ปรับปรุงครั้งที่ 1 : 50-09-06

กลับมาช่วยกันซ่อมสร้างบทความกันใหม่นะครับ

สรุปคำสั่ง vi โดยย่อ จาก vi manual

การเลื่อนเคอร์เซอร์

• h, [<-] = ไปซ้าย
• l, [SPACEBAR] = ไปขวา
• k, - = ขี้นบน
• j, + = ลงล่าง
• b = ซ้าย 1 คำ
• w = ขวา 1 คำ
• 0, ^ = ต้นบรรทัด
• $ = ท้ายบรรทัด
• ( = ต้นประโยค
• ) = ท้ายประโยค
• { = ต้นย่อหน้า
• } = ท้ายย่อหน้า
• [RETURN] = บรรทัดต่อไป
• H = ต้นหน้า
• M = กลางหน้า
• L = ท้ายหน้า
• G = ท้ายไฟล์
• ^f = เลื่อนลง 1 หน้า
• ^b = เลื่อนขึ้น 1 หน้า
• ^d = เลื่อนลงครึ่งหน้า
• ^u = เลื่อนขึ้นครึ่งหน้า

ใช้ร่วมกับตัวเลข

• n? = ปฏิบัติคำสั่ง ? จำนวน n ครั้ง
  

   3j = ลง 3 บรรทัด
   4h = ซ้าย 4 อักขระ
   5w = ขวา 5 คำ
   1G = บรรทัดแรกของไฟล์
  
  

การยกเลิกสถานะ

เนื่องจาก vi เป็นเอดิเตอร์แบบมีสถานะ จึงต้องมีการเข้าสู่สถานะต่าง ๆ และการออกจากสถานะนั้น ๆ

• [ESC], ^[ = ยกเลิกสถานะอื่นๆ เพื่อกลับสู่สถานะปกติ

สถานะการลบ

• x = ลบ 1 อักขระ
• dw = ลบตั้งแต่เคอร์เซอร์จนถึงต้นคำหน้า
• d$, D = ลบตั้งแต่เคอร์เซอร์จนถึงท้ายบรรทัด
• dL = ลบตั้งแต่บรรทัดปัจจุบันจนถึงท้ายจอภาพ
• dh = ลบ 1 อักขระก่อนถึงเคอร์เซอร์
• dd = ลบบรรทัดปัจจุบัน
• dG = ลบจากบรรทัดปัจจุบันจนถึงท้ายไฟล์
• d1G = ลบจากบรรทัดปัจจุบันจนถึงต้นไฟล์
• J = join เชื่อมบรรทัดถัดไปกับบรรทัดปัจจุบัน

ใช้ร่วมกับตัวเลข

   d3w, 3dw = ลบ 3 คำ
   5dd, 4dj = ลบ 5 บรรทัด จากบรรทัดปัจจุบัน 
               ( 4dj=ลบบรรทัดปัจจุบัน และอีก 4 บรรทัดถัดไป )
   4dk = ลบบรรทัดปัจจุบัน และอีก 4 บรรทัดก่อนหน้า
   5Gdd = ลบบรรทัดที่ 5

การแทรกและแก้ไข

สถานะ : a=append=เติม, i=insert=แทรก, c=change=เปลี่ยน, o=open=เปิด, s=substitute=แทน, r=replace=แทนที่

• i = แทรกอักษรก่อนเคอร์เซอร์
• a = แทรกอักษรหลังเคอร์เซอร์
• I = แทรกอักษรต้นบรรทัด
• A = แทรกอักษรท้ายบรรทัด
• o = แทรกบรรทัดว่างต่อจากบรรทัดปัจจุบัน
• O = แทรกบรรทัดว่างก่อนหน้าบรรทัดปัจจุบัน
• c$, C = เปลี่ยน = ลบเนื้อความตั้งแต่เคอร์เซอร์ไปจนท้ายบรรทัด พร้อมทั้งเตรียมเพิ่มข้อความ
• cw = ลบ 1 คำ พร้อมทั้งเตรียมเพิ่มข้อความ
• cc = ลบทั้งบรรทัด พร้อมทั้งเตรียมเพิ่มข้อความ
• r = แทนที่ 1 อักขระใต้เคอร์เซอร์
• R = แทนที่อักขระตั้งแต่ใต้เคอร์เซอร์เป็นต้นไป จนกว่าจะออกจากสถานะนี้
• s = ลบ 1 อักขระ พร้อมทั้งเตรียมเพิ่มข้อความ
• S = ลบบรรทัดปัจจุบัน พร้อมทั้งเตรียมเพิ่มข้อความ

ใช้ร่วมกับตัวเลข

   5inewtext = แทรก newtext 5 ครั้ง
   5rg = แทนที่ด้วย g 5 ตัว

หมวดค้นหา

• / = ค้นหา
• ? = ค้นหาย้อนกลับ
• n, /[ENTER] = ค้นซ้ำ นับจากตำแหน่งปัจจุบันลงไป
• N, ?[ENTER] = ค้นซ้ำย้อนกลับ นับจากตำแหน่งปัจจุบันขึ้นไป

