philosophical : (ADJ) ; ซึ่งยึดหลักธรรมะ ; Related:ธรรมะธัมโม

philosophically : (ADV) ; อย่างธรรมะธัมโม ; Related:โดยยึดหลักธรรมะ

seminarian : (N) ; ผู้ศึกษาด้านศาสนศาสตร์ ; Related:ผู้ฝึกฝนธรรมะ, ผู้ฝึกเป็นพระ, นักธรรมะ, คนที่ศึกษาในโรงเรียนศาสนา ; Syn:learner, cleric, ordinand

seminarist : (N) ; นักศึกษาด้านศาสนศาสตร์ ; Related:นักธรรมะ, นักศึกษาเทววิทยา, ผู้ศึกษาในโรงเรียนศาสนา ; Syn:learner, ordinand, student

demoralization : (N) ; การทำให้เสื่อมเสียศีลธรรม ; Related:การทำให้หมดศีลธรรม

demoralizing : (ADJ) ; ซึ่งเสื่อมเสียศีลธรรม ; Related:ชวนให้เสื่อมเสียศีลธรรม

immoral : (ADJ) ; ซึ่งผิดทำนองคลองธรรม ; Related:ผิดศีลธรรม, ผิดศีล, ซึ่งไม่เหมาะสม, ซึ่งไม่ซื่อสัตย์, ซึ่งขัดกับหลักคำสอน ; Syn:sinful, unethical, wicked ; Ant:moral, pious, pure

ธรรมะ : (N) ; dharma ; Related:virtue codes of moral, scruples, rectitude ; Syn:คุณความดี, ธรรม, ความถูกต้อง ; Samp:พระสงฆ์เป็นผู้มีธรรมะในใจ

อาธรรม : (ADJ) ; iniquitous ; Related:sinful, ungodly, wicked ; Syn:เลว, อธรรม ; Ant:ธรรมะ ; Def:ชั่ว, ไม่เป็นธรรม, ไม่เที่ยงธรรม, ไม่ยุติธรรม

ธรรม : (N) ; doctrine ; Related:Teaching of Buddha, dharma ; Syn:คำสั่งสอน, คุณความดี, หลักธรรมะ ; Def:หลักคำสั่งสอนในศาสนา

อาธรรม : (ADJ) ; unfair ; Syn:อธรรม ; Ant:ธรรมะ, ความเป็นธรรม ; Def:ไม่เป็นธรรม, ไม่เที่ยงธรรม, ไม่ยุติธรรม

เบญจธรรม : (N) ; five dharma ; Def:ธรรมะ 5 ประการ คือ เมตตา ทาน ความสำรวมในกาม สัจจะ สติ, คู่กับ เบญจศีล ; Samp:ท่านเป็นผู้ตั้งตรงอยู่ในเบญจศีล-เบญจธรรมไม่ได้ขาด

ธรรมจริยา : (N) ; observance of righteousness ; Related:religious life ; Syn:ธรรมจรณะ, ธรรมจรรยา, ธัมมจริยา ; Ant:อธรรมจริยา ; Def:การประพฤติเป็นธรรม, การประพฤติถูกธรรม ; Samp:พระภิกษุรูปนี้ท่านมีธรรมจริยาน่าเลื่อมใส

ธรรมปฏิรูป : (N) ; counterfeit of moral rectitude ; Related:synthetic dharma ; Syn:ธรรมประติรูป, ธรรมปลอม ; Def:สิ่งที่ไม่แท้, ธรรมปลอมที่ไม่ใช่พุทธศาสนา

ธรรม ๑, ธรรม, ธรรมะ : [ทํา, ทํามะ] น. คุณความดี เช่น เป็นคนมีธรรมะ เป็นคนมีศีลมีธรรม; คําสั่งสอนในศาสนา เช่น แสดงธรรม ฟังธรรม ธรรมะของพระพุทธเจ้า; หลักประพฤติปฏิบัติในศาสนา เช่น ปฏิบัติธรรม ประพฤติธรรม; ความจริง เช่น ได้ดวงตาเห็นธรรม; ความยุติธรรม, ความถูกต้อง, เช่น ความเป็นธรรมในสังคม; กฎ, กฎเกณฑ์, เช่น ธรรมะแห่งหมู่คณะ; กฎหมาย เช่น ธรรมะระหว่างประเทศ; สิ่งทั้งหลาย, สิ่งของ, เช่น เครื่องไทยธรรม. (ส. ธรฺม; ป. ธมฺม).

ธรรมานุธรรมปฏิบัติ : ดู ธรรม๑ธรรม, ธรรมะ.

ธรรมันเตวาสิก : ดู ธรรม๑ธรรม, ธรรมะ.

