- มุขยประโยค-  :  (N)-  ;  main clause-  ;  Related:principle clause of a sentence-  ;  Def:ชื่อประโยคในตำราไวยากรณ์ ได้แก่ ประโยคที่มีประโยคอื่นแฝงอยู่ด้วย-  ;  Unit:ประโยค
 
- ประโยค-  :  (N)-  ;  sentence-  ;  Related:clause-  ;  Def:คำพูดหรือข้อความที่ได้ความบริบูรณ์ตอนหนึ่งๆ-  ;  Samp:ถ้าเรียนหลักภาษาก็อาจวิเคราะห์ประโยคได้ว่าส่วนใดเป็นภาคประธาน ส่วนใดเป็นภาคแสดง-  ;  Unit:ประโยค
 
- ประโยค-  :  (N)-  ;  grade in Buddhist theology-  ;  Related:class, level-  ;  Def:ชั้นแห่งความรู้ภาษาบาลี-  ;  Samp:ปีนี้มีพระภิกษุสามเณรสอบไล่ได้เปรียญ 9 ประโยคถึง 23 รูป-  ;  Unit:ประโยค
 
- ประโยคบอกเล่า : (N) ; affirmative sentence ; Def:รูปประโยคชนิดแสดงเนื้อหา ; Samp:เรื่องดังกล่าวผู้แต่งเริ่มเรื่องด้วยประโยคบอกเล่า 
- ประโยคปฏิเสธ : (N) ; negative sentence ; Samp:ประโยคบอกเล่าในภาษาไทยเปลี่ยนเป็นประโยคปฏิเสธได้โดยการเติมคำว่า ไม่ หน้าคำกริยา 
- เอกรรถประโยค-  :  (N)-  ;  simple sentence-  ;  Syn:เอกัตถประโยค, ประโยคความเดียว-  ;  Ant:อเนกรรถประโยค-  ;  Def:ประโยคที่มีเนื้อความเดียว มีบทกริยาสำคัญเพียงบทเดียว-  ;  Unit:ประโยค
 
- เปรียญ : (N) ; graduate of theology ; Def:ผู้สอบความรู้พระปริยัติธรรมสายบาลีได้ตามหลักสูตรตั้งแต่ 3 ประโยคขึ้นไป ; Samp:การศึกษาระดับสูงสุดของสงฆ์คือเปรียญ 9 ประโยค ; Unit:ประโยค 
- การแต่งประโยค-  :  (N)-  ;  composition-  ;  Related:construction-  ;  Def:การเรียบเรียงประโยค-  ;  Samp:วันนี้อาจารย์สอนการแต่งประโยคภาษาอังกฤษต่อจากสัปดาห์ที่แล้ว
 
- กริยาวิเศษณานุประโยค-  :  (N)-  ;  adverbial clause-  ;  Def:อนุประโยคที่ประกอบกริยาหรือวิเศษณ์ในประโยคความรวม
 
- คุณานุประโยค : (N) ; adjective clause ; Def:อนุประโยคที่ทำหน้าที่ประกอบคำนามหรือคำสรรพนาม ทำหน้าที่เหมือนคำคุณศัพท์ 
- นามานุประโยค : (N) ; noun clause ; Def:อนุประโยคที่ทำหน้าที่คล้ายกับนาม อาจเป็นประธาน กรรม หรือขยายก็ได้ 
- กรรมการก-  :  (N)-  ;  objective case-  ;  Related:accusative case in Thai grammar-  ;  Ant:กรรตุการก-  ;  Def:ผู้ถูกทำ เป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งใน 3 ส่วนของประโยค-  ;  Samp:ประโยคที่ว่า ตำรวจยิงผู้ร้าย  ผู้ร้าย เป็นกรรมการก
 
- ภาคแสดง-  :  (N)-  ;  predicate-  ;  Related:verb (+object) in a sentence-  ;  Def:ส่วนที่เป็นการกระทำของประธานในประโยค-  ;  Samp:ประโยคที่สมบูรณ์ต้องมีภาคแสดง
 
