ถวายบังคม :
(V) ;
pay homage ;
Related:pay obeisance to royalty ;
Def:แสดงความเคารพพระมหากษัตริย์อย่างเต็มแบบ โดยคุกเข่ายกมือจรดหน้าผาก แล้วลดลง 3 ครั้ง ;
Samp:อาจารย์นัดหมายให้นิสิตทุกคนไปถวายบังคมพระบรมศพโดยพร้อมเพรียงกัน
การถวายบังคม :
(N) ;
homage ;
Related:obeisance, curtsy, deference ;
Syn:การถวายความเคารพ, การคารวะ, การถอนสายบัว, การคำนับ ;
Def:การแสดงความเคารพ ;
Samp:เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ประชาชนที่จะไปรับเสด็จได้พร้อมใจซ้อมการถวายบังคมเพื่อความพร้อมเพรียงกัน
อุทิศถวาย :
(V) ;
dedicate ;
Related:give, offer ;
Syn:ถวาย, อุทิศ ;
Samp:รัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างพระมหาเจดีย์ เพื่อทรงอุทิศถวายรัชกาลที่ 2
ถวายตัว :
(V) ;
give oneself ;
Related:offer one's services ;
Syn:มอบตัว ;
Def:มอบตัวแก่เจ้านาย ;
Samp:ในสมัยก่อน พ่อแม่นิยมนำบุตรชายเข้าไปถวายตัวเพื่อเป็นทหารรับใช้ในพระราชวัง
ถวายพระพร :
(V) ;
bless ;
Syn:อวยพร, ให้พร ;
Samp:ปวงชนชาวไทยร่วมกันถวายพระพรแด่ในหลวง เนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนม์พรรษา
ถวายพระเพลิง :
(V) ;
cremate ;
Syn:เผาศพ, ฌาปนกิจ, พระราชทานเพลิงศพ ;
Samp:เมื่อเสร็จพิธีอุปสมบทแล้วได้ไปถวายพระเพลิงล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 6 ณ พระเมรุท้องสนามหลวงพร้อมด้วยพระอุปัชฌาย์
ถวายสัตย์ปฏิญาณ : (V) ; take an oath of allegiance ; Samp:นายกรัฐมนตรีนำคณะรัฐมนตรีเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท เพื่อถวายสัตย์ปฏิญาณก่อนเข้ารับหน้าที่
น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย :
(V) ;
present ;
Related:offer ;
Syn:น้อมเกล้าฯ ถวาย ;
Samp:เศรษฐีจากเมืองจีนน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายที่ดิน 100 ไร่
กราบบังคมทูลพระกรุณา : (V) ; inform (The king, a Royal Highness) ; Related:respectfully inform, tell (royal word) ; Samp:นายกรัฐมนตรีนำความกราบบังคมทูลพระกรุณา
ของถวาย :
(N) ;
offering/s ;
Related:gift, present (only to monks, royalty, spirits) ;
Def:สิ่งของที่มอบให้ (ใช้แก่พระสงฆ์หรือเจ้านาย) ;
Samp:ท่านมาถึงสันติอโศก 21.20 น. มาพร้อมของถวาย กระเช้าผลไม้ และของกินของใช้อีกหนึ่งกล่อง ;
Unit:ชนิด
ดอกถวายพระ :
(N) ;
flower of the creeper plant ;
Related:flower of pumpkin, flower bearing no fruit ;
Syn:กระชอมดอก ;
Def:ดอกไม้ตัวผู้ของพรรณไม้เลื้อย เช่น ฟักทอง บวบ