ธรรมาทิตย์ : ดู ธรรม๑ธรรม, ธรรมะ.

ธรรมาธรรม : ดู ธรรม๑ธรรม, ธรรมะ.

ธรรม : สภาพที่ทรงไว้, ธรรมดา, ธรรมชาติ, สภาวธรรม, สัจจธรรม, ความจริง; เหตุ, ต้นเหตุ; สิ่ง, ปรากฏการณ์, ธรรมารมณ์, สิ่งที่ใจคิด; คุณธรรม, ความดี, ความถูกต้อง, ความประพฤติชอบ; หลักการ, แบบแผน, ธรรมเนียม, หน้าที่; ความชอบ, ความยุติธรรม; พระธรรม, คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งแสดงธรรมให้เปิดเผยปรากฏขึ้น

ธรรม ๒ หมวดหนึ่ง : คือ ๑.รูปธรรม ได้แก่รูปขันธ์ทั้งหมด ๒.อรูปธรรม ได้แก่ นามขันธ์ ๔ และนิพพาน; อีกหมวดหนึ่ง คือ ๑.โลกียธรรม ธรรมเป็นเป็นวิสัยของโลก ๒.โลกุตตรธรรม ธรรมอันมิใช่วิสัยของโลก ได้แก่ มรรค ๔ ผล ๔ นิพพาน ๑ ; อีกหมวดหนึ่ง คือ ๑.สังขตธรรม ธรรมที่ปัจจัยปรุงแต่งได้แก่ขันธ์ ๕ ทั้งหมด ๒.อสังขตธรรม ธรรมที่ปัจจัยไม่ปรุงแต่ง ได้แก่ นิพพาน

ธรรมวินัย : ธรรมและวินัย, คำสั่งสอนทั้งหมดของพระพุทธเจ้า ซึ่งประกอบด้วย ธรรม= คำสอนแสดงหลักความจริงและแนะนำความประพฤติ, วินัย = บทบัญญัติกำหนดระเบียบความเป็นอยู่และกำกับความประพฤติ ; ธรรม= เครื่องควบคุมใจ, วินัย= เครื่องควบคุมกายและวาจา

ธรรมปฏิรูป : ธรรมปลอม, ธรรมที่ไม่แท้, ธรรมเทียม

ธรรมเป็นเหตุให้สมหมาย : ธรรมที่จะช่วยให้ได้ ทุลลภธรรม สมหมายมี ๔ คือ ๑.สัทธาสัมปทา ถึงพร้อมด้วยศรัทธา ๒.สีลสัมปทา ถึงพร้อมด้วยศีล ๓.จาคสัมปทา ถึงพร้อมด้วยการบริจาค ๔.ปัญญาสัมปทา ถึงพร้อมด้วยปัญญา

ธมฺม : (วิ.) หนักแน่น อุ. ทฬฺหธมฺม แม่นยำ และหนักแน่น

ธมฺมโสณฺฑ : ค. ผู้ชอบธรรม, นักธรรมะ

โพชฺฌงฺค : (ปุ.) ธรรมเป็นองค์แห่งธรรมเครื่องตรัสรู้, ธรรมเป็นองค์แห่งญาณเครื่องตรัสรู้, โพชฌงค์ ชื่อ พระปริตรที่พระสงฆ์สวดให้คนเจ็บไข้ฟัง มีธรรมะ ๗ ข้อ.

ธมฺมตา : (อิต.) ความเป็นแห่งธรรม, ความเป็นแห่งปัจจัย, ความเป็นเอง, จารีต, ธรรมเนียม, ประเพณี, สิ่งอันเป็นเอง, ธรรมดา คืออาการหรือความเป็นไปแห่งธรรมชาติ หรือการเสื่อมสลาย คือเสื่อม สลาย. ธมฺม+ตา ปัจ. สกัด. ส. ธรฺมตา.

ธมฺมทินฺน : (วิ.) ผู้ให้ซึ่งธรรม, ผู้ให้ซึ่งความรู้, ผู้ให้ธรรม, ผู้ให้ความรู้. วิ. ธมฺมํ ททาตีติ ธมฺมทินโน. ธมฺม+ทา+ตปัจ. แปลง ต เป็น อินฺน รูปฯ ๕๙๓.

ธรรมมาสน์ : ธมฺมาสนํ, ธมฺมปลฺลงฺโก

ค้นคว้าธรรม : ธมฺมวิจโย

รักษาไว้ซึ่งคนทรงธรรม : ธมฺมธารึ ธาเรติ

ปฏิบัติธรรม : ธมฺมานุธมฺมปสุโต

ยาคือธรรมปฏิบัติ : ธมฺมานุธมฺมปฏิบตฺติสงฺขาตโอสถํ