decay : (VT) ; ย่อยสลาย ; Related:ผุพัง, สลาย, ย่อย, เน่า, เปื่อย ; Syn:rot, decompose, degenerate, spoil, wither, putrefy

decay : (N) ; การสลายกัมมันตรังสี (ทางนิวเคลียร์ฟิสิกส์) ; Related:การสลายอนุภาคหรือรังสี ; Syn:disintegration, degeneration, radioactive decay

decompose : (VI) ; แยกเป็นส่วนๆ ; Related:จำแนก, แบ่งเป็นส่วน, สลาย ; Syn:break up, break down, disintegrate

decompose : (VI) ; เน่าเปื่อย ; Related:เน่า, สลาย, ผุพัง, ย่อยสลาย ; Syn:decay, molder, putrefy, rot, spoil

blight : (N) ; การเสื่อมสลาย ; Related:การพังทลาย, การผุพัง

decay : (N) ; การย่อยสลาย ; Related:การเน่าเปื่อย, การผุพัง ; Syn:decomposition, deterioration, putrefaction, rot, rotting, spoiling

dissolution : (N) ; การสลายตัว ; Related:การแยกตัว ; Syn:disunion

สลาย : (V) ; disintegrate ; Related:crumble, break up, break apart, shatter ; Syn:แตกพัง, ทลาย, ละลาย, ฉลาย ; Def:สิ้นสภาพไป ; Samp:ความเชื่อนี้ได้สลายไปเนื่องจากผลการทดลองไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร

สูญสลาย : (V) ; dissolve ; Syn:สลาย, แตกสลาย ; Ant:ก่อกำเนิด ; Def:หมดสิ้นไป ; Samp:เครื่องจักสานที่ทำจากอินทรีย์วัตถุมักจะผุพังและสูญสลายได้ง่าย

สลายตัว : (V) ; decompose ; Ant:รวมตัว ; Def:คลายตัวหรือละลายออกจากที่เกาะกันเป็นกลุ่มก้อนหายไป ; Samp:คราบสกปรกจะสลายตัวหลุดออกจากเนื้อผ้าภายใน 15 นาทีหลังการแช่

บุบสลาย : (V) ; damage ; Related:break, chip ; Syn:แตกสลาย ; Def:ชำรุดแตกหักไป, เสียหายไป ; Samp:ของใช้ต่างๆ ที่บรรจุไว้ในโลงก็บุบสลายไปพร้อมกับกาลเวลา

การสลายตัว : (N) ; disintegration ; Related:collapse, decay, rot, spoil, decompose ; Syn:การกระจัดกระจาย ; Ant:การรวมกลุ่ม, การรวมตัว ; Def:การที่จะไม่เป็นกลุ่มอีกต่อไป ; Samp:ดินในภาคใต้เป็นดินที่เกิดจากการสลายตัวของซากพืชซากสัตว์ ในแอ่งที่ลุ่มน้ำขังตามชายฝั่งทะเล

การเสื่อมสลาย : (N) ; degeneration ; Related:deterioration ; Ant:การก่อตั้ง, การสร้าง ; Def:การหมดสิ้นไป ; Samp:การเสื่อมสลายของสภาพกระดาษตามกาลเวลามีส่วนทำให้การ์ตูนสูญหายไป

ชั่วฟ้าดินสลาย : (ADV) ; forever ; Related:till doomsday, eternally ; Syn:ตลอดกาล, ชั่วกัลปาวสาน, ชั่วนิรันดร์, ชั่วนิจนิรันดร์, ชั่วกาลนาน ; Def:ตราบเท่าฟ้าดินแตกทลาย ; Samp:ผมจะรักเธอชั่วฟ้าดินสลาย

สลาย : [สะหฺลาย] ก. สูญสิ้นไป เช่น ฝันสลาย เมื่อพระอาทิตย์ขึ้น หมอกก็ สลายไป, ทำให้สูญสิ้นไป เช่น ใช้ยาสมุนไพรสลายพิษงู, ฉลาย ก็ว่า.