ลาตาย : (V) ; say au revoir before breathing one's last ; Related:bid farewell of approaching one's death, part forever ; Def:การที่ทายาทหรือญาติของผู้ตายซึ่งมีสิทธิได้รับพระราชทานน้ำอาบศพและเพลิงเผาศพ นำดอกไม้ธูปเทียนและหนังสือกราบถวายบังคมลาตาย ไปกราบถวายบังคมลาที่สำนักพระราชวัง เป็นการกราบทูลข่าวการตายของผู้นั้นให้ทรงทราบ
ชั้นปี :
(N) ;
year ;
Def:ระดับชั้นเรียน ;
Samp:นิสิตแต่ละชั้นปีไปถวายบังคมพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 ในวันปิยมหาราช
ปราสาท :
(N) ;
castle ;
Related:palace ;
Syn:วัง, พระราชวัง ;
Def:เรือนมียอดเป็นชั้นๆ สำหรับเป็นที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดินหรือเป็นที่ประดิษฐานสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ;
Samp:สำนักพระราชวังจะได้จัดที่สำหรับลงพระนามลงนามถวายพระพรและเปิดปราสาทพระเทพบิดรให้ถวายบังคมพระบรมรูปพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี
พิสดาร :
(ADV) ;
completely ;
Syn:ละเอียด ;
Def:ละเอียดลออ (ใช้แก่เนื้อความ) ;
Samp:คำกราบบังคมทูลที่ถวายพระเจ้าอยู่หัวนั้นจะได้รับการบันทึกโดยพิสดาร
ติดกัณฑ์เทศน์ : (V) ; offer money to a Buddhist monk who give a sermon ; Related:make an offering to a preaching monk, present the preaching Buddhist monk with offering ; Syn:ถวายเครื่องกัณฑ์เทศน์ ; Def:เอาเงินติดเทียนบูชากัณฑ์เทศน์, เอาเงินหรือสิ่งของบูชาธรรมเนื่องในการเทศน์ ; Samp:คุณยายติดกัณฑ์เทศน์เป็นเงินหนึ่งร้อยบาท
กระชอมดอก :
(N) ;
flower bearing no fruit ;
Related:anther of climbing plant ;
Syn:ดอกถวายพระ ;
Def:ดอกไม้ตัวผู้ของพรรณไม้เลื้อย ;
Unit:ดอก
ถอนสายบัว :
(V) ;
curtsy ;
Related:curtsy, bow ;
Def:ถวายคำนับแบบผู้หญิง เป็นการแสดงความเคารพของสตรีต่อเจ้านายชั้นสูง ;
Samp:เธอย่อตัวถอนสายบัวขณะเจ้านายเสด็จผ่าน
ไทยธรรม :
(N) ;
offering ;
Related:gifts, articles that are suitable for alms, alms ;
Syn:จตุปัจจัย, สิ่งของถวายพระ, เครื่องไทยธรรม ;
Unit:ที่, ชุด, กอง
บูชากัณฑ์เทศน์ :
(V) ;
offer money or things to the monk who gives the sermon ;
Related:worship with the gifts for the thirteen chapters of the Maha Chat ;
Syn:ติดกัณฑ์เทศน์, ถวายภัณฑ์เทศน์ ;
Def:ติดกัณฑ์เทศน์ด้วยจตุปัจจัยไทยธรรมเป็นต้น ;
Samp:พุทธศาสนิกชนบูชากัณฑ์เทศน์ตามแต่กำลังศรัทธาของแต่ละบุคคล
ประเคน : (V) ; hand (something) to a monk ; Related:present an offering or gift to a Buddhist monk ; Def:ถวายของพระโดยวิธียกส่งให้ตามพิธีการที่กำหนดไว้ ; Samp:เขาประเคนอาหารแด่พระภิกษุ
เปตพลี :
(N) ;
offerings for the spirit of the dead person ;
Syn:เครื่องเซ่น, ของถวาย, บัตรพลี ;
Def:เครื่องเซ่นสรวงที่กระทำให้แก่ผู้ตายไปแล้ว
