พระยา : (N) ; Phya ; Def:บรรดาศักดิ์สูงกว่าพระ ต่ำกว่าเจ้าพระยา ; Samp:ตำนานความเป็นมาของโนรามีการกล่าวถึงในสมัยพระยาสายฟ้าฟาด
ออกญา :
(N) ;
title above Phra ;
Related:Phraya ;
Syn:พระยา ;
Def:บรรดาศักดิ์ชั้นสูงที่พระราชทานในสมัยอยุธยา สูงกว่าออกพระ เข้าใจว่ามาจากเขมร ;
Samp:ทหารอาสาชาวญี่ปุ่นยามาดะออกรบหลายครั้งจนได้รับแต่งตั้ง เป็นออกญาเสนาภิมุข พระยาเทครัว : (N) ; man who has both the mother and daughter, or both sisters, as his wives ; Def:ชายที่ได้หญิงเป็นภรรยาทั้งแม่ทั้งลูก หรือทั้งพี่ทั้งน้องในคราวเดียวกัน ; Samp:เขาบอกว่าเขาชอบลูกสาวบ้านนี้ทั้งพี่ทั้งน้อง สงสัยจะอยากเป็นพระยาเทครัว ; Unit:คน
กรมพระยา : (N) ; Krom Phraya ; Related:Prince of the second class ; Def:ยศของเชื้อพระวงศ์ที่พระเจ้าแผ่นดินทรงแต่งตั้ง ; Samp:สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงมีความเห็นว่าถิ่นฐานเดิมของไทยอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศจีน
กรมสมเด็จ :
(N) ;
Krom Somdej ;
Related:Prince of the blood ;
Syn:กรมพระยา ;
Def:ยศของเชื้อพระวงศ์ที่พระเจ้าแผ่นดินทรงแต่งตั้ง มาราธิราช : (N) ; god of the Evil ; Syn:พญามาร, พระยามาร ; Def:ราชาใหญ่ของมาร ; Samp:พระพุทธเจ้าชนะมาราธิราชที่ใต้ต้นโพธิ์ก่อนเข้าวัง
มาราธิราช : (N) ; god of the Evil ; Syn:พญามาร, พระยามาร ; Def:ราชาใหญ่ของมาร ; Samp:พระพุทธเจ้าชนะมาราธิราชที่ใต้ต้นโพธิ์ก่อนเข้าวัง
กินเมือง :
(V) ;
govern a town ;
Related:capture a town, rule the town, administer a country ;
Syn:ครองเมือง ;
Def:ปกครองเมือง ;
Samp:พระยาวชิรปราการกินเมืองกำแพงเพชร ต่อนี้ไป :
(ADV) ;
henceforth ;
Related:from now on, in the days to come, in future ;
Syn:ต่อแต่นี้ไป, ตั้งแต่นี้ต่อไป ;
Samp:พระยาอนุมานราชธนก็ได้ช่วยรักษาวัฒนธรรมส่วนหนึ่งไว้ให้แล้วต่อนี้ไปก็อยู่ที่เราจะ เอาไปใช้อย่างไร บูรณภาพ :
(N) ;
completeness ;
Related:fullness, integrity ;
Def:ความครบถ้วนบริบูรณ์ ;
Samp:พระยาตากสินขับไล่ทัพพม่าไปจากแผ่นดินไทย พร้อมทั้งกอบกู้บูรณภาพและเอกภาพแห่งราชอาณาจักรกลับคืนมา พา :
(V) ;
bring ;
Related:lead, guide, take ;
Syn:นำ, นำพา ;
Def:นำไป ;
Samp:พระยากำแพงเพชรพากำลังคนประมาณพันหนึ่งตีหักวงล้อมพม่าออกไป มีพิษมีภัย :
(V) ;
bear malice (to somebody) ;
Related:do harm (to somebody) ;
Syn:เป็นอันตราย ;
Samp:พระยาอนุมานราชธนเป็นคนไม่มีพิษมีภัยแก่ใคร ท่านเป็นครูที่อุ้มชูศิษย์ ราชทูต :
(N) ;
envoy ;