คัดลอก, แปะ, ยกเลิก, ทำซ้ำ

• yy, Y = คัดลอกบรรทัดปัจจุบัน
• yw = คัดลอกคำปัจจุบัน
• p = แปะลง หลังจากเคอร์เซอร์
• P = แปะลง ก่อนหน้าเคอร์เซอร์

* การลบ จะมีการเก็บสิ่งที่ลบไว้ในความจำ ดังนั้น ถ้ามีคำสั่งแปะตามมา สิ่งที่แปะลงมาก็คือสิ่งที่เพิ่งถูกลบไปนั่นเอง

• ddp = ลบบรรทัดปัจจุบัน และแปะลงทันที = การสลับบรรทัด
• xp = การสลับคำ

ใช้ร่วมกับตัวเลข

   y4w = คัดลอก 4 คำ

ใช้ร่วมกับคำสั่งพิเศษ+ตัวเลข

• :?t? = คัดลอกจากบรรทัด ? ไปบรรทัด ?
• :?m? = ย้ายจากบรรทัด ? ไปบรรทัด ?
  

  :t5 = คัดลอกจากบรรทัดปัจจุบัน ไปบรรทัด 5
  :m5 = ย้ายจากบรรทัดปัจจุบัน ไปบรรทัด 5
  :9t5 = คัดลอกจากบรรทัด 9 ไปบรรทัด 5
  
  :9m5 = ย้ายจากบรรทัด 9 ไปบรรทัด 5
  

• u = ยกเลิกการแก้ไขครั้งล่าสุด
• U = ยกเลิกการแก้ไขทั้งหมด ในบรรทัดปัจจุบัน
• . = ทำซ้ำการแก้ไขครั้งล่าสุด

คำสั่งพิเศษ

• :wq, :x, ZZ = จัดเก็บและออกจากโปรแกรม
• :w = จัดเก็บ
• :w FILENAME = จัดเก็บลงในไฟล์ FILENAME
• :w! = จัดเก็บ โดยละเลยข้อกำหนดของระบบ
• :w! FILENAME = เขียนทับ FILENAME โดยไม่เตือน
• :q = ออกจากโปรแกรม
• :q! = ออกจากโปรแกรม โดยไม่เตือน
• :! COMMAND = สั่งรัน COMMAND ของเชลล์
• :e FILENAME = เปิดไฟล์ FILENAME
• :e! FILENAME = เปิดไฟล์ FILENAME โดยไม่เตือนถึงการจัดเก็บไฟล์เก่า
• :r FILENAME = แทรกไฟล์ FILENAME ตรงตำแหน่งเคอร์เซอร์ปัจจุบัน
• :f, ^g = แสดงแถบสถานะ ตรงด่านล่างซ้ายมือ
• :h, :help = แสดงความช่วยเหลือ (ออกจากหมวดช่วยเหลือด้วย :q )
• :h COMMAND, :help COMMAND = แสดงความช่วยเหลือสำหรับคำสั่ง COMMAND
• :se COMMAND, :set COMMAND = ตั้งค่าคำสั่ง COMMAND

ค้นหาและแทนที่

ยืมโครงสร้างมาจากคำสั่ง sed (stream editor) ในระบบยูนิกซ์

• :1,$ s/old/new/g = ค้นหา old แทนที่ด้วย new เริ่มตั้งแต่ 1=ต้นไฟล์ จนถึง $=จบไฟล์ โดยกำหนดค่าการค้นเป็น g=global

เพิ่มเติม
ในการใช้ vi แบบใช้งานจริงจัง มักนิยมใช้ vim มากกว่า vi ซึ่งเก่ามากแล้ว (สำหรับเดเบียนคือแพกเกจ vim-full )
คำสั่งติดตั้งคือ
$ sudo aptitude install vim-full

และสั่งให้เป็น editor ปริยาย
$ sudo update-alternatives --config editor

เลือก /usr/bin/vim.full

ข้อเขียนเพิ่มเติมนี้จะอ้างอิงจากคู่มือของ vim เป็นหลักครับ

มีชุดคำสั่งพิเศษที่น่านำมาใช้ คือ

• :set tabstop=4 = กำหนดแท็บเป็น 4 ช่องว่าง
• :set expandtab = กำหนดให้ใช้ช่องว่างแทนแท็บ (จำนวนช่องว่างกำหนดจากคำสั่ง tabstop
• :set autoindent = กำหนดย่อหน้าอัตโนมัติ
• :set nu! = แสดงหมายเลขบรรทัด
• :syntax on = แสดงโครงสร้างไฟล์เป็นสี

ซึ่งเราสามารถนำมาเขียนเป็นไฟล์ทรัพยากรที่กำหนดเป็นค่าปริยายในการใช้งาน คือไฟล์ vimrc
ถ้าให้มีผลต่อผู้ใช้ทุกคนคือไฟล์ /etc/vim/vimrc หรือถ้าให้มีผลต่อเราคนเดียวก็คือไฟล์ ~/.vimrc
การเขียนคำสั่งในไฟล์ vimrc ก็เขียนเหมือนกับการใช้คำสั่งพิเศษทุกประการ เพียงแต่ไม่ต้องใส่ colon(:) เท่านั้น เช่น
$ vi ~/.vimrc

set tabstop=4
set expandtab
set autoindent
set smartindent
set nu!
syntax on

อ้างอิง
ปรับปรุงจาก debianclub.org: vi โดยย่อ