนหลับ (ใช้แก่ภิกษุสามเณร) ; Samp:หลวงปู่จำวัดอยู่บนกุฏิ ห้ามใครรบกวน
โฉนด :
(N) ;
title deed ;
Related:title deed to a piece of land ;
Samp:ไม่มีใครรู้ว่าพ่อซ่อนโฉนดที่ดินของคุณปู่ไว้ที่ไหน เดินคาถา : (V) ; chant continuously ; Related:recite the text of prayer ; Syn:ท่องคาถา, สวดคาถา ; Def:ว่าคาถาในเทศน์มหาชาติเรื่อยไป ; Samp:หลวงปู่กำลังเดินคาถาอยู่บนธรรมาสน์
ตกทอด :
(V) ;
be descended ;
Related:be inherited, be handed down, be passed on ;
Syn:สืบทอด, สืบกันมา, รับช่วงต่อ ;
Def:ตกสืบกันมาเป็นทอดๆ, สืบจากผู้หนึ่งไปยังอีกผู้หนึ่ง ;
Samp:บ้านหลังนี้เป็นมรดกตกทอดมาจากคุณปู่และคุณย่า ต้นเพลิง : (N) ; igniter of fire ; Related:igniter of fire for cremation ; Syn:ผู้จุดไฟเผาศพ ; Def:ผู้ที่จุดไฟเผาศพคนแรก ; Samp:เขาเป็นต้นเพลิงในงานศพคุณปู่
ตะพด :
(N) ;
walking-stick ;
Related:cane, rod ;
Syn:ไม้ตะพด ;
Def:ไม้ถืออย่างหนึ่งทำด้วยไม้รวกเป็นต้น ยาวประมาณ 1 เมตร ;
Samp:คุณปู่เดินไม่ค่อยไหวจึงต้องใช้ตะพดช่วย ;
Unit:อัน ติดสำนวน : (V) ; use idiomatic expression ; Related:contract the habit of using certain words or idioms ; Def:พูดใช้สำนวนมากๆ, พูดจาเล่นสำนวน ; Samp:หลานๆ มักมานั่งฟังปู่เล่าเรื่องในอดีตเพราะปู่มักติดสำนวน ทำให้ได้รับความรู้เรื่องสำนวนไปอีกต่อหนึ่ง
เถรวาท :
(N) ;
doctrine ;
Related:priest ;
Syn:หินยาน, ทักษิณนิกาย, ลัทธิเถรวาท ;
Ant:มหายาน ;
Def:ลัทธิที่ถือตามคติซึ่งพระเถระพุทธสาวกได้ทำสังคายนาไว้ ;
Samp:หลวงปู่แจ่มเป็นพระสงฆ์ในนิกายเถรวาท ท้ายเรือน :
(N) ;
backyard ;
Syn:หลังบ้าน ;
Samp:ในตอนบ่าย ปู่มักชอบนอนอยู่ท้ายเรือน เพราะลมเย็นดี ทุกคราว :
(ADV) ;
every time ;
Related:at all times, all the time ;
Syn:ทุกครั้ง, เสมอ ;
Samp:ทุกคราวที่แม่ไปเยี่ยมปู่ ต้องนำผลไม้ไปฝากเสมอ เทพบุตร :
(N) ;
god ;
Related:male deity, angel, divinity ;
Syn:เทพยดา, เทวดา ;
Ant:เทพธิดา ;
Def:เทวดาผู้ชาย ;
Samp:เมื่อปู่เจ้าลาวตายไปแล้วจึงไปเกิดเป็นเทพบุตรบนสวรรค์ ;
Unit:องค์