Related:embassy, envoy extraordinary, minister plenipotentiary ;
Def:ผู้นำพระราชสาสน์ไปประเทศอื่น, ผู้แทนชาติในประเทศอื่น, ตำแหน่งผู้แทนรัฐถัดจากอัครราชทูต ;
Samp:พระยามนตรีสุริยวงศ์เป็นราชทูตอัญเชิญพระราชสาสน ์และเครื่องราชบรรณาการของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวไปถวายสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียแห่งอังกฤษ ล้างบาป :
(V) ;
expiate one's sins ;
Related:wash away one's sins ;
Syn:ไถ่บาป ;
Ant:ทำบาป ;
Def:กระทำสิ่งต่างๆ เพื่อชดใช้บาปที่ทำไว้ ;
Samp:พระยาพานเป็นผู้สร้างเจดีย์เพื่อล้างบาปที่ได้กระทำปิตุฆาต และฆ่ายายหอมผู้มีพระคุณ หม่อมฉัน :
(PRON) ;
I ;
Def:สรรพนามบุรุษที่ 1 สำหรับแทนชื่อผู้พูด สำหรับเจ้านายที่มีศักดิ์เสมอกัน ;
Samp:พระยาดำรงราชานุภาพทรงกล่าวถึงไว้ตอนหนึ่งว่า ครั้งหนึ่งหม่อมฉันขึ้นไปเมืองพิษณุโลกไปถามหาของโบราณในเมืองนั้น อัจฉริยบุคคล :
(N) ;
genius ;
Def:บุคคลผู้มีปัญญาความสามารถเยี่ยมยอดมาแต่กำเนิด ;
Samp:พระยาอนุมานราชธนได้รับคำยกย่องว่าเป็นอัจฉริยบุคคล ;
Unit:คน อัจฉริยภาพ :
(N) ;
genius ;
Related:remarkable talent, remarkable aptitude ;
Def:ความเป็นผู้มีปัญญาความสามารถเกินกว่าระดับปกติมาก ;
Samp:พระยาอนุมานราชธนมีอัจฉริยภาพโดยลักษณะที่เป็นธรรมชาติส่วนตัวเป็นพื้นฐาน คุณหญิง :
(N) ;
Lady ;
Def:คำนำหน้าชื่อสตรีที่เป็นเอกภรรยาของพระยา หรือสตรีที่สมรสแล้วและได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตั้งแต่ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าลงมา ;
Samp:ข่าวนั้นโยงเอาชื่อของคุณหญิงภรรยานักการเมืองระดับบิ๊กเข้ามาเกี่ยวข้องในฐานะ หุ้นส่วน ด้วย เจ้าคุณ : (N) ; personal pronoun used for both the 2nd and 3rd person, referring to a Phya, or to a Lord Abbot of monastery ; Def:คำเรียกผู้มีบรรดาศักดิ์ตั้งแต่ชั้นพระยาขึ้นไปและพระภิกษุที่เป็นพระราชาคณะ, บรรดาศักดิ์ฝ่ายในที่ทรงแต่งตั้ง ; Samp:ฉันอิจฉาเจ้าคุณที่ได้อยู่ทันเห็นห้องสมุดที่รัฐบาลเปิดให้เป็นเกียรติ ; Unit:คน
ถึงแก่อนิจกรรม :
(V) ;
pass away ;
Related:die, dead, perish ;
Syn:ตาย, มรณะ, เสีย, สิ้นใจ, มรณกรรม, ดับ, ถึงมรณกรรม, ถึงแก่มรณกรรม, ถึงแก่กรรม, ถึงมรณภาพ, มรณภาพ ;
Ant:เกิด, ประสูติ, กำเนิด ;
Def:ตาย (ใช้แก่พระยาพานทองหรือเทียบเท่า) ;
Samp:พอท่านรับประทานอาหารนี้แล้ว ท่านก็เป็นลมสิ้นสติไปจนถึงแก่อนิจกรรมดังกล่าว กุศลเจตนา :
(N) ;
virtuous intention ;
Related:good intention, goodwill ;
Def:ความหวังดี ;