สลายตัว : ก. เปลี่ยนสภาพ เช่น ยาบางชนิดสลายตัวในน้ำ; อาการที่ ฝูงชนซึ่งรวมตัวกันเพื่อประท้วงเป็นต้นแล้วต่อมาได้แยกย้ายกันไป เช่น กลุ่มชนที่มาประท้วงได้สลายตัวไปหมดแล้ว.

ล่มสลาย : ก. สูญเสียสภาพเดิมแล้วสลายไป เช่น อาณาจักรโบราณ ล่มสลายไปหลายอาณาจักรแล้ว.

ถลาย : [ถะหฺลาย] ก. แตก, มีคําที่ใช้คล้ายกันอีก คือ ฉลาย สลาย.

กัมมันตภาพรังสี : [กํามันตะ-] น. การเสื่อมสลายโดยตัวเองของนิวเคลียสของอะตอม ที่ไม่เสถียร เป็นผลให้ได้อนุภาคแอลฟา อนุภาคบีตา รังสีแกมมา ซึ่งเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีช่วงคลื่นสั้นมากและมีพลังงานสูง ทั้งหมดนี้พุ่งออกมาด้วยความเร็วสูงมาก ในบางกรณีอาจมี พลังงานความร้อนและพลังงานแสงเกิดตามมาด้วย เช่น การเสื่อมสลายของนิวเคลียสของธาตุเรเดียมไปเป็นธาตุเรดอน. (อ. radioactivity).

ไตรวัฏ : วัฏฏะ ๓, วงวน ๓ หรือวงจร ๓ ส่วนของปฏิจจสมุปบาท หมุนเวียนสืบทอดต่อๆ กันไป ทำให้มีการเวียนว่ายตายเกิด หรือวงจรแห่งทุกข์ ได้แก่ กิเลส กรรม และวิบาก (เรียกเต็มว่า ๑.กิเลสวัฏ ประกอบด้วย อวิชชา ตัณหา อุปาทาน ๒.กรรมวัฏ ประกอบด้วย สังขาร ภพ ๓.วิปากวัฏ ประกอบด้วย วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ชาติ ชรามรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส) คือ กิเลสเป็นเหตุให้ทำกรรม เมื่อทำกรรมก็ได้รับวิบากคือผลของกรรมนั้น อันเป็นปัจจัยให้เกิดกิเลสแล้วทำกรรมหมุนเวียนต่อไปอีก เช่น เกิดกิเลสอยากได้ของเขา จึงทำกรรมด้วยการไปลักของเขามา ประสบวิบากคือได้ของนั้นมาเสพเสวยเกิดสุข เวทนา ทำให้มีกิเลสเหิมใจอยากได้รุนแรงและมากยิ่งขึ้นจึงยิ่งทำกรรมมากขึ้น หรือในทางตรงข้ามถูกขัดขวาง ได้รับทุกขเวทนาเป็นวิบาก ทำให้เกิดกิเลส คือโทสะแค้นเคือง แล้วพยายามทำกรรมคือประทุษร้ายเขา เมื่อเป็นอยู่อย่างนี้ วงจรจะหมุนเวียนต่อไปไม่มีที่สิ้นสุด

