ต้น :
(ADJ) ;
royal ;
Related:king's ;
Def:เนื่องในพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:ช้างต้น และม้าต้นหมายถึงช้างของพระเจ้าแผ่นดิน ;
Unit:ต้น
พระราชภารกิจ :
(N) ;
royal ;
Syn:ภารกิจ, ธุระ, ภาระ, กิจ, กรณียกิจ ;
Def:งานที่จำต้องทำ ;
Samp:รัชกาลที่ 3 ทรงมีพระราชภารกิจในการทำนุบำรุงบ้านเมืองทั้งด้านเศรษฐกิจและการพัฒนา
หลวง :
(ADJ) ;
royal ;
Related:of the court or crown ;
Def:ของผู้เป็นใหญ่ คือ พระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:วัดบวรนิเวศวิหารเป็นพระอารามหลวงชั้นเอกชนิดราชวรวิหารตั้งอยู่บนถนนพระสุเมรุ บางลำพู
คำราชาศัพท์ :
(N) ;
royal word ;
Related:royal language, terms of reverence ;
Syn:ราชาศัพท์ ;
Def:คำเฉพาะใช้สำหรับเพ็ดทูลพระเจ้าแผ่นดินและเจ้านาย, ต่อมาหมายรวมถึงคำที่ใช้กับพระภิกษุสงฆ์ ข้าราชการและสุภาพชนด้วย ;
Samp:สตรีที่มีบรรดาศักดิ์เป็นท่านผู้หญิงมิได้มีระเบียบให้ใช้คำราชาศัพท์ ;
Unit:คำ
เครื่องต้น : (N) ; royal utensils ; Related:royal wardrobe, food for royalty ; Def:เครื่องทรงสำหรับกษัตริย์, ของใช้ของเสวยสำหรับพระเจ้าแผ่นดิน
นามาภิไธย :
(N) ;
royal name ;
Related:royal designation, royal appellation ;
Syn:พระนามาภิไธย ;
Def:ชื่อ ซึ่งใช้เฉพาะพระราชินี สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระยุพราช สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช และสมเด็จพระบรมราชกุมารี ;
Samp:ผ้าห่มคลุมพระอังสาทั้งสองข้างของพระพุทธรูปประดับพระนามาภิไธยย่อ ส.ก.
พระราชดำรัส : (N) ; royal words ; Related:royal remark, royal observation royal speech ; Syn:พระราชกระแสรับสั่ง ; Def:คำพูดของพระราชา ; Samp:พระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสกับปวงชนชาวไทยเนื่องในวันขึ้นปีใหม่ ; Unit:องค์
พระราชพงศาวดาร :
(N) ;
royal annals ;
Related:royal chronicle, royal historical annals ;
Syn:ประวัติ ;
Def:เรื่องราวของเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศชาติ หรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของประเทศชาตินั้น ;
Samp:ในประเทศไทยน้อยคนนักที่จะเคยได้อ่าน หรือรู้จักพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาและจารึกสุโขทัย
พระราชพิธี :
(N) ;
royal ceremony ;
Related:royal rite, state ceremony ;
Syn:พิธี ;
Def:พิธีของพระเจ้าแผ่นดินและพระบรมวงศานุวงศ์ ;
Samp:ระหว่างที่ประทับอยู่ในประเทศไทย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลได้ทรงประกอบพระราชพิธีและเสด็จเยี่ยมสถานที่สำคัญหลายอย่าง ;
Unit:พิธี, แบบ
พระราชสาส์น :
(N) ;
royal letter ;
Related:royal message, king's letter ;
Syn:จดหมาย, หนังสือ ;
Def:จดหมายหรือหนังสือของพระเจ้าแผ่นดินหรือพระบรมวงศานุวงศ์ ;
Samp:เอกอัครราชทูตนิวซีแลนด์เข้าเฝ้าฯ ถวายพระราชสาส์นตราตั้ง ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ;
Unit:องค์