Samp:ราษฎรผู้มีกุศลเจตนา ได้พร้อมใจกันจัดงานเลี้ยงฉลอง 100 ปี พระยาอนุมานราชธน ครอง :
(V) ;
occupy ;
Related:possess, hold, control, enter into possession ;
Syn:ครอบครอง ;
Def:เป็นเจ้าของ ;
Samp:ตระกูลของท่านพระยาได้ครองสิทธิ์ที่ทำกินนี้มาโดยตลอด จุฬาราชมนตรี : (N) ; chief of the Muslim in Thailand ; Def:ตำแหน่งประมุขหรือหัวหน้าชาวอิสลามในทางราชการแต่งตั้ง ทางราชการให้กรรมการอิสลามคัดเลือกมุสลิมอาวุโสขึ้นคนหนึ่งแล้วอออกคำสังให้ดำรงตำแหน่ง ; Samp:หัวหน้าที่มีบรรดาศักดิ์เป็นพระยา มีราชทินนามว่าจุฬาราชมนตรี
แตกฉาน :
(ADV) ;
fluently ;
Syn:เชี่ยวชาญ, เข้าใจแจ่มแจ้ง, ชำนาญ, ชำนิชำนาญ ;
Samp:เมื่อพระยาอนุมานราชธนสามารถอ่านภาษาไทยได้อย่างแตกฉาน ท่านได้รับจ้างอ่านหนังสือประโลมโลกให้พวกผู้ใหญ่ฟัง ทวด :
(N) ;
great-grandfather ;
Related:great-grand parents ;
Syn:ชวด ;
Def:พ่อหรือแม่ของ ปู่ ย่า ตา ยาย ;
Samp:น้องขวัญเธอสืบเชื้อสายมาจากทวดพระยาเกษตรรักษา ต้นตระกูลโปษะกฤษณะ ;
Unit:คน เทครัว : (V) ; take all the woman in a family as his wives ; Def:เรียกลักษณะที่ชายได้หญิงเป็นภรรยาทั้งแม่ทั้งลูกหรือทั้งพี่ทั้งน้อง ; Samp:สมบูรณ์ได้ลูกสาวบ้านนี้เป็นภรรยาทั้งหมด คนจึงเรียกเขาว่าพระยาเทครัว
มัธยม :
(N) ;
secondary (education) ;
Related:middle school, high school ;
Syn:มัธยมศึกษา ;
Def:ชั้นการศึกษา หลักสูตรสูงกว่าชั้นประถม ต่ำกว่าอุดมศึกษา ;
Samp:ถึงแม้ว่าพระยาอนุมานราชธนจะจบแค่มัธยม 4 แต่ท่านเป็นพระยาเมื่ออายุเพียง 36 ปีเท่านั้น รจนา :
(V) ;
compose ;
Related:write, author ;
Syn:ประพันธ์ ;
Samp:หลักสูตรการศึกษาพระพุทธศาสนาของพระภิกษุสามเณรนั้น รจนาโดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส รับสั่ง :
(V) ;
say ;
Related:speak ;
Syn:ตรัส, พูด, กล่าว, บอก ;
Samp:สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพเคยรับสั่งว่า เริ่มมีความสนพระทัยในการอ่าน ก็ด้วยการเริ่มต้นอ่านสามก๊ก สละสลวย :
(V) ;
be beautiful ;
Related:be elegant, be graceful, be fine, be well-arranged, be smooth ;
Syn:สวยงาม, เป็นระเบียบ ;
Def:เป็นระเบียบเรียบร้อย ;
Samp:สำนวนภาษาในหิโตปเทศนั้นสละสลวย ฟังเป็นไทยแท้ดังที่พระยาอนุมานราชธนได้เล่าไว้ เอางานเอาการ :
(V) ;
be diligent ;
Related:be persevering ;
Syn:ขยัน, เอาการเอางาน ;
Ant:ขี้เกียจ ;
Def:ตั้งใจทำการงานด้วยความขยันขันแข็ง ;
Samp:เหตุที่ทำให้ได้ใกล้ชิดกับท่านพระยาอนุมานราชธน ก็เพราะท่านเห็นว่า เขาเอางานเอาการจริงๆ