สมาธิ :
(N) ;
concentration ;
Related:meditation, contemplation ;
Def:ภาวะที่จิตสงบนิ่งอยู่ในอารมณ์อย่างเดียว ;
Samp:ในที่สุดเขาก็พยายามรวบรวมสมาธิและความกล้าหาญให้อยู่กับร่องกับรอย ไตรสิกขา :
(N) ;
three studies, morality, concentration and wisdom ;
Related:threefold training ;
Syn:สิกขา 3 ;
Def:สิกขา 3 คือ ศีล เรียกว่า สีลสิกขา ษมาธิ เรียกว่า จิตสิกขา และปัญญา เรียกว่า ปัญญาสิกขา ;
Samp:ในสมัยแรกเริ่มแห่งพระพุทธศาสนา ภิกษุทั้งหลายตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรม ดำเนินชีวิตอยู่ในไตรสิกขา ไม่มีใครประพฤตินอกรีตผิดไปจากความเป็นภิกษุ สัมมาสมาธิ : (N) ; right concentration ; Syn:สมาธิชอบ ; Def:ความตั้งใจชอบ ; Samp:ผู้ปฏิบัติธรรมจะต้องฝึกสงบจิตใจให้เกิดสัมมาสมาธิ จิตจึงจะเป็นจิตที่มีคุณภาพ
ขัดสมาธิ :
(V) ;
sit cross-legged ;
Syn:นั่งขัดสมาธิ ;
Def:นั่งคู้เข่าทั้ง 2 ข้างให้แบะลงที่พี้นแล้วเอาขาไขว้กันทับฝ่าเท้า ;
Samp:เมื่อขัดสมาธิเรียบร้อยแล้วให้ปล่อยวางอารมณ์ ตั้งสมาธิ :
(V) ;
concentrate ;
Related:meditate, contemplate ;
Syn:ทำใจจดจ่อ, จดจ่อ, ทำสมาธิ ;
Def:รวบรวมใจให้มั่นเพื่อจะทำงาน ;
Samp:หล่อนพยายามอย่างยิ่งที่จะตั้งสมาธิให้จิตสงบเพื่อเตรียมตัวเตรียมใจรอพบเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้น นั่งขัดสมาธิ :
(V) ;
sit on ;
Related:sit on the haunches ;
Syn:ขัดสมาธิ ;
Def:นั่งคู้เข่าทั้ง 2 ข้างให้แบะลงที่พื้นแล้วเอาขาไขว้กันทับฝ่าเท้า ;
Samp:เขานั่งขัดสมาธิเปิบข้าวอย่างไม่สนใจใครทั้งสิ้น ฌาน :
(N) ;
meditative absorption ;
Related:one-pointed meditation, contemplation ;
Syn:สมาธิ, ภาวะจิตสงบ ;
Def:ภาวะที่จิตสงบแน่วแน่เนื่องมาจากการเพ่งอารมณ์, การเพ่งอารมณ์จนจิตแน่วแน่เป็นสมาธิ ;
Samp:พระบางองค์มีฌานสูงมาก มิจฉาสมาธิ :
(N) ;
wrong concentration ;
Related:wrong will/determination ;
Syn:ความตั้งใจผิด ;
Ant:สัมมาสมาธิ มิจฉาสมาธิ :
(N) ;
wrong concentration ;
Related:wrong will/determination ;
Syn:ความตั้งใจผิด ;
Ant:สัมมาสมาธิ เข้าสมาธิ :
(V) ;
concentrate ;
Related:be in state of deep meditation, concentrate one's mind ;
Syn:เข้าฌาน ;
Def:ทำจิตให้ตั้งมั่นอยู่ในสิ่งเดียว ;
Samp:ท่านกำลังเข้าสมาธิ อย่าทำเสียงดังรบกวน เข้าฌาน :
(V) ;
meditate ;
Syn:เข้าสมาธิ ;
Def:นั่งวิปัสสนาจิตใจให้สงบตามหลักทางศาสนา, ทำสมาธิชั้นสูง ;
Samp:ฤาษีเข้าฌานในถ้ำกลางป่าเพื่อฝึกสมาธิให้แข็งกล้ามากขึ้น วอกแวก :
(V) ;
wander ;
Related:be distracted ;
Syn:ขาดสมาธิ, ไม่มั่นคง ;
Ant:มั่นคง ;
Def:ไม่มีสมาธิ, จิตใจไม่แน่นอน ;
Samp:ขณะทำข้อสอบต้องมีสมาธินะ อย่าวอกแวกเป็นอันขาด เบญจพล : (N) ; five physical forces ; Def:กำลัง 5 คือ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ; Samp:ชายผู้นี้มีเบญจพลติดตัวเป็นที่สำคัญยิ่งต่อกาลภายหน้า