ราชรถ : (N) ; royal chariot ; Related:royal car, royal vehicle ; Samp:ทหารสองแถวเดินขนาบสองข้างราชรถ
ราชองครักษ์ : (N) ; royal bodyguard ; Related:royal guard, king's bodyguard ; Def:นายทหารชั้นสัญญาบัตรรักษาพระองค์พระมหากษัตริย์ ; Samp:ผู้นำศาสนาคริสต์ถึงกับหลั่งน้ำตา เมื่อเห็นราชองครักษ์ถูกลอบสังหาร
ผู้แทนพระองค์ :
(N) ;
royal representative ;
Related:royal envoy ;
Syn:ตัวแทน ;
Def:ผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ทำการแทน ;
Samp:นายธานินทร์ กรัยวิเชียร ฯพณฯองคมนตรี ผู้แทนพระองค์เป็นประธานในพิธีเปิดการแข่งขันฟุตบอลประเพณีจุฬาฯ-ธรรมศาสตร์ ครั้งที่ 56 ;
Unit:ท่าน
พระราชกำหนด : (N) ; royal act ; Related:royal enactment ; Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจบริหาร ; Samp:พระราชกำหนดเครื่องแบบข้าราชการประกาศใช้มานานแล้ว ; Unit:ฉบับ, มาตรา
พระอารามหลวง : (N) ; royal temple ; Related:royal monastery ; Syn:วัดหลวง ; Def:วัดที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสร้าง หรือทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เข้าจำนวนในบัญชีเป็นพระอารามหลวง ; Samp:วัดชนะสงครามเป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรมหาวิหาร
ราชประเพณี : (N) ; royal tradition ; Related:royal custom ; Def:ประเพณีที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์และราชวงศ์ ; Samp:พันท้ายนรสิงห์ทูลขอให้กษัตริย์ลงโทษประหารชีวิตตามกฏมณเฑียรบาล เพื่อรักษาระเบียบแบบแผนราชประเพณี
ราชพิธี : (N) ; royal ceremony ; Related:royal rite/ritual ; Def:พิธีที่เกี่ยวข้องกับราชสำนัก
ราชสำนัก : (N) ; royal court ; Related:royal palace ; Samp:พระเจ้าอนุวงศ์เป็นกษัตริย์ลาวที่มีความใกล้ชิดกับราชสำนักไทยในสมัยรัตนโกสินทร์อย่างมาก
ราชันย์ :
(N) ;
royal lineage ;
Related:royal blood ;
Syn:ราชาวลี ;
Def:เชื้อกษัตริย์
ราชาวลี :
(N) ;
royal lineage ;
Related:royal blood ;
Syn:ราชันย์ ;
Def:เชื้อสายของพระราชา
กิดาหยัน :
(N) ;
royal pages ;
Related:officer of a royal household ;
Syn:มหาดเล็ก ;
Samp:เขาได้รับตำแหน่งเป็นกิดาหยันในวัง
กฎมณเฑียรบาล :
(N) ;
royal law ;
Related:palace law, monarch law, ascension law, King's law ;
Syn:กฎมนเทียรบาล ;
Def:ข้อบัญญัติเกี่ยวกับการสืบสันตติวงศ์หรือการสืบพระราชสมบัติของราชวงศ์ ;
Samp:การขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าแผ่นดินนั้นนอกจากต้องเป็นตามลำดับการสืบราชสันตติวงศ์ในกฎมณเฑียรบาลแล้วจะต้องเป็นผู้ที่สมาชิกรัฐสภาอันเป็นผู้แทนปวงชนลงมติเห็นชอบด้วย
กฎมนเทียรบาล : (N) ; royal family laws ; Related:Palace Regulations ; Def:ข้อบัญญัติพิเศษเกี่ยวกับพระราชฐาน พระราชวงศ์ และระเบียบการปกครองในราชสำนัก เช่น ระเบียบว่าด้วยการสืบราชสันตติวงศ์ กฎมณเทียรบาลว่าด้วยการสมรสพระราชวงศ์ โบราณใช้ว่ากฎมณเฑียรบาล หรือกฎมณเทียรบาลก็มี ; Samp:ตามกฎมนเทียรบาลหากผู้ใดทำหางเสือเรือพระพี่นั่งหักผู้นั้นต้องถูกประหารชีวิต ; Unit:ข้อ