ไตรวัฏฏ์ : วัฏฏะ ๓, วงวน ๓ หรือวงจร ๓ ส่วนของปฏิจจสมุปบาท หมุนเวียนสืบทอดต่อๆ กันไป ทำให้มีการเวียนว่ายตายเกิด หรือวงจรแห่งทุกข์ ได้แก่ กิเลส กรรม และวิบาก (เรียกเต็มว่า ๑.กิเลสวัฏ ประกอบด้วย อวิชชา ตัณหา อุปาทาน ๒.กรรมวัฏ ประกอบด้วย สังขาร ภพ ๓.วิปากวัฏ ประกอบด้วย วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ชาติ ชรามรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส) คือ กิเลสเป็นเหตุให้ทำกรรม เมื่อทำกรรมก็ได้รับวิบากคือผลของกรรมนั้น อันเป็นปัจจัยให้เกิดกิเลสแล้วทำกรรมหมุนเวียนต่อไปอีก เช่น เกิดกิเลสอยากได้ของเขา จึงทำกรรมด้วยการไปลักของเขามา ประสบวิบากคือได้ของนั้นมาเสพเสวยเกิดสุข เวทนา ทำให้มีกิเลสเหิมใจอยากได้รุนแรงและมากยิ่งขึ้นจึงยิ่งทำกรรมมากขึ้น หรือในทางตรงข้ามถูกขัดขวาง ได้รับทุกขเวทนาเป็นวิบาก ทำให้เกิดกิเลส คือโทสะแค้นเคือง แล้วพยายามทำกรรมคือประทุษร้ายเขา เมื่อเป็นอยู่อย่างนี้ วงจรจะหมุนเวียนต่อไปไม่มีที่สิ้นสุด

ผลเหตุสนธิ : ต่อผลเข้ากับเหตุ หมายถึง เงื่อนต่อระหว่างผลในปัจจุบัน กับเหตุในปัจจุบัน ในวงจรปฏิจจสมุปบาท คือ ระหว่างวิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ข้างหนึ่ง (ฝ่ายผล) กับ ตัณหา อุปาทาน ภพ อีกข้างหนึ่ง (ฝ่ายเหตุ)

วิปากวัฏฏ์ : วนคือวิบาก, วงจรส่วนวิบาก, หนึ่งในวัฏฏะ ๓ แห่งปฏิจจสมุปบาท ประกอบด้วยวิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา, ชาติ ชรา มรณะ ดู ไตรวัฏฏ์

เหตุผลสนธิ : หัวเงื่อนระหว่างเหตุในอดีตกับผลในปัจจุบัน หรือหัวเงื่อนระหว่างเหตุในปัจจุบันกับผลในอนาคต ในวงจรปฏิจจสมุปบาท (เหตุในอดีต คืออวิชชาและสังขาร, ผลในปัจจุบัน คือวิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา, เหตุในปัจจุบัน คือ ตัณหา อุปาทาน ภพ, ผลในอนาคต คือชาติ ชรา มรณะ)

สฬายตน : (นปุ.) เครื่องต่ออารมณ์ ๖ อย่าง, ที่เป็นต่อ ๖, ที่เป็นที่มาต่อ ๖, เครื่องติดต่อ ๖ อย่าง, อายตนะ ๖. ฉ+อายตน แปลง ฉ เป็น ส ฬฺ อาคม รูปฯ ๓๓๔.

ฉิชฺชน : (วิ.) ขาด, ทะลุ, แตก, สลาย, เสียหาย, ผิด. ฉิทฺ ธาตุ ในความตัด, ฯลฯ. ย ปัจ. ประจำหมวดธาตุ ยุ ปัจ. แปลง ทฺย เป็น ชฺช ยุ เป็น อน.

ปภิชฺชติ : ก. แตก, หัก, สลาย, พัง, แยกออก, ถูกทำลาย

เฉท เฉทน : (วิ.) ตัด, โกน, บั่น, ทอน, เฉือน, เชือด, แขวะ, ควัก, ขาด, ทะลุ, แตก, ทำลาย, สลาย. ฉิทิ เทฺวธากรณฉิชฺชเนสุ, อ, ยุ.

ธมฺมตา : (อิต.) ความเป็นแห่งธรรม, ความเป็นแห่งปัจจัย, ความเป็นเอง, จารีต, ธรรมเนียม, ประเพณี, สิ่งอันเป็นเอง, ธรรมดา คืออาการหรือความเป็นไปแห่งธรรมชาติ หรือการเสื่อมสลาย คือเสื่อม สลาย. ธมฺม+ตา ปัจ. สกัด. ส. ธรฺมตา.