เครื่องกัณฑ์ : (N) ; offerings for a monk ; Syn:เครื่องกันเทศน์ ; Def:เครื่องไทยธรรมถวายพระเทศน์, สิ่งของสำหรับถวายพระเทศน์ ; Samp:โยมถวายเครื่องกัณฑ์แด่ภิกษุสงฆ์
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
ฎีกา :
(N) ;
petition to the crown ;
Syn:คำร้องขอ, คำร้องทุกข์, คำขอ ;
Def:คำร้องทุกข์ที่ราษฎรทูลเกล้าฯ ถวายต่อพระมหากษัตริย์ ;
Samp:ในสมัยสุโขทัย ผู้ใดมีทุกข์ร้อน ก็มาสั่นกระดิ่งถวายฎีกาได้ ;
Unit:ฉบับ
พัดโบก :
(N) ;
fan ;
Related:royal long-handled fan ;
Def:ชื่อเครื่องสูงชนิดหนึ่ง สำหรับโบกลมถวายพระมหากษัตริย์ซึ่งประทับ ณ ที่สูง ;
Samp:นางข้าหลวงสองคนถือพัดโบก โบกลมถวายอยู่ในท้องพระโรง ;
Unit:องค์
มหาดเล็ก : (N) ; royal page ; Def:ข้าราชการในพระราชสำนักมีหน้าที่รับใช้พระเจ้าแผ่นดิน, ผู้ที่รับใช้ประจำเจ้านาย หรือผู้ที่ถวายตัวเป็นผู้รับใช้เจ้านาย ; Samp:พอกรมหลวงบดินทร์ท่านสิ้น ปู่ก็ไปถวายตัวเป็นมหาดเล็กอยู่ที่วังกรมหมื่นมเหศวรฯ ; Unit:คน, นาย
มหาราช : (PRON) ; the Great ; Def:คำซึ่งมหาชนถวายเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระเจ้าแผ่นดิน ; Samp:ปวงชนถวายคำต่อท้ายมหาราชแด่พระเจ้าแผ่นดินกันภายหลังเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ
กัณฑ์เทศน์ :
(N) ;
gifts of the Buddhist priests ;
Syn:เครื่องกัณฑ์ ;
Def:เครื่องไทยธรรมถวายพระเทศน์, สิ่งของสำหรับถวายพระเทศน์ ;
Samp:ฉันทำบุญติดกัณฑ์เทศน์ ;
Unit:กัณฑ์
การทอดผ้าป่า : (N) ; offering robes to Buddhist priests at monastery ; Def:การเอาผ้าถวายพระโดยวางไว้เพื่อให้พระชักเอาเอง โดยปริยายหมายถึง อาการที่วางไว้อย่างนั้น เช่น ทอดผ้าป่าเรียงวางไว้กลางสนาม. (อภัย) ; Samp:การทอดผ้าป่าครั้งนี้ วัดสามารถเรี่ยไรเงินมาบูรณะวัดได้เป็นจำนวนถึงหนึ่งแสนบาท
ของกอง : (N) ; fruits and dry food prepared for monks during a special occasion ; Def:ของแห้งและผลไม้ที่ทายกวัดหามาไว้สมทบถวายพระในเวลาทอดกฐินหรือเทศน์มหาชาติ
ขอเดชะ : (UNK) ; May it please Your Majesty ; Def:คำขึ้นต้น ละมาจากประโยค ว่า ขอเดชะฝ่าละอองธุลีพระบาทปกเกล้าปกกระหม่อม ซึ่งใช้นำหน้าคำกราบบังคมทูลแล้วลง ขอเดชะ ข้างท้ายอีก ; Samp:ขอเดชะใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท
ขอพระราชทาน :
(V) ;
request to a Thai monarch ;
Related:beg for his Majesty's grant ;
Syn:ขอสิ่งของ, ขออนุญาต ;
Def:เป็นคำราชาศัพท์มีความหมายว่า ขออนุญาตกระทำการหรือขอสิ่งของ (ใช้กราบบังคมทูลพระเจ้าแผ่นดิน) ;
Samp:นายกรัฐมนตรีขอพระราชทานนำข้าราชการเฝ้าฯ
ข้าราชบริพาร :
(N) ;
courtier ;
Related:court official, king's servant ;
