ตรัย :
(N) ;
three ;
Syn:ไตร, สาม ;
Def:จำนวนสาม, หมวดที่สาม ใช้ในคำสมาสเช่น รัตนตรัย ;
Samp:บทสวดนี้เริ่มต้นด้วยบทไหว้พระตรัย
ตรี :
(N) ;
three ;
Related:third, triple, tri ;
Syn:สาม, ไตร, ตรัย ;
Def:จำนวนสาม, ลำดับที่สาม ;
Samp:ลักษณะของศาลเป็นศาลาทรงไทยแบบตรีมุขพื้นคอนกรีตเสริมเหล็กปูด้วยหินอ่อน
ไตร :
(N) ;
three ;
Related:triple, tri- ;
Syn:ตรี, ตรัย, สาม ;
Def:จำนวนสาม ;
Samp:จำนวนผู้เช่าหมายเลขลดลงจากไตรมาสก่อนเล็กน้อย
ตรีโทษ :
(N) ;
three punishments (vitiation of the blood, bile, and phlegm) ;
Related:the critical symptoms of death, the deadly fever ;
Syn:ตรีทูต ;
Def:อาการไข้ที่ลม เสมหะ เลือด ประชุมกัน 3 อย่างให้โทษ, ไข้หนักจวนจะตาย ;
Samp:โบราณว่าผู้ใดเป็นตรีโทษก่อนตายนั้นมีบาปหนัก
ตรีภพ :
(N) ;
three worlds (heaven, earth and hell), three forms of existence (sensual, corporal and formless) ;
Syn:ตรีภูมิ, ไตรภพ, ตรีโลก ;
Def:ภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ ตามไสยศาสตร์ว่าได้แก่ สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล ;
Samp:ทางธรรมถือว่า บันได 3 ขั้น หมายถึง ตรีภพ ซึ่งเป็นที่อยู่ของสัตว์ที่เวียนว่ายตายเกิด
ตรีภูมิ :
(N) ;
three worlds (heaven, earth and hell), three forms of existence (sensual, corporal and formless) ;
Syn:ตรีภพ, ไตรภพ, ตรีโลก ;
Def:ภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ ตามไสยศาสตร์ว่าได้แก่ สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล ;
Samp:ผู้ใดได้แก้วศักดิ์สิทธิ์นี้ไปจะมีอำนาจในตรีภูมิคือ โลกสวรรค์ โลกมนุษย์ โลกบาดาล
ตรีรัตน์ : (N) ; three gems (Buddha, law and brotherhood of monks) ; Def:แก้วทั้ง 3 คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ; Samp:ตรีรัตน์เป็นสิ่งเลื่อมใสสูงสุดของพุทธศาสนิกชนทั้งมวล
ตรีโลก :
(N) ;
three worlds (heaven, earth and hell) ;
Syn:ตรีภพ, ไตรโลก, โลกสาม, ตรีภูมิ ;
Def:ภพทั้ง 3 คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ ตามไสยศาสตร์ว่าได้แก่ สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล ;
Samp:สัตว์ที่อยู่ในตรีโลก เมื่อถึงกำหนดขัยก็ต้องตกลงมาต่ำเกิดมีภพใหม่ภพหนึ่งแล้วภพหนึ่งเล่าไม่มีที่สิ้นสุด
ตรีสมุตถาน :
(N) ;
three sources of illness: bile, humour, phlegm ;
Def:สมุตถานสามอย่างคือ ดี เสมหะ ลม ;
Samp:ลมเป็นองค์ประกอบส่วนหนึ่งของตรีสมุตถาน
ไตรจักร :
(N) ;
three worlds (heaven, earth, hell) ;
Def:ภพทั้งสาม คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ, ตามไสยศาสตร์ว่า สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล
