Dictionary: English,Thai,Pali

hubby : (SL) ; สามี ; Related:

man : (N) ; สามี (คำสแลง) ; Related: ; Syn:husband, lover

henpeck : (VT) ; ด่าว่า (สามี) ; Related: ; Syn:criticize, nag

old man : (N) ; สามีหรือบิดา

one's better half : (IDM) ; สามีหรือภรรยา (คำไม่เป็นทางการ) ; Related:

polyandry : (N) ; การมีสามีหลายคน ; Related: ; Syn:polygamy

สามี : (N) ; husband ; Syn:ผัว ; Ant:ภรรยา, ภริยา ; Def:ชายที่เป็นคู่ครองของหญิง ; Samp:สามีต้องขยันทำงานตัวเป็นเกลียว เพื่อหาเงินมาผ่อนบ้านในแต่ละเดือน ; Unit:คน

ฝาละมี : (N) ; husband ; Syn:สวามี, ภัสดา, สามี, ผัว ; Ant:ภรรยา, เมีย ; Def:สามี ; Samp:ผู้หญิงมักค่อนขอดผู้ชายที่เป็นสามีว่า ฝาละมี ; Unit:คน

สามีภรรยา : (N) ; husband and wife ; Syn:ผัวเมีย ; Samp:พ่อแม่ไม่ยินยอมให้ทั้งสองอยู่ด้วยกันอย่างสามีภรรยา ; Unit:คู่

คู่สามีภรรยา : (N) ; spouse ; Related: ; Syn:คู่ชีวิต, คู่เคียง, คู่สมรส, คู่ครอง ; Samp:ชีวิตของท่านเจ้าคุณและคุณหญิงเป็นคู่สามีภรรยาที่เรียบง่ายและเป็นแบบอย่างให้อนุชนได้

ช้างเท้าหน้า : (N) ; leader ; Related: ; Syn:สามี, ผู้นำ ; Ant:ช้างเท้าหลัง ; Samp:สมัยก่อนชายเป็นช้างเท้าหน้าหญิงเป็นช้างเท้าหลังเดี๋ยวนี้เสมอภาคกันตามแบบประชาธิปไตย

ผัว : (N) ; husband ; Syn:สามี, สวามี, ภัสดา ; Ant:ภรรยา, เมีย ; Def:ชายที่เป็นคู่ครองของหญิง ; Samp:เขามีลูก 3 คนคนโตแต่งงานมีผัวไปแล้วเหลือ 2 คนกำลังเรียน ; Unit:คน

พ่อบ้าน : (N) ; husband ; Related: ; Syn:สามี, สวามี, ผัว ; Ant:แม่บ้าน ; Def:ชายที่เป็นหัวหน้าครอบครัว ; Samp:พ่อบ้านออกไปทำงานนอกบ้าน ขณะที่แม่บ้านอยู่ดูแลลูก ; Unit:คน

ธรรมสามี : น. ผู้เป็นเจ้าของธรรม, พระพุทธเจ้า. (ป. ธมฺมสามิ).

ภรรยา : [พันยา, พันระยา] น. ภริยา, เมีย, หญิงที่เป็นคู่ครองของชาย, คู่กับ สามี. (ส. ภารฺยา; ป. ภริยา).

ภริยา : [พะริ] น. ภรรยา, เมีย, หญิงที่เป็นคู่ครองของชาย, คู่กับ สามี. (ป.; ส. ภารฺยา).

หญิงสามผัว : (สำ) น. ผู้หญิงที่มีสามีถึง ๓ คน, ใช้พูดตำหนิเหยียดหยาม ว่าเป็นหญิงไม่ดี.

เกลือเป็นหนอน : (สํา) น. ญาติมิตร สามีภรรยา บุตรธิดา เพื่อนร่วมงาน หรือคนในบ้าน คิดคดทรยศ, ไส้เป็นหนอน ก็ว่า.