- กริยาวลี : (N) ; verb phrase ; Def:กลุ่มคำของคำกริยาแต่ยังไม่เป็นประโยคสมบูรณ์ ; Samp:นักภาษาศาตร์เก็บข้อมูลภาษาที่เป็นข้อความง่ายๆ เช่น นามวลี กริยาวลี อนุประโยคประเภทต่างๆ ประโยคลักษณะต่างๆ เป็นต้นหลัง 
- คำขยาย-  :  (N)-  ;  modifier-  ;  Samp:ประโยคที่ใช้ในปัจจุบันนี้มักเป็นประโยคหรือวลีซึ่งประกอบขึ้นด้วยคำหลักและคำขยายเป็นส่วนมาก
 
- เครื่องหมายดอกจัน-  :  (N)-  ;  asterisk-  ;  Def:เครื่องหมายวรรคตอนแบบหนึ่ง เป็นรูปกลมๆ เป็นจักๆ ดังนี้ *-  ;  Samp:ประโยคที่มีเครื่องหมายดอกจันอยู่หน้าประโยคแสดงว่าเป็นประโยคที่ใช้ไม่ได้
 
- เครื่องหมายวรรคตอน-  :  (N)-  ;  punctuation mark-  ;  Samp:ประโยคเหล่านี้ไม่มีเครื่องหมายวรรคตอน
 
- นาม-  :  (N)-  ;  noun-  ;  Syn:คำนาม-  ;  Def:คำชนิดหนึ่งในไวยากรณ์ สำหรับเรียกคน สัตว์ และสิ่งของต่างๆ-  ;  Samp:ประโยคนี้คำว่า การออกกำลังกาย ทำหน้าที่เป็นนามของประโยค-  ;  Unit:คำ
 
- อัญประกาศ-  :  (N)-  ;  quotation mark-  ;  Syn:เครื่องหมายคำพูด-  ;  Def:เครื่องหมายวรรคตอน   สำหรับขีดคร่อมคำหรือข้อความเพื่อแสดงว่าเป็นคำพูด-  ;  Samp:ประโยคนี้ต้องใส่เครื่องหมายอัญประกาศ-  ;  Unit:ตัว, คู่
 
- กรรตุการก-  :  (N)-  ;  nominative case-  ;  Related:subjective case-  ;  Ant:กรรมการก-  ;  Def:ผู้ทำ เป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งใน 3 ส่วน ของประโยค คือ กรรตการก กริยา และกรรมการก ถ้าต้องการให้ผู้ทำเด่น ก็เรียงเป็นบทประธานของประโยค เช่น ตำรวจยิงผู้ร้าย ตำรวจเป็นกรรตุการก
 
- กรรตุวาจก-  :  (N)-  ;  active voice-  ;  Ant:กรรมวาจก-  ;  Def:กริยาของประโยคที่แสดงว่าประธานเป็นผู้ทำหรือผู้ใช้ให้ทำ
 
- กรรมวาจก : (N) ; passive voice ; Def:กริยาที่บอกว่าประธานเป็นกรรมการกหรือผู้ถูกกระทำ, กริยาของประโยคที่แสดงว่าประธานทำหน้าที่เป็นกรรมการก คือผู้ถูกใช้ให้ทำ, กริยาของประโยคกรรมวาจกต้องใช้สกรรมกริยา คือ กริยาที่เรียกหากรรม โดยใช้กริยานุเคราะห์ ถูก ถูก-ให้ หรือถูกให้ประกอบ เช่น รถถูกขโมย 
- การก : (N) ; case (in grammar) ; Def:กริยาที่ทำหน้าที่ประธาน กรรมหรือส่วนขยายของประโยคที่คล้ายกับนาม ; Samp:รูปแสดงการกจะบอกว่าคำนั้นเป็นการกอะไร เช่น กรรตุการกแสดงความเป็นเจ้าของ 
- การิตวาจก : (N) ; causative verb ; Def:กริยาที่บอกว่าประธานเป็นการิตการกหรือผู้รับใช้, กริยาของประโยคที่แสดงว่าประธานทำหน้าที่เป็นการิตการก คือ เป็นผู้ถูกใช้ กริยาของการิตวาจกใช้กริยานุเคราะห์ ถูก ถูกให้ หรือ ถูก-ให้ 
- ขอเดชะ : (UNK) ; May it please Your Majesty ; Def:คำขึ้นต้น ละมาจากประโยค ว่า ขอเดชะฝ่าละอองธุลีพระบาทปกเกล้าปกกระหม่อม ซึ่งใช้นำหน้าคำกราบบังคมทูลแล้วลง ขอเดชะ ข้างท้ายอีก ; Samp:ขอเดชะใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท 
- คำสันธาน-  :  (N)-  ;  conjunction-  ;  Def:คำที่มีหน้าที่เชื่อมคำกับประโยคเข้าด้วยกัน
 
