Dictionary: English,Thai,Pali

กลีบหิน : (N) ; mica ; Syn:ไมกา, แร่ไมกา ; Def:แร่ประเภทซิลิเกตลักษณะผิวเป็นมันวาวลอกออกได้เป็นแผ่น

คคนานต์ : [คะคะนาน] น. ฟ้า. (ป., ส. คคน + อนฺต).

คัคนานต์ : [คักคะนาน] (แบบ) น. ฟ้า. (ป., ส. คคน + อนฺต = สุดฟ้า).

นรกานต์ : [นะระ] น. นรก. (ป. นรก + อนฺต).

อนัตตลักษณะ : ลักษณะที่เป็นอนัตตา, ลักษณะที่ให้เห็นว่าเป็นของมิใช่ตัวตน ได้แก่ ๑) เป็นของสูญ คือ เป็นเพียงการประชุมเข้าขององค์ประกอบที่เป็นส่วนย่อยๆ ทั้งหลาย ว่างเปล่าจากความเป็นสัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา หรือการสมมติเป็นต่างๆ ๒) เป็นสภาพหาเจ้าของมิได้ ไม่เป็นของใครจริง ๓) ไม่อยู่ในอำนาจ ไม่เป็นไปตามความปรารถนา ไม่ขึ้นต่อการบังคับบัญชาของใครๆ ๔) เป็นสภาวธรรมอันเป็นไปตามเหตุปัจจัย ขึ้นต่อเหตุปัจจัย ไม่มีอยู่โดยลำพังตัว แต่เป็นไปโดยสัมพันธ์ อิงอาศัยกันอยู่กับสิ่งอื่นๆ ๕) โดยสภาวะของมันเอง ก็แย้งหรือค้านต่อความเป็นอัตตา มีแต่ภาวะที่ตรงข้ามกับความเป็นอัตตา

อนัตตตา : ความเป็นอนัตตา คือมิใช่ตัวมิใช่ตน (ข้อ ๓ ในไตรลักษณ์) ดู อนัตตลักษณะ

อนัตตา : ไม่ใช่อัตตา, ไม่ใช่ตัวใช่ตน ดู อนัตตลักษณะ

อนัตตลักขณสูตร : ชื่อพระสูตรที่แสดงลักษณะแห่งเบญจขันธ์ ว่าเป็นอนัตตาพระศาสดาทรงแสดงแก่ภิกษุปัญจวัคคีย์ ภิกษุปัญจวัคคีย์ได้สำเร็จพระอรหัต ด้วยได้ฟังอนัตตลักขณสูตรนี้ (มาในมหาวรรค พระวินัยปิฎก และในสังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค พระสุตตันตปิฎก)

ปัจจัตตลักษณะ : ลักษณะเฉพาะตน, ลักษณะเฉพาะของสิ่งต่างๆ เช่น เวทนา มีลักษณะเสวยอารมณ์ สัญญามีลักษณะจำได้เป็นต้น, คู่กับ สามัญลักษณะ

สามัญญลักษณะ : ลักษณะที่เสมอกันแก่สังขารทั้งปวง ได้แก่ ๑.อนิจจตา ความเป็นของไม่เที่ยง ๒.ทุกขตา ความเป็นทุกข์หรือความเป็นของคงทนอยู่มิได้ ๓.อนัตตตา ความเป็นของไม่ใช่ตัวตนแสดงความตามบาลีดังนี้ ๑.สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา สังขารทั้งปวงไม่เที่ยง ๒.สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขา สังขารทั้งปวงเป็นทุกข์ ๓.สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา ธรรมทั้งปวงมิใช่ตัวตน; ลักษณะเหล่านี้มี ๓ อย่าง จึงเรียกว่า ไตรลักษณ์, ลักษณะเหล่านี้เป็นของแน่นอน เป็นกฎธรรมดา จึงเรียกว่า ธรรมนิยาม

อนตฺตลกฺขณสุตฺต : (นปุ.) อนัตลักขณะสูตรชื่อพระสูตรซึ่งพระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเบญจวรรคึย์.

อนตฺตมน : (วิ.) ผู้มีใจอันปิติและโสมนัสถือเอาแล้วหามิได้, น้อยใจ, ไม่พอใจ.

อนตฺตลกฺขณ : (นปุ.) ลักษณะอันเป็นอนัตตา.

อนฺต : (วิ.) เลว, ทราม, ต่ำ, ต่ำช้า, ลามก, หลัง, สุด, สุดท้าย.ส.อนฺต.

อนฺโต : (อัพ. นิบาต) ในภายใน, ภายใน, ระหว่าง.

ก้ม : โอนติ [ก.]

ก้มลงแล้ว : โอนต [กิ.]

ปลาย, ส่วนสุด : อคฺคํ, อนฺตํ, โกฏิ, มตฺถก, ปริโยสาน, ปริยนฺต

ภายใน : อนฺโต, อพฺภนฺติเร

เรียนสำเร็จ : สิปฺปานํ นิปฺผตฺตึ ปตฺโต, สิปฺปานํ อนฺตมนฺตคู, สิปฺปานํ อนฺตํ ปารคู

สุดท้าย : ปจฺฉิม, ปนฺต, ปริยนฺต, อนฺต, อนฺติม, โอสาน

สุดท้าย, หลัง : จริม, ปจฺฉิม, ปริยนฺต, อนฺต, อนฺติม