สามีจิปฏิปนฺโน : พระสงฆ์เป็นผู้ปฏิบัติชอบ, ปฏิบัติสมควรได้รับสามีจิกรรม คือปฏิบัติน่าเคารพนับถือ (ข้อ ๔ ในสังฆคุณ ๙)

สามีจิกรรม : การชอบ, กิจชอบ, การกระทำที่สมควร, การแสดงความเคารพ

ธรรมสามี : ผู้เป็นเจ้าของธรรม เป็นคำเรียกพระพุทธเจ้า

นกุลบิดา : “พ่อของนกุล”, คฤหบดี ชาวเมืองสุงสุมารคีรี ในแคว้นภัคคะ มีภรรยาชื่อ นกุลมารดา สมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าเสด็จมายังเมืองสุงสุมารคีรี ประทับที่ป่าเภสกลาวัน ท่านคฤหบดีและภรรยาไปเฝ้าพร้อมกับชาวเมืองคนอื่นๆ พอได้เห็นครั้งแรก ทั้ง ๒ สามีภรรยาก็เกิดความรู้สึกสนิทหมายใจเหมือนว่าพระพุทธเจ้าเป็นบุตรของตน ได้เข้าไปถึงพระองค์และแสดงความรู้สึกนั้น พระพุทธเจ้าได้แสดงธรรมโปรด ทั้ง ๒ ท่านได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน ท่านนกุลบิดาและนกุลมารดานี้ เป็นคู่สามีภรรยาตัวอย่าง ผู้มีความจงรักภักดีต่อกันอย่างบริสุทธิ์และมั่นคงยั่งยืน ตราบเท่าชรา ทั้งยังปรารถนาจะพบกันทั้งชาตินี้และชาติหน้า เคยทูลขอให้พระพุทธเจ้าแสดงหลักธรรมที่จะทำให้สามีภรรยาครองรักกันยั่งยืนตลอดไปทั้งภพนี้และภพหน้า เมื่อท่านนกุลบิดาเจ็บป่วยออดแอดร่างกายอ่อนแอ ไม่สบายด้วยโรคชรา ท่านได้ฟังพระธรรมเทศนาครั้งหนึ่ง ที่ท่านประทับใจมากคือ พระดำรัสที่แนะนำให้ทำใจว่า “ถึงแม้ร่างกายของเราจะป่วย แต่ใจของเราจะไม่ป่วย” ท่านนกุลบิดาได้รับยกย่องจากพระพุทธเจ้าให้เป็นเอตทัคคะในบรรดาอุบาสกผู้สนิทสนมคุ้นเคย (วิสสาสิกะ)

ปฏาจารา : พระมหาสาวิกาองค์หนึ่ง เป็นธิดาเศรษฐีในพระนครสาวัตถีได้รับวิปโยคทุกข์อย่างหนักเพราะสามีตาย ลูกตาย พ่อแม่พี่น้องตายหมด ในเหตุการณ์ร้ายที่เกิดขึ้นฉับพลันทันทีและติดต่อกัน ถึงกับเสียติดปล่อยผ้านุ่งผ้าห่มหลุดลุ่ย เดินบ่นเพ้อไปในที่ต่างๆ จนถึงพระเชตวัน พระศาสดาทรงแผ่พระเมตตา เปล่งพระวาจาให้นางกลับได้สติ แล้วแสดงพระธรรมเทศนา นางได้ฟังแล้วบรรลุโสดาปัตติผล บวชเป็นพระภิกษุณี ไม่ช้าได้สำเร็จพระอรหัต ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะในทางทรงพระวินัย

ธมฺมสฺสามี : ป. เจ้าของธรรม, พระพุทธเจ้า

สามี : (ปุ.) สามี องค์แห่งความเป็นพระราชา ๑ ใน ๗ องค์, พระราชา.

ธมฺมาธิป : ป. ดู ธมฺมสฺสามี

สามิ สามี : (วิ.) เป็นเจ้า, เป็นใหญ่. วิ. สํ ธนํ อสฺส อตฺถีติ สามิ สามี วา. อิปัจ. ศัพท์ต้น รัสสะ.

สามิ : (อัพ. นิบาต) กึ่ง, ครึ่ง, น่าเกลียด, อันพึงเกลียด. ส. สามิ.

สามี : สามิโก, ภตฺตา, ปติ [ปุ.]

พระพุทธเจ้า : โคตโม, สกฺยมุนิ, สกฺยสีโห, พุทฺโธ, ธมฺมราชา, มหามุนิ, ภควา, สตฺถา, สพฺพญฺญู, มุนินฺโท, นาโถ, ทสพโล, โลกนาโถ, สุคโต, องฺคีรโสโลกครุ, นรวโร, เทวาติเทโว, ตถาคโต, ธมฺมสฺสามิ, สมฺมาสมฺพุทฺโธ

เป็นเจ้า, เป็นใหญ่ : ปติ, สามิ, อิสฺสร, อภิภู

ผัว : สามิโก, ปติ, สามิ, สสฺโส

กำลัง, ความสามรถ : พลํ, ถาโม, สหํ, สตฺติ, ปรกฺกโม