ไตรจีวร :
(N) ;
three garments of a Buddhist monk (robe, sarong, extra robe) ;
Syn:ตรีจีวร, ผ้าไตร ;
Def:ผ้า 3 ผืนของภิกษุ คือ อันตรวาสก (สบง) อุตราสงค์ (จีวร) และสังฆาฏิ (ผ้าทาบ) ;
Samp:ในงานบวช บิดาเป็นคนอุ้มบาตรและถือตาลปัตร มารดาอุ้มไตรจีวร ญาติพี่น้องช่วยถือเครื่องอัฐบริขารเครื่องไทยธรรมและสิ่งของอื่นๆ
ไตรภพ :
(N) ;
three worlds (earth, heaven and hell) ;
Syn:ไตรภูมิ, ตรีภพ ;
Def:ภพทั้งสาม คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ, ตามไสยศาสตร์ว่า สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล
ไตรภูมิ :
(N) ;
three worlds (earth, heaven and hell) ;
Syn:ตรีภพ, ไตรภพ ;
Def:ภพทั้งสาม คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ, ตามไสยศาสตร์ว่า สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล ;
Samp:เทวดาในสวรรค์ไตรตรึงส์หรือดาวดึงส์ในไตรภูมิก็มีเค้ามาจากจำนวน 33 องค์ของเทวดาเหล่านี้นั่นเอง
ไตรโลก :
(N) ;
three worlds (heaven, earth, hell) ;
Syn:ตรีโลก ;
Def:โลกทั้ง 3 ทางวรรณคดี หมายถึง สวรรค์ มนุษยโลก บาดาล
ไตรสิกขา :
(N) ;
three studies, morality, concentration and wisdom ;
Related:threefold training ;
Syn:สิกขา 3 ;
Def:สิกขา 3 คือ ศีล เรียกว่า สีลสิกขา ษมาธิ เรียกว่า จิตสิกขา และปัญญา เรียกว่า ปัญญาสิกขา ;
Samp:ในสมัยแรกเริ่มแห่งพระพุทธศาสนา ภิกษุทั้งหลายตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรม ดำเนินชีวิตอยู่ในไตรสิกขา ไม่มีใครประพฤตินอกรีตผิดไปจากความเป็นภิกษุ
ไตรยางศ์ : (N) ; three portions ; Related:three shares ; Syn:3 ส่วน ; Samp:ลูกๆ ให้พ่อสอนเรื่องบัญญัติไตรยางศ์
ซอสามสาย : (N) ; three-stringed fiddle ; Def:ชื่อเครื่องดนตรีประเภทซอ สำหรับสี ในพวกเครื่องสายหรือมโหรี มีคันชักสีให้ดัง ; Samp:อุดมสีซอสามสายได้ไพเราะเพราะพริ้ง ; Unit:คัน
แดนไตร : (N) ; three boundaries of the three worlds ; Syn:โลกทั้ง 3 ; Def:โลกทั้ง 3 ได้แก่ กามภพ คือภพของเทวดาลงมา, รูปภพ คือภพของพรหมที่มีรูป, อรูปภพ คือภพของพรหมที่ไม่มีรูป; หรือ สวรรค์ มนุษยโลก และ บาดาล
ตรีจีวร :
(N) ;
three vestments of a Buddhist monk ;
Related:a suit of yellow robes for a Buddhist priest ;
Syn:ผ้าไตร ;
Def:ผ้าของภิกษุ คือ อันตรวาสก (สบง) อุตรสงค์ (จีวร) และสังฆาฏิ (ผ้าทาบ) ;
Samp:ก่อนที่นาคจะรับตรีจีวร นาคจะต้องกราบบิดามารดาเสียก่อน ;
Unit:ผืน