ช้างที่นั่ง : (N) ; royal elephant ; Def:ช้างที่เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ ; Unit:เชือก, ช้าง
ธงฉาน : (N) ; royal ensign ; Def:ธงสำหรับเรือพระที่นั่ง ; Samp:ธงราชการทหาร มี 4 ชนิด คือ ธงฉาน ธงประจำกองทัพบก ธงประจำกองทัพเรือ และธงประจำกองทัพอากาศ ; Unit:ผืน
นางท้าว :
(N) ;
royal maid ;
Syn:นางใน, คุณท้าว, นางกำนัล, นางข้าหลวง ;
Def:หญิงซึ่งรับบรรดาศักดิ์และมีหน้าที่ระวังรักษาราชการฝ่ายในในพระบรมมหาราชวัง ;
Samp:คุณยายเมื่อสมัยเป็นสาวเคยเป็นนางท้าวอยู่ในวัง ;
Unit:คน
นางห้าม :
(N) ;
royal concubine ;
Related:prince's concubine ;
Syn:นางสนม, หม่อมห้าม ;
Def:หญิงสามัญที่เป็นภรรยาของเจ้านายที่ไม่ใช่สะใภ้หลวง ;
Samp:เธอถูกเลือกเข้าไปเป็นนางห้ามอยู่ในวัง ;
Unit:คน
โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม :
(V) ;
royal to please ;
Syn:โปรดเกล้า, กรุณา ;
Samp:พล.อ. เปรม ติณสูลานนท์ได้รับการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมเป็นนายกรัฐมนตรีตามการกราบบังคมทูลของประธานรัฐสภา
พ.ร.ฎ. :
(N) ;
royal decree ;
Syn:พระราชกฤษฎีกา ;
Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจตามรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ หรือพระราชกำหนด เพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน
พระนม :
(N) ;
royal wet nurse ;
Related:wet nurse of a prince or a princess ;
Syn:แม่นม ;
Samp:ในสมัยโบราณ การคัดเลือกพระนมให้พระโอรสหรือพระธิดาต้องกระทำอย่างถูกต้องตามประเพณี
พระบรมราชานุญาต : (N) ; royal permission ; Def:การอนุญาตของพระเจ้าแผ่นดิน ; Samp:พระองค์มีพระบรมราชานุญาตให้พระสารประเสริฐ คิดชื่อบุตรธิดาหรือนามสกุลถวาย เพื่อพระราชทานแก่เจ้านาย
พระบรมราโชบาย : (N) ; royal policy ; Samp:พระภัทรธรรมธาดาได้เปิดสอนหนังสือไทยขึ้นที่ศาลาการเปรียญ ตามพระบรมราโชบายในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบรมราโชวาท : (N) ; royal guidance/tutelage ; Def:ถ้อยคำที่พระมหากษัตริย์แนะนำตักเตือนหรือสั่งสอน มักกล่าวแก่ที่ประชุม ; Samp:..ความสงบความรู้ความเข้าใจคือหลักใหญ่ในการพัฒนา คือ พระบรมราโชวาทในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ; Unit:องค์
พระมหากรุณาธิคุณ :
(N) ;
royal grace ;
Related:divine grace ;
Syn:บุญคุณ ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างล้นพ้นแก่บรรดาไพร่ฟ้าประชาราษฎร์
พระราชกรณียกิจ : (N) ; royal duties ; Related:king's multifarious duties ; Def:งานที่พระเจ้าแผ่นดินทรงกระทำ ; Samp:พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาของชาวโลก
พระราชกฤษฎีกา : (N) ; royal decree ; Def:บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่พระมหากษัตริย์ทรงตราขึ้นโดยอาศัยอำนาจตามรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ หรือพระราชกำหนด เพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน ; Samp:องค์การสวนสัตว์ฯ จัดตั้งขึ้นโดยพระราชกฤษฎีกา พ.ศ. 2497 ; Unit:มาตรา