- จริงอยู่-  :  (ADV)-  ;  in fact-  ;  Related:actually-  ;  Syn:ที่จริงแล้ว, จริงๆ แล้ว-  ;  Def:คำที่ใช้ขึ้นต้นประโยค แสดงความยืนยันข้อความที่กล่าวมาแล้วข้างหน้า, ถ้าใช้ลงท้ายประโยคและมีคำว่าแต่ตามมา เป็น จริงอยู่
แต่ แสดงว่ามีข้อความขัดแย้งกับประโยคหลัง-  ;  Samp:จริงอยู่ที่ทั้งคู่เป็นเพื่อนกัน แต่เรื่องจีบสาวก็ตัวใครตัวมัน
 
- เช่นใด-  :  (QUES)-  ;  how-  ;  Syn:อย่างใด, อย่างไร-  ;  Def:ใช้ในประโยคคำถาม แสดงถึงความเป็นไป ความเป็นอยู่หรือแสดงถึงวิธี ความเห็น เป็นต้น-  ;  Samp:ชีวิตคู่ของเขาและเธอเป็นเช่นใด
 
- ถ้าว่า-  :  (CONJ)-  ;  if-  ;  Related:in case, provided that, supposing (that)-  ;  Syn:ผิว่า, แม้ว่า, หากว่า, ถ้าหากว่า-  ;  Def:คำที่ใช้นำหน้าประโยค แสดงเหตุการณ์ที่สมมติขึ้นและเป็นเงื่อนไขให้บังเกิดผล-  ;  Samp:เราคงสบายมากกว่านี้ ถ้าว่าพ่อไม่ตาย
 
- ถ้าหากว่า-  :  (CONJ)-  ;  if-  ;  Related:supposing (that), in case, providing that-  ;  Syn:ผิว่า, แม้ว่า, หากว่า, ถ้าว่า-  ;  Def:คำที่ใช้นำหน้าประโยค แสดงเหตุการณ์ที่สมมติขึ้นและเป็นเงื่อนไขให้บังเกิดผล-  ;  Samp:ถ้าหากว่าฝนไม่ตก เราจะไปดูหนังกัน
 
- ถึงแม้-  :  (CONJ)-  ;  though-  ;  Related:although-  ;  Syn:ถึง, ทั้งที่, ทั้งๆ ที่, แม้, แม้ว่า, ถึงแม้ว่า-  ;  Def:ใช้หน้าประโยคแสดงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริงหรือสมมติขึ้น และบังเกิดผลหรือคาดว่าจะบังเกิดผลขัดแย้ง-  ;  Samp:ถึงแม้ตูมตามยังเป็นเด็กอยู่ แต่เขามีความสามารถเท่าผู้ใหญ่บางคน
 
- เนื่องจากว่า-  :  (CONJ)-  ;  because-  ;  Syn:เพราะว่า, เนื่องจาก-  ;  Def:คำที่ใช้หน้าประโยคที่แสดงเหตุ-  ;  Samp:เรื่องของการปกครองท้องถิ่นเป็นหัวข้อได้รับความสนใจจากประชาชนมากเนื่องจากว่าระยะนี้เป็นหัวเลี้ยวหัวต่อของการเมืองการปกครองของไทย
 
- เนื่องมาจาก-  :  (CONJ)-  ;  owing to-  ;  Related:because, due to-  ;  Syn:เนื่องจาก, เพราะว่า-  ;  Def:คำที่ใช้หน้าประโยคที่แสดงเหตุ-  ;  Samp:พนักงานรักษาความปลอดภัยถูกพักงานเนื่องมาจากความไม่รับผิดชอบงานของตนเอง
 