ตรีมูรติ : (N) ; three-formed (Brahma, Siva and Vishnu) ; Related:triple form (Brahma, Siva and Vishnu) ; Syn:ตรีพรหม ; Def:ชื่อเรียกเทพเจ้าในศาสนาพราหมณ์ 3 องค์ คือ พระพรหม (พระผู้สร้าง) พระวิษณุหรือพระนารายณ์ (พระผู้รักษา) พระศิวะหรือพระอิศวร (พระผู้ทำลาย) ; Samp:วรรณคดีที่เกี่ยวข้องกับศาสนาพราหมณ์ จะมีการกล่าวถึงตรีมูรติอยู่เสมอๆ
ตีสาม : (N) ; three o'clock in the morning ; Related:3 a.m. ; Syn:สามนาฬิกา ; Samp:คนผิวดำทางใต้ของตัวเมืองชิคาโกมั่วสุมสูบกัญชาจนถึงตีสามจึงจะกลับบ้านซุกหัวนอน
ไตรมาส : (N) ; three months ; Syn:3 เดือน ; Def:ช่วงระยะเวลา 3 เดือน ; Samp:บริษัทได้ประสบกับการขาดทุนมาตลอด 8 ไตรมาสติดต่อกัน
ไตรยางศ์ : (N) ; three-sound group ; Syn:อักษร 3 หมู่ ; Def:ชื่ออักษร 3 หมู่ คือ อักษรสูง อักษรกลาง อักษรต่ำ
ไตรรงค์ :
(N) ;
three colours flag ;
Related:tricolour ;
Syn:ธงไตรรงค์ ;
Def:ธงชาติไทยซึ่งมี 3 สี 5 แถบ คือ แดง ขาว น้ำเงิน ขาว แดง ;
Samp:ธงชาติไทยเรียกว่าธงไตรรงค์เพราะมี 3 สี ;
Unit:ผืน
ไตรวิชชา : (N) ; three-acknowledgement group ; Syn:วิชชา 3 ; Def:วิชชา 3 คือ วิชชาระลึกชาติหนหลังได้ 1 วิชชารู้ความตายความเกิดของคนและสัตว์ 1 วิชชารู้ในทางทำให้สิ้นกิเลส 1
วันมะเรื่องนี้ :
(N) ;
three days from today ;
Syn:มะเรื่อง, มะเรื่องนี้ ;
Def:วันถัดจากมะรืน ;
Samp:วันมะเรื่องนี้แล้วที่แกจะหมดอายุราชการ หมดภาระหน้าที่การสอนนักเรียนแล้ว
วิ่งสามขา : (N) ; three-legged race ; Syn:การวิ่งสามขา ; Def:การเล่นชนิดหนึ่ง ผู้เล่นแบ่งเป็นคู่ๆ โดยผูกขาขวาของคนหนึ่งเข้ากับขาซ้ายของอีกคนหนึ่ง แล้ววิ่งแข่งกัน ; Samp:การแข่งกีฬามหาสนุกปีนี้ยังคงมีรายการแข่งวิ่งสามขาเหมือนเดิม
สามเส้า : (N) ; three pole
อินทราภิเษก : (N) ; three special attributes ; Def:เรียกลักษณะพิเศษ 3 ประการ คือ 1. พระอินทร์นำเอาเครื่องราชกกุธภัณฑ์มาถวาย เมื่อจะได้ราชสมบัติ 2. เสี่ยงราชรถมาจดฝ่าพระบาท และ 3. เหาะเอาฉัตรทิพย์มากางกั้น
ไก่สามอย่าง : (N) ; recipe of three kinds of food ; Def:เครื่องกินแกล้มเหล้า มีกุ้งแห้ง ถั่วลิสง และตะไคร้ เป็นหลัก อาจเพิ่ม ขิง หัวหอม หรือพริกขี้หนู เข้าด้วยก็ได้ ; Samp:ไก่สามอย่างเป็นอาหารยอดฮิตในวงเหล้า
จะเข้ : (N) ; a three-stringed musical instrument ; Def:เครื่องดนตรีไทยชนิดหนึ่ง มีรูปร่างคล้ายตัวจระเข้ ตัวเป็นโพรง วางยาวไปกับพื้น มีสาย 3 สาย มีนม 11 นมเป็นฐานรองรับสายเมื่อกดนิ้วขณะดีดทำให้มีเสียงสูงต่ำ มีขา 5 ขา ใช้บรรเลงผสมอยู่ในวงเครื่องสายและมโหรี ; Samp:จะเข้ทำด้วยไม้ท่อนขุดเป็นโพรงอยู่ภายใน นิยมใช้ไม้แก่นขนุน เพราะให้เสียงกังวาลดี ; Unit:ตัว
ตรีทูต :
(N) ;
disorder of the three humours of the body, vitiation of the blood, bile, and phlegm ;