สิกขา :
(N) ;
virtue ;
Def:ข้อที่จะต้องปฏิบัติ ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งเรียกว่า ไตรสิกขา ;
Samp:การที่จะไปสู่ความดับทุกข์ได้นั้น ประการแรกแต่ละคนต้องใฝ่รู้สิกขาด้วยตนเองก่อน บำบัดรักษา :
(V) ;
treat ;
Related:cure, heal ;
Syn:รักษา, เยียวยา, แก้โรค, บรรเทา ;
Def:เยียวยาให้คลายหรือทุเลาลงจากอาการที่เป็นอยู่ ;
Samp:สมาธิจะช่วยบำบัดรักษาโรคร้ายทำให้ร่างกายแข็งแรงขึ้นได้ มุทิตา :
(N) ;
rejoicing with others in their happiness or prosperity ;
Related:kindliness, sympathetic joy, feelings of pleasure, gladness of another's success ;
Def:ความมีจิตพลอยยินดีในลาภยศสรรเสริญสุขของผู้อื่น เป็นข้อหนึ่ง ในพรหมวิหาร 4 คือ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ;
Samp:สมาธิภาวนาจะผุดขึ้นเป็นปัญญาให้เราใช้เมตตากรุณาและมุทิตาอย่างเหมาะสม กังฟู : (N) ; Kung fu ; Related:a kind of Chinese martial arts ; Def:ศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัวแบบหนึ่งของจีน เน้นหนักไปในทางฝึกสมาธิและความแข็งแกร่งว่องไวของร่างกาย ; Samp:เขาเคยฝึกกังฟู
ใจจดใจจ่อ :
(V) ;
concentrate ;
Related:be absorbed in, be engrossed in, focus one's attention on ;
Syn:ใจจดจ่อ, ง่วน, มุ่ง, จดจ่อ ;
Def:มุ่งมั่น หรือกำลังมีสมาธิอยู่กับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ;
Samp:เขาใจจดใจจ่ออยู่กับการแข่งขันฟุตบอลนัดนี้ ใจจดใจจ่อ :
(ADV) ;
attentively ;
Related:mindfully ;
Syn:ใจจดจ่อ, ง่วน, มุ่ง, จดจ่อ ;
Def:มุ่งมั่น หรือกำลังมีสมาธิอยู่กับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ;
Samp:คนเข้าร่วมชุมนุมฟังอย่างใจจดใจจ่อกับเรื่องที่เกิดขึ้น เซน :
(N) ;
Zen ;
Related:a form of Buddhism which originated in China and was developed in Japan, stating that one must look inside oneself for understanding rather than depend on holy writings, and aiming for enlightenment ;
Syn:นิกายเซน ;
Def:นิกายหนึ่งในพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน แพร่หลายในจีนและญี่ปุ่น เป็นการปฏิบัติธรรมเพื่อให้บรรลุความรู้แจ้งอย่างฉับพลัน โดยการทำสมาธิและใช้ปัญญาขบคิดปริศนาธรรม ;
Samp:นิกายเซน มีแหล่งกำเนิดในเอเชียใต้ ญาณ :
(N) ;
perception ;
Related:insight, knowledge ;
Def:ปรีชาหยั่งรู้หรือกำหนดรู้ที่เกิดจากอำนาจสมาธิ, ความสามารถหยั่งรู้เป็นพิเศษ ;
Samp:เมื่อใจเราหนักแน่นเป็นกลางแล้ว ความคิดพิจารณาญาณก็กระจ่างแจ่มใส เป็นไปในทางที่เป็นคุณประโยชน์ ทุกรกิริยา : (N) ; name of a Buddha posture ; Def:ชื่อพระพุทธรูปปางหนึ่ง นั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ทั้ง 2 ประสานพระอุระ. (พุทธเจดีย์)