Syn:บริวาร, ข้าหลวง, ข้าราชสำนัก ;
Def:คนที่ถวายตัวเป็นข้าของกษัตริย์หรือเจ้านายอย่างจงรักภักดี ;
Samp:กษัตริย์ในราชวงศ์ถังพระราชทานเลี้ยงแก่ข้าราชบริพารทุกวัน ;
Unit:คน
ข้าหลวง :
(N) ;
governor ;
Syn:ข้าราชบริพาร, บริวาร ;
Def:คนที่ถวายตัวเป็นผู้รับใช้ของในหลวงและเจ้านาย ;
Samp:คุณย่าของดวงใจเคยเป็นข้าหลวงในวังมาก่อน ;
Unit:คน
คณะองคมนตรี :
(N) ;
privy council ;
Def:กลุ่มบุคคลผู้มีตำแหน่งที่ปรึกษาและถวายข้อราชการในพระองค์พระมหากษัตริย์ ;
Samp:คณะองคมนตรีต้องเสนอข้อกฎหมายผ่านรัฐสภาเสียก่อน ;
Unit:คณะ
เครื่องกัณฑ์เทศน์ :
(N) ;
offerings for a monks ;
Syn:เครื่องกัณฑ์ ;
Def:เครื่องไทยธรรมถวายพระเทศน์, สิ่งของสำหรับถวายพระเทศน์ ;
Samp:เครื่องกัณฑ์เทศน์อย่างน้อยควรมีไตร ดอกไม้ ธูป เทียน หมาก พลู บุหรี่ ไม้ขีดไฟ เป็นต้น
งานทำบุญ :
(N) ;
religious ceremony ;
Syn:งานบุญ, งานกุศล ;
Def:งานที่ผู้คนมาช่วยกันประกอบกรรมดี เช่น มีการเลี้ยงพระ ตักบาตร ถวายจตุปัจจัยแก่พระสงฆ์ เป็นต้น ;
Samp:ทั้งบ้านพากันไปงานทำบุญที่หมู่บ้านโน้นกันตั้งแต่เช้ามืด ;
Unit:งาน
จำนำพรรษา : (N) ; robes offered to Buddhist priests during Buddhist Lent ; Def:ผ้าที่ถวายแก่พระสงฆ์ที่อยู่จำพรรษาในวัดนั้นๆ
จุลกฐิน : (N) ; kind of a set of new robes ; Def:พิธีทอดกฐินที่ต้องทำต้องแต่ปั่นฝ้าย ทอ เย็บ ย้อมผ้ากฐินและถวายสงฆ์ให้เสร็จในวันเดียว ; Samp:ประเพณีทอดกฐินอีกชนิดหนึ่งเรียกว่า จุลกฐิน นิยมกันมาตั้งแต่โบราณกาล
ถือน้ำ :
(V) ;
drink the water of allegiance ;
Related:drink the oath ;
Syn:ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา ;
Def:ดื่มน้ำสาบานถวายพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:เมื่อชาวอินเดียจะให้คำมั่นสัญญา จะต้องถือน้ำเพื่ออ้างพระวรุณให้ทรงรู้เห็น
ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา :
(V) ;
drink an oath of allegiance ;
Related:take the oath of loyalty to a government ;
Syn:ถือน้ำ ;
Def:ดื่มน้ำสาบานถวายพระเจ้าแผ่นดิน ;
Samp:ขุนนางข้าราชการต้องถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา อันแสดงออกถึงความจงรักภักดีและความซื่อสัตย์
ทราบเกล้าทราบกระหม่อม :
(V) ;
know ;
Related:understand, perceive (used only when speaking to royalty) ;
Syn:รู้, ทราบเกล้าฯ ;
Def:กราบบังคมทูลถึงสิ่งที่ทราบมา
ทอดกฐิน : (V) ; present robes to monks at the end of Buddhist Lent ; Related:hold a religious ceremony in which yellow robes are presented to the priests ; Def:ทำพิธีถวายผ้ากฐินแก่พระสงฆ์ ; Samp:สมาชิกของสมาคมจะไปทอดกฐินที่วัดในจังหวัดอยุธยา