พระราชดำริ :
(N) ;
royal thought or idea ;
Syn:ความคิด ;
Samp:การทำฝนเทียมเป็นโครงการในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่เกิดจากการเสด็จเยี่ยมราษฎรในชนบท
พระราชปณิธาน : (N) ; royal wish ; Def:การตั้งความปรารถนา ; Samp:โครงการป่ารักษ์น้ำเป็นพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ที่จะสร้างความชุ่มชื้นแก่ผืนแผ่นดินอีสาน
พระราชประสงค์ :
(N) ;
royal intention ;
Syn:ความต้องการ, ความประสงค์ ;
Def:ความต้องการ, ความประสงค์ ;
Samp:การรถไฟแห่งประเทศไทยทูลเกล้าฯ ถวายที่ดิน 100 ไร่ เพื่อสร้างสวนสาธารณะตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พระราชวงศ์ :
(N) ;
royal family ;
Related:royalty ;
Syn:ราชวงศ์ ;
Def:ตระกูลของพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:หม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต ทรงแนะนำเกี่ยวกับพระราชวงศ์จักรี ;
Unit:ราชวงศ์
พระราชวัง :
(N) ;
royal palace ;
Related:palace ;
Syn:วัง, ราชสำนัก, พระราชสำนัก ;
Def:ที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จมาแปรพระราชฐานที่พระราชวังสนามจันทร์อยู่เสมอ ;
Unit:วัง
พระราชหัตถเลขา :
(N) ;
royal writing ;
Syn:จดหมาย ;
Def:จดหมาย (ใช้กับพระมหากษัตริย์) ;
Samp:รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชนิพนธ์เกี่ยวกับขนมธรรมเนียมประเพณีต่างๆ มากมาย ทั้งนี้ไม่นับพระราชหัตถเลขา ที่ทรงมีถึงบุคคลต่างๆ และจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ;
Unit:องค์
พระราชอัธยาศัย : (N) ; royal command ; Def:พระราชประสงค์หรือความต้องการของพระมหากษัตริย์ ซึ่งได้รับการยกเว้นจากกฎเกณฑ์ หรือระเบียบต่างๆ เป็นการทั่วไป ; Samp:การเลือกและแต่งตั้งองคมนตรีให้เป็นไปตามพระราชอัธยาศัย
พระรูป :
(N) ;
royal statue ;
Syn:พระบรมรูป ;
Def:รูปปั้นหรือรูปหล่อของพระมหากษัตริย์หรือเจ้านาย ;
Samp:คณะนิติศาสตร์จัดพิธีถวายสักการะพระรูปพระบรมวงศ์เธอกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ และทำบุญในวันที่ 7 สิงหาคม นี้
ไพชยนต์ : (N) ; royal castle ; Def:ปราสาททั่วไปของหลวง
มหาดเล็ก : (N) ; royal page ; Def:ข้าราชการในพระราชสำนักมีหน้าที่รับใช้พระเจ้าแผ่นดิน, ผู้ที่รับใช้ประจำเจ้านาย หรือผู้ที่ถวายตัวเป็นผู้รับใช้เจ้านาย ; Samp:พอกรมหลวงบดินทร์ท่านสิ้น ปู่ก็ไปถวายตัวเป็นมหาดเล็กอยู่ที่วังกรมหมื่นมเหศวรฯ ; Unit:คน, นาย
เมรุมาศ :
(N) ;
royal funeral pyre ;
Related:golden funeral pyre ;
Syn:เมรุทอง, พระเมรุมาศ, ที่เผาศพ, เชิงตะกอน
รัชฎาภิเษก : (N) ; royal silver jubilee ceremony ; Related:a silver jubilee ; Syn:รัชดาภิเษก ; Def:พิธีที่พระเจ้าแผ่นดินกระทำเมื่อครองราชสมบัติได้ 25 ปี
ราชยาน : (N) ; royal vehicle ; Syn:พระยาน, พระราชยาน, พระที่นั่งราชยาน ; Def:ยานชนิดคานหามของหลวง ; Samp:ราชยานที่ใช้ในสมัยต้นรัตนโกสินทร์เก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