นั่งปรก : (V) ; sit with concentrated mind ; Def:นั่งเข้าสมาธิส่งกระแสจิตเข้าไปยังวัตถุมงคลในพิธีต่างๆ ; Samp:สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์วัดปากน้ำนั่งปรก ร่วมด้วยพระเกจิอาจารย์ชื่อดังแห่งยุค
ปลุกผี : (V) ; recite incantations to wake up the body ; Related:perform magic spell to make a ghost arise ; Def:นั่งเข้าสมาธิบริกรรมคาถาจนกระทั่งผีลุกขึ้น เพื่อไปทำประโยชน์ตามที่ตนปรารถนา หรือลนเอาน้ำมันสำหรับใช้ให้หญิงหลงรัก การปลุกผีนี้มักทำแก่ผีตายทั้งกลม ; Samp:คนโบราณเชื่อว่าถ้าปลุกผีขึ้นมาเพื่อลนเอาน้ำมันไปแต้มผู้หญิงคนที่ตนหลงรัก แล้วจะประสบความสำเร็จ
แพนงเชิง :
(N) ;
sitting cross legged ;
Syn:ิ ;
Def:การนั่งขัดสมาธิ มารวิชัย :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารวิชิต, มารชิ, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:พระพุทธรูปปางนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาวางคว่ำลงที่พระชานุ ในคราวที่พระองค์ทรงเอาชนะมารได้ ว่า พระปางมารวิชัย, พระปางสะดุ้งมาร หรือ พระปางมารสะดุ้ง ก็เรียก ;
Samp:พระพุทธชินสีห์เป็นพระเนื้อโลหะปางมารวิชัยหน้าตัก 5 ศอกคืบ 4 นิ้ว มารวิชัย :
(N) ;
Lord Buddha ;
Syn:มารวิชิต, มารชิ, มารวิชิต, พระพุทธเจ้า ;
Def:พระพุทธรูปปางนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาวางคว่ำลงที่พระชานุ ในคราวที่พระองค์ทรงเอาชนะมารได้ ว่า พระปางมารวิชัย, พระปางสะดุ้งมาร หรือ พระปางมารสะดุ้ง ก็เรียก ;
Samp:พระพุทธชินสีห์เป็นพระเนื้อโลหะปางมารวิชัยหน้าตัก 5 ศอกคืบ 4 นิ้ว หน้าตัก : (N) ; long measure of the Buddha statue in the posture of meditation ; Def:ขนาดของพระพุทธรูปแบบนั่งขัดสมาธิ วัดจากสุดเข่าขวาถึงสุดเข่าซ้าย ; Samp:พระพุทธชินราชมีหน้าตักกว้าง 5 ศอก คืบ 5 นิ้วเศษ
ขนด :
(N) ;
coil ;
Related:twisted portion, curled portion ;
Def:โคนหางงู ;
Samp:องค์พระปฏิมากรประทับนั่งสมาธิบนขนดนาค 5 ชั้นโดยมีเส้นนูนหนารอบองค์พระทั้งหมด ข้อเสนอแนะ :
(N) ;
suggestion ;
Related:counsel ;
Syn:ข้อแนะนำ, ข้อเสนอ ;
Def:ข้อชี้แนะแนวทางหรือวิธีการให้ปฏิบัติ ;
Samp:จิตแพทย์ต้องการให้ผู้ป่วยรับข้อเสนอแนะเรื่องการนั่งสมาธิเพื่อการบำบัดทางจิต ;
Unit:ข้อ, ประการ ความสุขุม :
(N) ;
prudence ;
Related:judiciousness ;
Syn:ความละเอียดอ่อน, ความนิ่มนวล, ความประณีต ;
Samp:คนสมัยก่อนต้องใช้เวลาและสมาธิในการอ่านหนังสือด้วยความสุขุมเพื่อที่จะเสพรสปราณีตของตัวหนังสือ ดวงจิต :
(N) ;
mind ;
Related:soul ;
Syn:จิตใจ, ดวงใจ, ใจ ;
Samp:การทำสมาธิคือการรวบรวมดวงจิตให้มาอยู่ที่เดียวกัน ;
Unit:ดวง ดับทุกข์ : (V) ; extinguish one's sorrows ; Related:end the suffering ; Def:ทำให้ความทุกข์หมดไป ; Samp:เขาดับทุกข์ที่เข้ามารุมเร้าด้วยการเข้าวัดไปนั่งสมาธิ
เทศน์ :
(N) ;
sermon ;
Related:homily, address ;
Syn:เทศนา ;
Def:การแสดงธรรมสั่งสอนในทางศาสนา ;