Related:in great dander, in jeopardy, hazardous, critical ill, dying, on the verge of death ;
Syn:ตรีโทษ ;
Def:ลักษณะบอกอาการสามอย่างที่แสดงว่าใกล้จะตาย ;
Samp:อาการของเขาเข้าขั้นตรีทูตคงจะไม่รอดแน่ๆ
บัญญัติไตรยางศ์ : (N) ; rule of three in arithmetic ; Def:วิธีเลขอย่างหนึ่งซึ่งกำหนดส่วนสัมพันธ์ของเลข 3 จำนวนเพื่อหาจำนวนที่ 4 โดยวิธีเทียบหา 1 ก่อน แล้วจึงไปหาส่วนที่ต้องการด้วยการนำเลขทั้ง 3 จำนวนที่กำหนดให้และที่ให้หามาคูณหารกันเป็น 3 ขั้น ; Samp:ผู้สมัครแต่ละคนได้คะแนนเสียงเท่าไร ก็ให้นำมาเทียบบัญญัติไตรยางศ์
ยาม : (N) ; one of three periods into which the day was traditionally divided ; Def:ชื่อส่วนแห่งวัน ยามหนึ่งมี 3 ชั่วโมง รวมวันหนึ่งมี 8 ยาม ; Samp:เมื่อคืนนี้เขากลับมาเกือบสองยาม
ไอราวัณ : (N) ; the three headed elephant ; Syn:เอราวัณ, ไอราพต ; Def:ช้าง 33 เศียรเป็นพาหนะของพระอินทร์ ; Unit:เชือก
ขาหยั่ง :
(N) ;
tripod ;
Related:three-legged stand, easel ;
Def:ไม้ 3 อันผูกปลายรวมกันและกางออกไป สำหรับตั้งหรือห้อยของต่างๆ เช่นรูปเขียน เป็นต้น ;
Samp:รูปภาพของเขาตั้งอยู่บนขาหยั่งที่เป็นไม้สลักอย่างสวยงาม ;
Unit:อัน
ตรีคูณ :
(N) ;
triple ;
Related:threefold, three time three ;
Syn:สามเท่า ;
Def:คูณด้วยสาม ;
Samp:ผมรู้จักท่านมากขึ้นเพียงใด ก็ยิ่งเคารพรักท่านมากขึ้นเป็นตรีคูณ
ธงไตรรงค์ : (N) ; Thai flag of red, white and blue ; Related:three-coloured flag, triflag ; Syn:ธงสามสี ; Def:ธงชาติของไทย ; Samp:เด็กนักเรียนเชิญธงไตรรงค์ขึ้นสู่ยอดเสา และร้องเพลงชาติทุกๆ เช้า ; Unit:ผืน
มะเรื่อง : (N) ; two days after tomorrow ; Related:three days from today ; Def:วันถัดจากวันมะรืนไปวันหนึ่ง ; Samp:พ่อจะกลับจากต่างจังหวัดมะเรื่องนี้
ธรรมกาย : (N) ; Buddha's precepts ; Related:the name of the three bodies of Buddha
ปฐมยาม : (N) ; primary period ; Related:first watch, 6 p.m.-9 p.m., first three hours of the night ; Syn:ยามต้น, ยามแรก ; Def:ยามแรก กำหนดเวลา 4 ชั่วโมงตั้งแต่ย่ำค่ำ หรือ 18 นาฬิกา ถึง 4 ทุ่ม หรือ 22 นาฬิกา
พระไตรปิฎก :
(N) ;
Tripitaka ;
Related:Buddha's teaching divided into three parts, Buddhist Scriptures ;
Def:พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้ามี 3 ปิฎก คือ วินัยปิฎก สุตตันตปิฎกและอภิธรรมปิฎก ;
Samp:พระเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้ชำระรวบรวมคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาจัดขึ้นเป็นพระไตรปิฎกจารึกลงบนแผ่นใบลานปิดทองใบปกทั้งหน้าหลัง