- ป.-  :  (N)-  ;  graduate of theology-  ;  Syn:เปรียญ-  ;  Def:ผู้สอบความรู้พระปริยัติธรรมสายบาลีได้ตามหลักสูตรตั้งแต่ 3 ประโยคขึ้นไป
 
- มหา 2 : (N) ; title confered on Buddhist monk who passed the third grade in Buddhist theology ; Related:graduate in Buddhist theology who passes at least the third grade out of nine grades in all ; Def:สมณศักดิ์ที่ใช้นำหน้าชื่อภิกษุผู้ที่สอบไล่ได้ตั้งแต่เปรียญธรรม 3 ประโยคขึ้นไป ; Samp:ท่านดีใจที่มหาฉ่ำได้ปริญญาดุษฎีบัณฑิตก่อนตาย 
- มัง-  :  (END)-  ;  perhaps-  ;  Related:most likely, likely as not-  ;  Syn:กระมัง-  ;  Def:คำแสดงความไม่แน่ใจ, คำแสดงความคาดคะเน, (ใช้ไว้ท้ายประโยค)-  ;  Samp:เขาคงไม่อยากไปมัง จึงไม่เห็นตกปากรับคำอะไร
 
- มัง-  :  (END)-  ;  perhaps-  ;  Related:most likely, likely as not-  ;  Syn:กระมัง-  ;  Def:คำแสดงความไม่แน่ใจ, คำแสดงความคาดคะเน, (ใช้ไว้ท้ายประโยค)-  ;  Samp:เขาคงไม่อยากไปมัง จึงไม่เห็นตกปากรับคำอะไร
 
- มาตรว่า-  :  (CONJ)-  ;  even if-  ;  Related:even though, although-  ;  Syn:ถึงว่า, สักว่า, ถ้าหากว่า-  ;  Def:คำที่ใช้หน้าประโยคแสดงเหตุการณ์ที่สมมติขึ้น และเป็นเงื่อนไขให้บังเกิดผล-  ;  Samp:เราคงสบายกว่านี้มาตรว่าพ่อไม่ตาย
 
- มาตรว่า-  :  (CONJ)-  ;  even if-  ;  Related:even though, although-  ;  Syn:ถึงว่า, สักว่า, ถ้าหากว่า-  ;  Def:คำที่ใช้หน้าประโยคแสดงเหตุการณ์ที่สมมติขึ้น และเป็นเงื่อนไขให้บังเกิดผล-  ;  Samp:เราคงสบายกว่านี้มาตรว่าพ่อไม่ตาย
 
- ยัก 2-  :  (AUX)-  ;  even now-  ;  Related:even then, nevertheless-  ;  Def:คำประกอบกริยาในประโยคปฏิเสธแสดงความผิดหวัง-  ;  Samp:ผมคอยอยู่จนเที่ยงคืนแต่เธอก็ไม่ยักมา
 
- แล-  :  (ADV)-  ;  verily-  ;  Related:really, truly-  ;  Syn:จริง, ทีเดียว-  ;  Def:มักใช้ในที่สุดประโยค หรือในที่สุดสร้อยโคลง-  ;  Samp:การแสวงหาทรัพย์สมบัตินี้แลที่เป็นเหตุให้ฝรั่งขาย อุดมการณ์ ให้คนในเอเชีย
 
- วลี-  :  (N)-  ;  phrase-  ;  Related:group of words, remark, expression, saying-  ;  Syn:ถ้อยคำ, กลุ่มคำ-  ;  Def:กลุ่มคำที่เรียงติดต่อกันเป็นระเบียบและมีกระแสความเป็นที่หมายรู้กันได้แต่ยังไม่เป็นประโยคสมบูรณ์-  ;  Samp:ชื่อเสียงของเขาโด่งดังไม่ใช่เฉพาะในสหรัฐแต่โด่งดังไปทั่วโลก จึงเป็นนักร้องที่เหมาะสมกับวลีที่ว่าอภิมหาอมตะนิรันดร์กาลมากที่สุด
 
- วะ : (END) ; word used at the end of a statement among friends but not politely ; Def:คำอุทานไม่สุภาพต่อท้ายประโยค ; Samp:อย่านอนมันเลยวะ เดี๋ยวก็ได้เวลาทำงานแล้ว