Samp:วันเสาร์อาทิตย์จะมีญาติโยมมาฟังเทศน์และฝึกสมาธิกรรมฐานที่วัดเป็นจำนวนมาก ปฐมฌาน : (N) ; first stage of Buddhist meditation ; Related:primary instincts, first absorption, initial stage of instinct ; Syn:ฌานเบื้องต้น ; Def:ฌานเบื้องต้น ได้แก่ ฌานที่ 1 มีองค์ 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคตา ; Samp:องค์ของสมาธิอันดับแรกเรียกว่าปฐมฌาน
ประภามณฑล :
(N) ;
halo ;
Related:nimbus, glory ;
Syn:รัศมี ;
Def:รัศมีที่พวยพุ่งขึ้นจากศีรษะของผู้ศักดิ์สิทธิ์และพระพุทธรูป ;
Samp:เมื่อกำลังทรงบำเพ็ญสมาธินั้น พระพุทธองค์ได้ทรงเปล่งประภามณฑลออกมารอบพระวรกาย ฝึก :
(V) ;
practise ;
Related:exercise, train, drill ;
Syn:ฝึกหัด, หัด, ฝึกฝน ;
Def:ทำเพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจจนเป็นหรือมีความชำนาญ ;
Samp:เด็กนักเรียนจะต้องฝึกปฏิบัติธรรม สวดมนต์ นั่งทำสมาธิเพื่อความสงบของจิตใจ พฤหัส :
(N) ;
Thursday ;
Syn:วันพฤหัส ;
Def:คำย่อของวันพฤหัสบดี ;
Samp:การทำสมาธิน้อมจิตให้สงบก่อนอาหารเย็นมักจะทำในวันพฤหัสซึ่งเป็นวันแห่งความสงบ ;
Unit:วัน พู่กัน :
(N) ;
paintbrush ;
Def:เครื่องเขียนรูปภาพ ตอนปลายที่ใช้เขียนเป็นพู่ขนสัตว์ ;
Samp:ชายชรานั่งขัดสมาธิก้มหน้าก้มตาอยู่กับการใช้พู่กันอย่างพิถีพิถัน ;
Unit:ด้าม, เล่ม เพ่งมอง :
(V) ;
look fixedly at ;
Related:watch attentively ;
Syn:เพ่ง, เพ่งดู, พิศดู ;
Def:ใช้ตามองดูอย่างเจาะจง ;
Samp:เขาพยายามเพ่งมองเปลวเทียนเพื่อฝึกสมาธิ ไพชน :
(N) ;
quiet place ;
Related:peaceful place, tranquil place, secluded place ;
Syn:ไพรชน ;
Def:ที่เงียบ, ที่สงัด, ที่ปราศจากผู้คน ;
Samp:หากทำสมาธิ ณ ไพชนก็จะได้ผลดียิ่ง ;
Unit:แห่ง, ที่ ฟุ้งซ่าน :
(V) ;
muddle ;
Related:be distracted ;
Syn:เพ้อเจ้อ ;
Def:คิดวุ่นวายสับสนไปมาอย่างไม่มีจุดหมาย ;
Samp:้หากจิตฟุ้งซ่านให้ใช้วิธีการนั่งสมาธิช่วย จะก่อให้เกิดความสุขกายสบายใจ ริบหรี่ :
(ADJ) ;
dim ;
Related:faint, dusky ;
Syn:ริบรี่ ;
Ant:เจิดจ้า, สว่างไสว ;
Def:เกือบดับ, สว่างน้อยๆ ;
Samp:เขานั่งสมาธิต่อหน้าแสงเทียนริบหรี่ วิมุตติ :
(N) ;
liberation ;
Related:release, nirvana, deliverance, freedom ;
Syn:ความพ้น, ความหลุดพ้น, นิพพาน ;
Def:การขาดจากความพัวพันแห่งโลก, การหมดกิเลส ;
Samp:การเจริญทางวาจา ทางใจของตนจึงจะเป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา เป็นวิมุตติ ส่งกระแสจิต : (V) ; send regards to ; Related:keep one's regards to somebody ; Def:ส่งความนึกคิดติดต่อกันระหว่างจิตของคนหนึ่งกับอีกคนหนึ่งซึ่งอยู่ห่างกันโดยไม่ต้องอาศัยประสาทสัมผัสทั้ง 5 อย่างใดอย่างหนึ่ง ; Samp:เขานั่งทำสมาธิส่งกระแสจิตถึงแม่
สัมมาสติ : (N) ; right mindfulness ; Related:right recollection ; Def:ความระลึกชอบ ; Samp:เมื่อมีสัมมาสติก็จะเกิดสมาธิสร้างปัญญาให้เกิดแจ้ง